Ed Schilders
Red Bank, New Jersey, ligt drie kwartier bussen van New York. Het dorp telt, volgens de kaart, minder dan vijfduizend inwoners en lijkt op een decor voor films in de sfeer van de jaren vijftig. Ik ga op zoek naar Mechanic Street, die, dat kan ook niet anders in zo'n filmstadje, een zijstraat van een Main Street blijkt te zijn waar Sinclair Lewis zich best zou hebben thuisgevoeld.
Jim Avati woont op de eerste verdieping van het hoekhuis. Zijn appartement ziet er precies uit zoals men zich dat voorstelt van een al wat oudere, alleenstaande heer die op olieverf leeft. Overal tubes verf, potten penselen, messen, paletten, en voor het grootste raam een ezel met work in progress: een schilderij van twee teenagers dat de cover moet worden van een Dell boek. Tegen de muren leunen tientallen stukken beschilderd board, vrijwel zonder uitzondering de olieverven voor boekomslagen uit de jaren zestig en zeventig. Van zijn beste werk, de schilderijen uit de jaren veertig en vijftig, bezit hij momenteel slechts een viertal exemplaren. De rest, minstens tweehonderd stuks, moet zich (maar zelfs dat is niet zeker) in de obscure opslagruimtes van de uitgeverijen bevinden. Avati is kleiner dan ik me had voorgesteld, maar de Italiaanse achtergrond die uit zijn achternaam opklinkt is duidelijk herkenbaar. Zijn vader was een Italiaanse immigrant die in New York een verdienstelijk fotograaf werd, zijn moeder kwam uit een Schotse familie. Hij werd in 1912 geboren in Bloomfield, New Jersey. Na het overlijden van zijn ouders werd hij grootgebracht door een Schotse tante en een rijke oom die hem naar het sjieke Princeton stuurde voor een gedegen studie en zeker niet om er te leren hoe je schilderijen voor paperbackomslagen maakt.
James Avati nu in zijn atelier
Toch is hij daar na de Tweede Wereldoorlog mee begonnen, en hij is er, in tegenstelling tot de meeste van zijn collega's, nooit meer mee gestopt.
In vakkringen wordt Avati nu algemeen beschouwd als de vernieuwer van de toen heersende stijl en een vakbekwaam schilder die als geen ander het emotionele drama dat zich in de roman ontwikkelt in een omslagschilderij kon vastleggen. Zijn omslagen zijn literaire lichtbeelden. Dia's die uitnodigen tot het kopen van een boek, maar die hun kracht pas echt doen voelen nadat men de roman gelezen heeft. Dat effect heeft slechts een klein deel van de in die tijd werkende cover artists willen en weten te bereiken. Het is daarom niet verwonderlijk dat juist Avati van zijn uitgever de meeste moderne klassiekers (Dreiser, Farrell, O'Hara, Faulkner, Moravia, Isherwood) te verbeelden kreeg en bovendien werd ingeschakeld bij de uitgave van jonge, veelbelovende auteurs (Salinger, Engstrand, Willingham).
Auteursrechtelijk beschermd
