Vooys. Jaargang 14

[p. 22]

Allochtonen met een stem
Hafid Bouazza

Politiek correct Nederland had zich niet druk hoeven maken over Bovenkerk die beweerde dat grote aantallen Marokkanen en Turken in het criminele circuit opereren: als de uitgeverijen ons blijven trakteren op zulke grote stromen allochtonen-literatuur, dan zal het aantal Kunstenaar-allochtonen het aantal Krimineel-allochtonen ruim overtreffen.

Een beetje uitgever heeft tegenwoordig een allochtoon-schrijver in huis, een huis-allochtoontje, een welzijns-schandknaapje, een Moriaan-knuffeltje. Overigens moet de lezer onder de term ‘allochtoon’ een Turk of Marokkaan verstaan: deze term is geheel gemonopoliseerd door deze twee groepen.

Een kleine greep. Afgelopen maanden zagen we Naima El Bezaz, Hans Sahar, Malika Wagner, Esmee Coho, Ceren Taygun, Malika al Houbach en (in alle bescheidenheid) ondergetekende in het middelpunt van de belangstelling staan. Zij lazen voor in het gruwel-project In Other Words (Instituut voor de Tropen) en Crossing Border festival (Den Haag). Louis Behre, de organisator van dit festival, merkte in de krant niet zonder enige trots op dat niet alleen gevestigde namen deel zouden nemen aan het festival, maar ook allochtone schrijvers.

De tweede generatie allochtonen, zo zeggen de kenners, heeft een stem gekregen. Nama El Bezaz is de stem van de tweede generatie allochtonen genoemd. Ik weet niet hoe dat met Naima zit, maar persoonlijk zou ik bedanken voor de hygienisch onsmakelijke eer om als strottehoofd te dienen voor een voor mij anonieme, onbekende groep.

De apotheose is wel, denk ik, de bundel Het land in mij, die volgend jaar februari bij uitgeverij Arena uitkomt en waarin ook een verhaal van (O Shame! Where is thy blush!) uw columnist wordt opgenomen.

Nu lijkt het wel alsof ik in de put plas waaruit ik drink - en dat is ook zo. Ik was serieus met schrijven bezig in een tijd dat allochtonen nog niet het huidige aaibaarheidsgehalte bezaten: mijn verhalen werden door meer dan tien tijdschriften en even zovele uitgevers geweigerd. En nog steeds zitten arme ploeteraars ergens drie hoog achter verwoed te tikken, ongewassen, ongekamd, bevlekt, in een autonome wereld waarvoor de deurwaarders en huisbaas geen enkele belangstelling hebben.

Ikzelf ben door de uitgever benaderd! En

[p. 23]

ik ben niet de enige. Voor de bundel Het land in mij (mijn tenen krommen weer) trommelde de samensteller (v) Ayfer Ergun schrijvertjes op die hun nesthaar nog niet hadden verloren en die nooit verder waren gekomen dan dagboeknotities. Eén van die schrijvelaars, een Marokkaans meisje van negentien jaar, zei tegen mij dat ze graag schrijft over ‘onze mooie cultuur’. Dat ‘onze’ klonk mij tweevoudig in de oren en ik antwoordde dat ik mijn bad, dat ik met veel zorg heb laten vollopen en op temperatuur heb gebracht, niet graag deel.

Esmee Coho zegt dat ze schrijft omdat ze haarzelf en de buitenwereld wil bewijzen dat ze niet een ‘dom allochtoontje’ is.

Een gespierde Marokkaan was vol enthousiasme een uitgever aan het vertellen over zijn body-building ervaringen. De uitgever moedigde hem aan dat op papier te zetten en het hem dan op te sturen. We hoeven niet lang te wachten op zijn door anabole steroïden gevoede roman.

Dat heet nou positieve discriminatie.

En de literatuur dan? De uitgevers schijnen zich daar niet druk om te maken, waarom wij wel? Het gaat hier om een trend, een welzijnsmode, om politieke correctheid.

De stichting Geraert Leeu en de openbare bibliotheek Gouda organiseren een aantal literaire avonden. Zij wilden op de eerste avond aandacht besteden aan twee Marokkaanse schrijvers. Mede-organisator was de Medelandse (sic!) jongerenvereniging, die de Marokkaanse cultuur (sic!) onder de aandacht wil Brengen. Zij vroegen mij. Ik bedankte. Zij vroegen of ik dan niet een andere Marokkaanse schrijver kende, het liefst een man, want ze hadden al een vrouw (sic!).

En ik? Ik ben een opportunist, ik ben ijdel en ik heb de goede hoop dat, als deze hysterie over is, werkelijke kwaliteit overeind zal blijven staan. Hoe groot de waardering van sommige mensen voor mijn schrijfselen ook is, ik heb altijd de argwaan dat etnische welwillendheid daarbij een rol speelt. Om een voorbeeld te geven: Vooys heeft mij gevraagd colums te schrijven, zonder ooit iets van me te hebben gelezen. Ik had kunnen weigeren. Maar ik dacht dat schreeuwen in een geleende woestijn beter is dan helemaal niet schreeuwen.