De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 1

[p. 140]

Kunstkroniek.

Schilderkunst.

- Het tijdschrift De Dietsche Warande, in Holland uitgegeven door den geleerden schrijver Alberdijnck Thym, spreekt met uitbundigen lof over de herstelling en nieuwe muurschilderingen in de vermaarde Schepenzaal der stadshalle van Yperen, uitgevoerd door de antwerpsche schilders Guffens en Swerts. De schrijver van bedoeld artikel noemt onze twee stadgenoten ‘de beroemde heropwekkers en vernieuwers van den grooten stijl in Belgiëns schilderkunst.

Ten slotte maakt de Dietsche Warande nog de volgende, voor Zuidnederland wellicht al te vleiende bemerking:

‘Wanneeer wij het bedrijf van het naburige Belgiën op het gebied der kunsten gadeslaan, en dit vergelijken met hetgeen bij ons gebeurt, dan steken de rijke en deftige Hollanders al zeer ongunstig af bij de belgische burgerijen.

Onder welke regeringsmannen men ginder ook leve, het zij onder liberale of katholieke, geavanceerde of conservatieve, wanneer het geldt de ondersteuning van kunst, de herstelling van gebouwen of andere kunstwerken dan blijft geene partij ten achteren. De Belgen hebben het edele en gelukkige bewustzijn behouden, die men de eer en de waardigheid van een volk niet kan handhaven, zonder de beste overblijfselen van de erfenis der voorvaderen ongeschonden te bewaren.’

- Er wordt te Brussel, ten behoeve der noodlijdenden eene tentoonstelling van schilderijen ingericht in het lokaal van M. Rey, nijveraar, Wolfgrachtstraat. Onze nationale schilders Leys, Gallait, De Keyser, enz. zullen er door hoogst belangrijke tafereelen vertegenwoordigd zijn.

- Dit jaar zal de officiëele driejaarlijksche tentoonstelling van Schoone Kunsten in België te Gent plaats hebben.

Letterkunde.

- De Moniteur Belge kondigt aan dat de jaarlijksche prijskamp geopend is voor het vervaardigen van eene fransche en eene nederlandsche kantate, bestemt om tot tekst te dienen in liet concours van toonkunde voor 1871. Het onderwerp is aan den keus der mededingende dichters overgelaten. De prijs voor het bekroonde gedicht bestaat in een gouden eermetaal ter waarde van 300 franks.

[p. 141]

- Ziehier den uitslag van den letterkundigen prijskamp uitgeschre ven door de maatschappij het Kerssouwken van Leuven:

Proza. 1^ste Prijs, aan den heer J. Roeland te Brussel.

2^de Prijs, aan den heer L. De Vriese te Gent.

3^de Prijs, aan den heer Prayon te Gent.

Poëzie. 1^ste Prijs, aan den heer Smiets, te Roermond.

2^de Prijs, aan den heer D. Claes, te Hasselt.

3^de Prijs, aan den heer A.J. Cosyn te Antwerpen.

- Do maatschappij Eikels worden boomen van Eecloo heeft insgelijks eenen tooneel- en letterkundigen wedstrijd uitgeschreven. - Het onderwerp van het literarisch gedeelte is: voor de proza ‘een zedenverhaal uit den tegenwoordigen tijd’ en voor de poëzie ‘een lierzang op den dichter K.L. Ledeganck.’

- Even als te Brussel en te Gent, is Conscience hier, in zijne geboortestad, dezer dagen eene voorlezing komen houden. Het voorgedragen stuk: ‘Een goed hart’, dat enkel een fragment is uit een nieuw romantisch gewrocht, is der begaafde pen van onzen genialen schrijver alleszins waardig. Eenvoudig maar schoon en boeiend was zijn verhaal, waarin tafereeltjes voorkomen zooals Conscience alleen die schetsen kan, zóó lief, zóó treffend van natuur en waarheid, dat zij het hart tot innig medegevoel ontroeren en beurtelings een traan in het oog of een glimlach op de lippen kunnen tooveren.

Gedurende omtrent een gansch uur hield de lezer zijne talrijke hoorders aan zijne lippen geboeid, onafgebroken heerschte de plechtigste stilte, die slechts na het eindigen der voorlezing door een daverend en langdurig handgeklap werd vervangen.

Deze schoone letterkundige voordracht is voor de antwerpenaren een echt kunstfeest geweest. Onnoodig te zeggen dat Conscience in zijne vaderstad een hoogst sympathiek onthaal heeft gevonden, en elkeen verlangend is om den geliefden schrijver het vervolg zijner novelle te hooren voorlezen.

Tooneelkunde.

- Te Gent is eene afdeeling van het Nederlandsch Tooneelverbond tot stand gekomen, waarvan het bestuur is samengesteld uit de heeren D. Block, P. Geiregat, G. Minnaert, Max Rooses, J. Van Hoorde, K. Verbessem en J. Vuylsteke.

[p. 142]

- Bij koninklijk besluit van 31 December zijn de volgende tooneelwerken tol het voordeel der staatspremiën toegelaten:

Lena, drama in 5 bedrijven door D. Delcroix.

Armoede en weelde, drama door Emiel van Goethem.

Een arme duivel, blijspel door denzelfde.

- Het stelsel der premiën is door een ministeriëel besluit afgeschaft en door oen ander systeem van aanmoediging vervangen, dat echter weinig van aard is om door de Vlamingen gunstig onthaald te worden.

Vlaamsche belangen.

- De Nederduitsche Bond van Antwerpen heeft aan de kamer der Volksvertegenwoordigers onlangs een verzoekschrift gezonden, waarin er krachtig wordt aangedrongen op eene spoedige en grondige verbetering van den toestand der nederlandsche taal in het officiëel onderwijs.

- Ondanks al de reklamen der vlaamsche dagbladpers om het niet-officieel gedeelte van den ‘Moniteur belge’ door eene vlaamsche uitgave van ons Belgisch Staatsblad te doen vervangen, is er tot nn toe nog aan deze hoogst billijke vraag geen gevolg gegeven. Thans heeft het Willemsfonds van Gent hierover andermaal eene petitie bij de wetgevende kamers ingediend. Van hunnen kant dringen de Zweep van Brussel en andere vlaamschgezinde bladen er voortdurend op aan dat men den Vlamingen geve wat zij met recht eischen mogen. Een gentsch blad maakt desaangaande de volgende zeer gegronde bemerking:

‘Het roept wrake, te zien dat zooveel geld nutteloos weggeworpen wordt aan eenen franschen niet offieieelen Moniteur, die er zoo veel noodig is als het vijfde wiel aan eenen wagen, en dat wij, Vlamingen, die de meerderheid der belgische natie uitmaken, gedwongen worden in 't fransch te raden wat wij in 't vlaamsch moeten betalen.’

- Te Brussel is eene vlaamsche afdeeling van Ligue de l'Enseignement gesticht, welke zich hoofdzakelijk met het geven van nederlandsche volksconferenciën onledig houdt. De voordrachten, die alle veertien dagen plaats hebben, in de schoone en groote Zaal-Marugg, werden geopend door den heer Hendrik Conscience, die met het hem eigen talent handelde over de Kerels in Vlaanderen. Te dier gelegenheid hebben ook de heeren Couvreur, volksvertegenwoordiger, en Julius

[p. 143]

Hoste, secretaris der afdeeling, het woord gevoerd om het nut der vlaamsche volksvoordrachten te doen uitschijnen.

Bij elke dezer Conferenciën wordt een muziekaal gedeelte gevoegd, waarin, onder de kundige leiding van den componist Gustaaf Huberti, de beste nederlandsche zangstukken worden uitgevoerd.

- Met hetzelfde doel worden thans ook hier in Antwerpen pogingen aangewend, om er eene lokale afdeeling tot stand te brengen van het Willemfsonds van Gent, een genootschap dat reeds zooveel voor de ontwikkeling van den nederlandschen volksgeest in België heeft gedaan. - Wij vormen de beste wenschen tot het welgelukken dier loffelijke onderneming.

- Onder den titel ‘La Belgique et te parti flamand’ heeft D^r Van der Kindere in de Revue de Belgique, een uitgebreid artikel laten verschijnen, wel van aard om de belangstelling op te wekken van al degenen die zich met de gewichtige kwestie onzer stamnationaliteit onledig houden.

Ofschoon wij het niet teenemaal met den schrijver eens zijn, voor wat zijne conclusie betreft, toch zien wij met bijzonder genoegen dat de heer Van der Kindere zijn onderwerp ernstig heeft doorgrond. Zijn werk mag eene zeer belangrijke studie over de Vlaamsche Beweging genoemd worden.

In de laatste aflevering van bovengenoemd tijdschrift is thans, als antwoord op de verhandeling van den heer Van der Kindere, een tegen-artikel van M. Emile Tandel verschenen, getiteld: ‘La question flamande et les événements de 1870.’ Hierover eerlang nader.

Verschenen werken.

- De Wandelende Jood, naar het fransch van Eng. Sue. Antwerpen bij Meeus. - Prijs 30 centiemen per aflevering.

- Voorvallen in den nieuwjaarsnacht en De Sergeant-major. Twee novellen door Zschokke. Dendermonde bij De Schepper. - Prijs per inschrijving 1 fr.

[p. 144]

- Volksalmanak van het Willemsfonds voor 1871. Bij alle Boekhandelaars. - Prijs 12 centiemen.

- Vier liederen met begeleiding van piano-forte. Woorden van Blockhuys, muziek van Ed. Gregoir. Amsterdam bij Van Walhberg.

- De rijke Bedelaar, zedenroman door J.P. Van Droogenbroeck. Gent bij W. Rogghé. - Prijs 1 fr.

- Kent gij dat land? Nationaal lied Poëzie van De graaff, muziek van Alexander Fernau. Antwerpen bij Possoz. - Prijs 1 fr.

- Gedichten van J. Dodd. (N^r 3 der Bibl. van fraaie letteren. Antw. bij De Cort.) Prijs 90 centiemen.

- Nederlandsch jaarboekje, voor 1871, uitgegeven door F. Rens. te Gent. Prijs 1 fr.

- Jaarboekje van het Kerssouwken te Leuven. (Jaarg. 1874) Prijs 1 fr.

- Het Vaderland, volkslied, woorden van Frans De Cort, getoondicht door Edw. Blaes. Gent. Prijs 50 centiemen.

- Twee novellen door A.J. Cosyn en Luitenant Van de Weghe. Antwerpen ten bureele van den Kunstbode. Prijs 1 fr.

- Nieuwpoortsch jaarboekje, almanak voor 1871. Nieuwpoort bij Kesteloot. Prijs 20 centiemen.

- De Witte Kaproenen, tooneelspel in vijf bedrijven, door B. Block. Antwerpen, bij Ed. Donné. Prijs 1 fr. (Dit stuk kan zonder vrouwenrol opgevoerd worden, het bijvoegsel is te bekomen aan 75 centiemen in postzegels of in geld, bij voormelden drukker.)

Aangekondigde Werken.

- Wintersche avondstonden, gedichten door F. Dujardin. Antwerpen bij Buschman.’

- De werken van Von Schmid. Nieuwe uitgave in 18 deelen. Antwerpen bij Van Dieren. - Prijs 1 fr. per deel.

- Tone Jansens, geschiedenis van een werkmanskind door L. De Vriese.

- Nederlandsche zangstukken met klavier-begeleiding, uit te geven door het Willemsfonds te Gent.

- Drij Liederen, getoonzet door Alph. Janssens, op woorden van Em. Rosseels en De Weerdt. Prijs 50 centiemen ieder.