Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1794

Cogrif, of het ongelukkig bfzoek.
Eene Vertelling.

(Uit het Fransch.)

Een myner Vrienden voerde my op zekeren tyd te gemoete: ‘cogrif, gy zit te veel t'huis, gy ziet geen gezelschap genoeg, en inzonderheid bezoekt gy de Grooten te weinig; hoe eentoonig dikwyls de verkeering met zommige Grooten moge weezen, is 'er doorgaans in hun gezelschap meer te haalen dan te verliezen. Ik ken 'er veelen die u wel gezind zyn; kom ze zien cogrif, gy moogt u een vriendlyk en heusch onthaal belooven.’

Ik liet my overhaalen; ik kleedde my aan, en, om eene

[p. 310]

proef te neemen, ging ik dien middag eeten by een Heer, die een talryk gezelschap wagtte: ‘'t Is noodig,’ sprak myn Gids, ‘dat gy, vóór wy daar komen, eenige onderrigting hebt van de Gebruiken in dit Huis: de Heer is zeer ligt geraakt; doch ik zal u op den voet trappen, telken maale als ik u ergens voor wil waarschuwen. Voor 't overige is hy een zeer braaf Man, zeer edelmoedig, verstandig, kiesch.’

Dit laatste bemoedigde my. Ik trad binnen; men diende my aan; het geheele Gezelschap stond op; ik groette eerst den Huisheer, vervolgens den geheelen kring van Gasten; my weder tot den Gastheer vervoegende, reikte hy, met de uiterste beleefdheid, my de hand toe, zeggende: ‘Ik kende u reeds, zonder u gezien te hebben; doch ik ben verrukt dat men den gelukkigen inval gehad heeft om u hier te brengen.’ - ‘Myn Heer,’ was myn antwoord, ‘men heeft geen Geweld behoeven te doen om my hier te brengen.’ St. St. zeide myn Vriend zeer stilletjes, en trapte my op den voet; my voorts influisterende: gebruik nooit het woord Geweld by myn Heer * * *, hy heeft 'er een wederzin tegen opgevat, naa dat hy eene Affaire d'honneur gehad heeft, waarvan hy slegt afkwam. ‘Ach Hemel! was myn antwoord, het smert my hem reden van stoorenis gegeeven te hebben! - en ik zal het woord Geweld uit myn Woordenboek doen, zo dikwyls ik in dit huis den voet zet.’ In de daad, ik had opgemerkt, dat dit woord den Gastheer hadt doen agterwaards treeden, en het voorhoofd frontzelen. Ik bemerk wel, sprak ik by my zelven, dat men wel zeer op zyn hoede moet weezen, als men de lieden niet kent.

Ondertusschen vroeg men my na verscheide dingen, myn toestand betreffende. Eene zeer bevallige Dame voerde my te gemoet: ‘Myn Heer cofrif, ik stierf van trek om u te zien: doch ik had niet durven denken dat dit geluk my heden zou gebeuren.’ - ‘Mevrouw,’ hervatte ik, galant op myne wyze, ‘dan weet ik wie het meest wint by deeze verrassing.’ St. St., myn waarde cogrif, spreek nooit van winuen in dit huis; de Heer kan dit woord niet hooren zonder daardoor ten sterksten getroffen te worden, zints hy zeker Geding in 't welk hy dagt te zullen winnen, verlooren heeft. Myn Vriend my dit vermaanende, tradt my zeer gevoelig op den voet. Merk hier op, dat ik een grooten Likdoom op den voet had, die my geweldig zeer deed, toen myn Vriend den zynen op 't midden daarvan zette. ‘Hemel!’ sprak ik by my zelven, ‘ik ben zeer slegt op de zaaken van dit huis afgerigt; men moet hier wel door en door kundig weezen, om niets kwalyk geplaatst te zeggen!’

Men ging aan tafel; myn brood was wat korstig gebakken; ik ben geen liefhebber om Houtskool met myne tanden fyn te maalen; ik sneed de korst met myn mes af; geen minuut was

[p. 311]

ik 'er mede bezig. Myn Vriend dagt ik dat my den voet deeze keer zou stukken getrapt hebben. Wat hebt gy gedaan? fluisterde hy my in 't oor, onze Gastheer kan niet verdraagen, dat men de korsten van het Brood snydt, naa dat hy een Maitresse verlooren heeft, die hy smoorlyk beminde, en gewoon was de korsten van zyn Brood te snyden. - ‘Ach!’ voegde ik hem toe, ‘wat ben ik lomp! doch waarom hebt gy my van dit alles niet vooraf verwittigd?’

Ik waagde het onder het Dessert te zeggen: ‘Die Wyn is uitsteekend, zyns gelyken groeit niet op Parnas, en ik zou honderd Fonteinen, als de Hippocreen, voor een Stuk van deezen Wyn geeven.’ - Naauwlyks had ik deeze noodlottige woorden gesprooken, of ik zag rondsom my niets dan donkere gezigten. - Onze Gastheer werd bleek, en scheen in flaauwte te zullen vallen. - Myn Vriend trad my weder op den voet; doch hy trilde als een blad, en ik voelde het beeven van zyn voet. ‘Myn Hemel!’ vroeg ik hem stilletjes, ‘wat heb ik gedaan? wat heb ik gezegd, dat zo verschriklyk is? - Ik weet niet hoe het te maaken, indien gy my niet uit deeze verlegenheid redt.’ - In de daad, hervatte myn Vriend, deeze zaak loopt ernstig, en ik weet niet hoe dezelve te herstellen. Gy hebt van een Fontein gesprooken; dit woord Fontein is een donderslag in 't oor van onzen Gastheer, zedert hy een klein bruin Hondje in een Fontein, twee mylen van zyn Landgoed, verlooren heeft. Schrik bevangt hem op 't hooren van iets, dat tot een Fontein betrekking heeft.

Naa deeze zo veel ontsteltenis baarende onvoorzigtigheid, schoot my niets over, dan te zwygen op alle Vraagen, my gedaan. Ondertusschen verzogt men my om te zingen. Weiger het niet, zeide myn Vriend, my weder op den voet treedende, onze Gastheer heeft een wederzin in allen, die zich laaten bidden; dit heeft op zyn gestel eene zonderlinge uitwerking. - ‘Maar wat zal ik zingen?’ - Wat u behaagt. Hier op ving ik een nieuw Airtje aan, waarin by geval de naam van elise kwam.... Op dien naam viel onze Gastheer agterover van zyn stoel, alle de Gasten zagen my woedend aan, de Knegts liepen hunnen Heer te hulp. - Nu werd ik raadloos. Myn Vriend mogt my op den voet trappen; maar ik stond op, nam myn stok en hoed, en liep, in die verwarring, ten huize uit; zweerende, dat, indien ik ooit weder in dit huis trad om te eeten, hongersnood my daar toe zou moeten dwingen.