Het kleinste gemeenebest in Europa beschreeven.
(Uit het Engelsch.)
Te midden van de verschillende gevoelens over de onderscheidene Staatsbestuuren, is het niet algemeen bekend, welk het kleinste Gemeenebest in Europa is. Te weeten, het Dorp Gerisau, in Zwitzerland, gelegen aan den Oostlyksten kant van het Meir Schweitz, aan den voet van den Berg Rigi. Het Grondgebied deezes Gemeenebests is niet meer dan zes mylen lang, en drie bleed, deels gelegen op een smallen strook Lands aan den kant des gemelden Meirs, deels in de afhellende steilte van den Berg Rigi. 't Zelve telt omtrent twaalf honderd Inwoonders. Zy hebben hun algemeene Burger-Vergaderingen, hun Landamman, hun Regeeringsraad, Gerigtshof, en Krygsmagt. Doch 'er is geen één Paard op 't geheele gronogebied des Gemeenebests Gerisau; de reden hier van laat zich ligt begrypen: want de eenige weg, om in de Plaats te komen, is te water, uitgenomen een naauw pad, aan den steilen kant des bergs, bykans onbegaanbaar.
Gerisau bestaat geheel uit hier en daar verspreide Huizen en Hutten, die een bevallig en schilderagtig vertoon opleveren. Elke Woonplaats is voorzien van een kleinen daarby gelegenen Tuin. De Bewooners houden zich meestal bezig met het gereedmaaken van Zyde voor de Weefgetouwen van Basel.
Dit kleine Gemeenebest staat onder de bescherming van de vier Cantons Lucern, Uri, Schweitz, en Underwalden; in gevalle van Oorlog levert het de bestemde hoeveelheid van Manschap.
Voor den heerschzugtigen Staatsman, die over de Staatsbestuuren oordeelt naar de uitgestrektheid der Heerschappye en de grootheid van Magt, moet zulk een klein Gemeenebest, liggende in een donkeren hoek, en naauwlyks bekend buiten het eigen beperkt Grondgebied, onopmerkenswaardig voorkomen. Maar de kleinste plek gronds, waar weezenlyke Burger-Vryheid gekweekt wordt en bloeit, is belangryk voor hem die de rechte waarde
Auteursrechtvrij