Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1794

Waarneeming wegens een steenbreekend geneesmiddel.

(Uit het Fransch vertaald.)

Zekere Vrouw, oud 54 jaaren, wierd onverhoeds, in het begin van de maand October 1791, door geweldige pynen in de Nieren aangetast, zonder dat 'er eenige Koorts of blyk van Ontsteeking by gevonden wierd; de Maag was daarby zo sterk door de prikkeling aangedaan, dat dezelve geenerhande voedzel konde inhouden. Daar deeze Vrouw nooit eenig gebrek aan de Nieren gehad had, viel men niet op de gedagten, dat de oorzaak van het ongeval in dezelve zoude schuilen; vermoedende dierhalven, dat het ongemak eene uit verkoudheid ontstaane Nierenwee (Nephralgie) was, sloeg ik, ter voorkoming van de ontsteeking en vermindering der pynen, eene Aderlaating voor.

[p. 236]

Een Wondheeler, welke men, reeds vóór my, om raad gevraagd had, beschouwde het toeval als een Nieren-colycq, (Colique Nephritique), en deeze gaf op de vraagen, hem deswegen gedaan, een zo weinig geruststellend antwoord, dat men niet verkoos om de Aderlaating werkstellig te maaken.

De pynen en het overgeeven bleeven voortduuren, en de geappliceerde lavementen waren buiten staat om de hardnekkige verstoppingen, die 'er plaats vonden, los te maaken. Vrugteloos poogde de Lyderesse, door allerleie soorten van beweegingen met het lichaam te maaken, eenige verzagting van haare bykans onlydelyke pynen toe te brengen; ik deed haar in een laauw bad plaatzen, dit gaf voor een oogenblik wat verzagting, de pols bleef natuurlyk, de urin was helder: ik viel wel eens op de gedagten of 'er ook een Steen mogt plaats hebben; maar, daar de Lyderesse nooit eenig ongemak in de waterwegen ontdekt nad, en ik geloofde, dat zich de Steen in de Nieren, door voorgegaane tekenen zoude hebben moeten openbaaren, zo verwierp ik weder dat denkbeeld; ondertusschen wierd ik welhaast gedrongen van weder tot het zelfde vermoeden terug te moeten komen, daar ik geene andere reden tot grondoorzaak van het ongemak konde aanneemen.

In der daad, zouden de hevige pyn in de Nieren, voortgaande langs de pisleiders naar de blaas, en die zich van daar tot in de linkerkuit uitstrekten; eene flaauwe ontsteeking en lichte zwelling aan de lippen der schaamdeelen; eene slegts droppelsgewyze waterloozing, en die met een gevoel van groote hitte daarby ontlast wierd, wel iets anders dan de aanwezigheid van een Steen kunnen te kennen geeven?

Ik liet haar dierhalven sondeeren, maar het is niet te verwonderen, dat wy geen de minste kentekenen van een Steen ontdekten: daar zich alle de pynen by de Lyderesse, enkel, tot in den omtrek der Nieren bepaalden.

Den 15den dier maand liet ik haar een laxeermiddel gebruiken, door het welk zy veel galstoffe ontlastte; den 16den begon ik van het ontbindend middel gebruik te maaken: eerst gaf ik haar vier grein vast bitter Wynsteenzout, (de Alkali fixe, Tartre, ou sel de Tartre) in drie oncen zuiver water opgelost; een ogenblik daarna, vyf droppelen zuure geest van Zwavel, (acide sulphurique) insgelyks in drie oncen water: dit middel het ik haar

[p. 237]

viermaal 's daags gebruiken, en klom vervolgens daarmede trapswyze op, door de giften te vermeerderen.

Van den 16den tot den 27sten dier maand, wisselden de pynen af en aan, van den 28sten tot den 31sten was zy geheel zonder pyn; de eerste November was voor haar een zeer pynelyke dag, op den tweeden loste zy, na eenige hevige smerten en geweldig brandende waterloozing, onverwagts, twee Steenen, van de grootte als een Noot. Zederd dien tyd heeft zy geenerhande ongemak van dien aart meer ontdekt, zwaaren arbeid verricht, en daar by eene goede gezondheid genooten.