Vergelyking tusschen de twee beroemde Engelsche redenaars, Fox en Pitt.
(Uit de Political Correspondence.)
Geduurende den Americaanschen Oorlog, was Mr. fox stout en geweldig, zo in zyne maatregelen als in zyne gesprekken; hy betoonde een hestigen en vastbepaalden tegenstand aan het gedrag van het Ministerie. Indien Mr. fox's wyze van doen in eenig opzigt daar van verschilt, het ontstaat daar uit, dat zyne denkbeelden, door ondervinding, meer opgeklaard zyn, en dat hy eenige onbeschaafdheden heeft afgelegd. Zeldzaam komt hy 'er thans toe, om iemand in Persoon aan te vallen: dan hy betoont nog denzelfden onverschrokken geest, denzelfden yver voor de Vryheid, en dezelfde trekken van onverwagten en meesterlyken redeneertrant. - De styl en manier van deezen Spreeker maakt, in de daad, een treffend tegenbeeld uit van den styl en de manier des Staatsdienaars pitt.
Ieder hunner vertoont iets uitmuntends, voor 't meerendeel verschillend van elkander. Mr. pitt's Welspreekenheid onderscheidt zich door bevalligheid van houding en netheid van taal. Mr. fox munt geenzins uit in de eerstgemelde hoedanigheid, en de veelvuldige onnaauwkeurigheden in uitdrukking, begaan in de hitte des gespreks, toonen dikwyls, dat hy ten aanziene van de laatste al te agtloos is. - Mr. pitt's uitspraak is onderscheiden, voor allen verstaanbaar; de voordragt van Mr. fox is zeer schielyk en vuurig, wanneer de bewyzen als 't ware in zynen geest opdringen. De een spreekt volgens de bedaarde opgave van zyn Verstand; de ander schynt gedreeven door de gevoelens van zyn Hart. Mr. pitt spreidt veel vermogende bekwaamheden ten toon; Mr. fox doet een ongemeen vernuft blyken. - Mr. pitt overreedt; Mr. fox overtuigt. De Welspreekenheid van den eersten onderscheidt zich door deftigheid en het verhevene; die van den laatsten door kragt en vuur. Met eene gestalte zo zeer het tegenovergestelde van zyn Mededinger, heeft Mr. fox geen nadeel van een zeer dik lichaam; maar doet, onwederstandelyk, zyne Toehoorders deel neemen in de zaak voor welke hy spreekt, zelss dan, wanneer die zaak het minst overeenkomt met hunne vooraf opgevatte begrippen; en, alles medesleepende door den ernst voor 't geen zyn gevoel hem aanzet te verdedigen, herinneren wy ons quinctiliaan's beschryving van pericles, die gezegd werd met Donder en Blixem te spreeken!
Auteursrechtvrij