Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1794

Het Rechtsgeding van Lodewyk den XVI, geweezenen Koning der Franschen, of volledige en echte Verzameling van alle Rapporten aan de Nationaale Conventie gedaan, en van de verscheidene gevoelens, betrekkelyk dit Rechtsgeding, door de Vertegenwoerdigers des Volks, of andere Persoonen, op het Nationaale Spreekgestoelte, voorgedraagen, of door den Druk gemeen gemaakt; en dus van alle Stukken, tot dit groote Rechtsgeding betreklyk, tot de eindelyke uitspraak van het Vonnis toe. Eerste Deel, Eerste en Tweede Stuk. Te Duinkerken by van Schelle en Comp. en te Haarlem by J. Tetmans, 1793. In gr. 8vo. 484 bl.

Behalven dat deeze breede Tytel genoegzaam uitwyst wat wy in dit Werk te wagten hebben, stelt het Berigt der Uitgeeveren ons in staat, om den voet, daar in gehouden, onzen Leezeren onder 't oog te brengen. Zy zeggen: ‘Welk eene denkwyze men ook voeden moge over de tegenwoordige Tyds- en Staats-omstandigheden, zeker is het, dat zy de opmerking en het onderzoek verdienen van elk redelyk weezen, dat, in de Maatschappy der Waereld, geen volstrekte vreemdeling begeert te blyven. Onder de geschiedenissen van onze dagen behoort inzonderheid het Rechtsgeding van lodewyk den zestienden. De volledige mededeeling van alle de egte Stukken moet voorzeker aangenaam weezen voor veele duizenden onzer Landgenooten, die 'er, uit welke tegenstrydige beginzels dan ook, een gewigtig belang in stellen; en zulks te doen op eene wyze, die zelfs den geringsten zweem van partydigheid verbant, kan niet anders dan door een algemeen genoegen bekroond worden.

Beide deeze einden hebben wy ons voorgesteld in de uitgave van deeze Stukken, en geene onzer Leezers, om 't even welke Staatsparty zy toegedaan zyn, zullen 'er den kleinsten trek in vinden, die naar partyzugt helt. Wy leve-

[p. 652]

ren de Stukken van dit altoos gedenkwaardig Proces zo als ze zyn, onverminkt, en zonder eenige de minste toevoegzels of aanmerkingen, en, even gelyk wy hier begonnen zyn, zullen wy ook dit altoos belangryke Werk, zo spoedig mogelyk, voltooien.’

Voor een Uittrekzel zyn deeze Stukken niet vatbaar, alleen kunnen wy de Lyst daar van opgeeven, en de Naamen der Spreekeren, of der Inleveraaren, zullen veelal gewigts genoeg hebben tot het uitlokken der nieuwsgierigheid, om te zien en te hooren wat elk hunner in deezen te berde bragt. Hoe zeer over één Stuk loopende, is 'er veel verscheidenheids in.

In het Eerste Stuk hebben wy voor ons - Rapport van louis jerome gohier - Rapport van dufriche-valaré - Rapport en Ontwerp van een Decreet, gedaan door jean mailhe - moyre bayle aan zyne Medegedeputeerden - Voorstel van petion - Gevoelen van den Burger morisson - Gevoelen van den Burger saint just - Gevoelen van claude fauchet - Gevoelen van françois robert.

In het Tweede Stuk treffen wy aan - Gevoelen van den Burger rouret - Gevoelen van den Burger gregoire - Gevoelen van f. mellinet - Brief van thomas payne, aan den President der Nationaale Conventie - Gevoelen van thomas payne - Redenvoering door j. petion - Voorstel van couthon - Gevoelen van den Burger gertoux - Gevoelen van p. manuël - Gevoelen van michel arema - Gevoelen van joseph serre - Zitting van 30 Nov. 1792. - Gevoelen van a.g. camus - Gevoelen van a. guy kersaint.