Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1794

[p. 621]

Pharmacopoea Amstelodamensis nova. Amstel. apud P.H. Dronsberg, 1792. In 4to. Behalven het Voorwerk, 210 bl.

Hoewel men zich in de afgelopen Jaaren in Schotland, Engeland, Zweeden en elders, ongemeen beyverd hadt, om de openlyke Apotheekboeken te verbeteren, derzelver noodlooze omslagtigheid te verminderen, en de bereidingen naar de uitvmdingen en ontdekkingen van onzen tyd in te richten, was echter tot nu toe aan dezen zoo nuttigen arbeid in ons Vaderland de hand nog niet geslagen. De nuttigheid of liever noodzaaklykheid hiervan heeft ongetwyfeld de Inspectores van het Collegium medicum te Amsterdam doen besluiten, om ook deze zoo wigtige taak te onderneemen, en hunne Pharmacopoea, welkers gebrekkigheid, door den ouderdom van meer dan eene halve Eeuw, voorzeker niet gering geworden was, op nieuw te overzien, en naar den toestand der Geneeskunde in het tegenwoordig tydsbestek te verbeteren. Dat hunne pogingen niet ongelukkig zyn uitgevallen, hiervan geeft deze Pharmacopoea nova (in tegenstelling der voorige, die renovata heette, aldus genoemd,) de duidlykste bewyzen. Alömme hebben de Opstellers, zo wel ten aanzien van de keuze, als van de saamstelling der Geneesmiddelen, de verouderde Voorschristen, die uit zoo veelerleie, dikwyls strydige, inmengsels plagten te bestaan, en het kenmerk dier tyden droegen, waarin de kennis der Materies Medica even gebrekkig, als de beöefening der Scheikunde onvolkomen was, geheel achterwege gelaten, en derzelver plaats met anderen aangevuld, die, hoe zeer uit een minder aantal ingrediënten bestaande, dit gemis, door eene grootere werkzaamheid en door de ervaring der beroemdste Artsen gestaafd geneesvermogen, ryklyk vergoeden. In de Voorschriften der onderscheide bereidingen, en de wyze van derzelver bewerking, zyn ook doorgaans de vorderingen, welke men nieuwlings in de Artzeny- en Scheikunde gemaakt heeft, zeer wel in acht genomen, en meestal naar de ondervindingen der beste Scheikundigen, voor zoo verre dezelve gestrekt hebben, om, met den minsten omslag en de geringste kosten, tevens werkzaame en gelykvormige proeparata te verkrygen, ingericht.

Pryslyk is ook de voorzorg, welke de Opstellers gehad hebben, om den wyngeest, die tot zoo veele bereidingen

[p. 622]

gebezigd wordt, en van welks behoorlyke gesteldheid derzelver geneeskrachten grootendeels afhangen, altoos, zo veel mooglyk, van een bepaalden graad van fynheid te hebben; zynde met dit oogmerk een soort van vochtweger, onder den naam van Hygrometer, doch die beter Areometer, ter onderscheiding van de gewoone vochtmeters van den Dampkring, zoude genoemd zyn, ingevoerd, diens gebruik achter de Pharmacopoea beschreven staat, en waarvan elk Apotheker verpligt is, zich te moeten voorzien.

Het bestek van ons Tydschrift laat niet toe, dat wy ons in byzonderheden inlaaten, of de Voorschriften dezer Apotheek afzonderlyk doorgaan, en ter toetse brengen; hierdoor zoude het in de daad wel niet moeilyk vallen, nu en dan gelegenheid tot aanmerkingen te vinden: doch wy moeten bekennen, dat het Werk over 't algemeen grootlyks is aan te pryzen, en te meer lof verdient, wanneer men de moeilykheden, die aan zodanig een arbeid eigen zyn, behoorlyk in acht neemt, gelyk dezelve in de Voorreden dezer Pharmacopoea, (die, even gelyk het geheele Werk, zeer duidlyk en in goed Latyn geschreven is,) worden opgegeven, en die tevens dienen kan ter oplossing van verscheiden zwarigheden, welke men veelligt, by het eerste doorlezen van dit Apotheek-boek, tegens het invoeren of uitlaaten van sommige bereidingen, zoude willen bybrengen.

Wenschlyk ware het, dat 't voorbeeld van het Amsterdamsch Collegium Medicum ook op andere plaatsen van ons Vaderland naargevolgd, en nog wenschlyker, dat 'er eenmaal eene algemeene Pharmacopoea voor geheel Nederland vervaardigd werd, waardoor dezelfde Geneesmiddelen, op alle plaatsen, op dezelfde wyze, bereid moesten worden; op dat de menigvuldige verwarringen, ja zelfs schadelyke gevolgen, die, uit de verschillende saamstellingen van eens benoemde hulpmiddelen, niet zelden voortspruiten, eindelyk, tot welzyn onzer Landgenooten, hierdoor éénmaal een einde mogten neemen.