Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1794

Gezangen der Liefde. Te Amsterdam by J. Allart, 1794. In gr. 8vo. 160 bl.

Schreef Mejuffrouw post weleer voor Eenzaamen, haar hart heeft zedert zulk eene verandering ondergaan, dat zy deeze Gezangen aan de Liefde heeft toegewyd. Daar liggen nu alle die schoone Geldersche landtafreelen, die betooverende en vruchtbaare streeken om Arnhem, vol bosschen, bergen, dalen, bronnen, akkers, weiden en kronkelende beekjes! Zekerlyk kunnen deeze geene bekoorlykheid meer hebben, nu de Dichteres verliefd is geworden; ten minsten mag men dit besluiten, om dat zy het zelv telkens zegt: nu eens in haar Offer der Liefde, hoe zy, die, als Solitaire, voorheen, op duizend plekjes, met haar boek, een rustplaats vond, nu geen rust meer kan vinden, nadien deeze door de Liefde vermoord is:

Sinds is Natuur hier dood voor my,
En de Eenzaamheid verveelend,
Geen denkbeela, dan de Liefde alleen,
Is voor myn hart meer streelend.
Sinds ik u kende, is 't vruchteloos
In deeze lieve streeken
't Geluk te zoeken; 't is me alom
Op 't liefste plekje ontweeken, enz.

Wat is het bedroefd, op deeze wyze verliefd te zyn! Wat zyn die gevoelige harten van de Dichters, maar vooräl die der

[p. 604]

Dichteressen, te beklaagen, die zodanig door de Liefde gefolterd worden, dat zy aan Hutjes, aan Fonteinen, aan Hermitagies, aan Boschduiven, (wy zwygen van de kwynende Maan!) en zelfs aan Honden, moeten klaagen!

De kwellingen der liefde
Zyn meer dan haare vreugde,
Zy drukken 't jagend harte;

Het vuur der oogen kwynt;

In weêrwil dezer zorgen,
In weêrwil van dit lyden,
Verwensch ik toch de liefde

Voor mynen jongling niet.

*

't Is waar die kalme dagen,
Toen 'k zorgeloos kon lagchen,
De min by naam maar kende,

En deelde in al de vreugd

Der Schepslen, die me omringen;
Toen ik met volle teugen
Alom geluk kon drinken,

Die dagen zyn voorby.

Waarlyk eene treurige verandering, die de Dichteres, in allen deele, op volgende wyze voorstelt:

ô! Wat is myn ziel veranderd

Door der liefde treurigheid!

Voortyds was ik altyd vrolyk,

Als Natuur my open lag;

Blyde met een dansend mugjen,

En een wemelenden worm,

Gaf een magre bloem der heide,

Gaf een blaadjen my vermaak;

In het ryk van plant en dieren

Was de bron van myn genot;

'k Dronk daar uit met volle teugen

't Reinste vergenoegen in.

In het ryk van plant en dieren

Vloeit voor my die bron niet meer;

'k Smacht van dorst, en vind geen dropjen

Van dit rein genoegen meer:

Al 't vermogen om te deelen

In der Schepselen geluk,

Is in my als uitgestorven;

[p. 605]

 

'k Voel geen zagte handen meer.

 

Onopmerkzaam treed ik 't bloemtjen,

 

Hoe het geure en gloeije, plat:

 

Vogels, alles zingt rondom my,

 

Ik alleen zing niet, en kwyn.

 

Weggezonken in gedachten,

 

Pluk ik dikwyls blaadjens kort;

 

Onbedachtzaam slaat myn stokjen

 

Plantjens van hun wortels af;

 

'k Zie daarna, met spyt, de brokken

 

Der vernielde schoonheid aan;

 

'k Schaam my even, 'k zucht en zink weêr

 

In myn diepe stille smart.

 

Liefde! gy die 't hart vertedert,

 

Maakt gy tevens koel en norsch?

 

Liefde! - ja zyt ge ongelukkig,

 

Dan is uwe kwelling wreed.

Gelukkig, dat de kwellingen der Liefde niet altyd duuren! Gelukkig, wanneer dezelve vervangen worden door een gezegend Huwelyk, dat in staat is om alle deeze kwellingen te doen vergeeten. Mejuffrouw post schynt dit geluk ten deele gevallen te zyn; want zy zingt, bl. 56, in een schoon Stukje: aan de Noordzee, dat de Liefde haar, op Noordwyks barren grond, nu met stil genoegen doet zingen. Vervolgens verlaat zy Beekhuizen, Biljoen, den Kei- en Ossenberg; neemt afscheid van alle haare Vrienden in Gelderland; van den houten lepel in 't hermiete kluisjen; van den Sleutel tot dat mossen hutje; in 't kort van alle die geliefde voorwerpen voor Eenzaamen; om met haaren overdorp, te Noordwyk, nieuwe genoegens te smaaken; wordende deeze Gezangen der Liefde door haar Huwlykslied gesloten.

Over het geheel bevallen deeze Gezangen zeer wel, schoon 'er verscheidene regels in voorkomen, die niets meer dan prosa zyn. Eere heeft haar hart, dat het de opwellingen niet ontveinsde, en haare vrymoedigheid, dat zy zich, zonder bloozen, aan de strenge regels der Etiquette onttrokken heeft. Wy schryven dit als Mannen, schoon wy, onze Vrouwen daar over gevraagd hebbende, ten antwoord kreegen: dat al ware het zo, dat zy zo verliefd waren als Juffr. post, zy het toch niet zeggen, en nog minder schryven, zouden, Welk eene geveinsdheid!