Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1794

[p. 606]

Bespiegelende Uitspanningen en Geestelyke Liederen, op het Englenzang en de Komst van Jezus Christus in het Vleesch, door Adrianus Groenendyk, Ouderling te Rotterdam. Iste Stukje. Te Rotterdam by Abraham Groenendyk, 1793. In gr. 8vo. 56 bl.

Het oogmerk van den Ouderling groenendyk, om zich bezig te houden met Godvrugtige Bespiegelingen, is loflyk en nuttig; en de Onderwerpen, die hy behandelt, zyn waarlyk verheven; maar juist daarom gelooven wy, dat hy beter zoude gedaan hebben, wanneer hy zyne Uitspanningen niet had uitgegeeven, ten minsten niet algemeen; nadien zyn poêtisch genie (indien hy eenig poêtisch genie heeft, want in deeze Proeve blykt het niet!) op verre na niet in staat is, om de door hem verkozene Stoffen eenigzins hunner waardig te behandelen. Zyne Uitspanningen zyn niet anders dan gerymde regels, in welke de gezonde zin deerlyk is mishandeld geworden; en die overal de grootste onkunde in Spraak en Spelling verraaden. Men zie, ten voorbeelde, de volgende Lofzang (van) maria.

Waakt op myn Ziel, Verheff den Heere,
Wilt hem met stem en Snaren eeren,

Hy wil uw Zaligmaker zyn,

Hy heeft uw laagheid, doen uitbreken,
Dat Volken zullen Zalig spreken.

Uw Zaligheid, in 't algemeyn,

Door zynen arm zeer Sterk,

Verrigte hy dit Werk,

Die laagheid ziet,

Maar Trossche waan, zal niet bestaan,
By 't licht, van Jezus Ryksgebied.

*

Hy rukt van Hoogverheve Troonen,
Op dat die nedrig zyn, daar wonen,

Verheft die uit het laage stof,

Die hongrig zyn, wil hy verzade,
Met zalig licht van zyn genade,

En lyden tot zyn Eer en Lof,

Hy nam ook Abraham,

Zyn Zaad dat na hem kwam,

In 't Vreê-Verbond,

Na 's Hemels raad, in 't Vrouwenzaad,
Gemaakt voor 's Weerelds ruime rond.

[p. 607]

Wy zullen geene Aanmerkingen op deezen Lofzang maaken, de Stof is te ernstig, dan dat wy de belagchelykheid van den Voordragt zouden aanwyzen. Ieder ziet die genoeg. En hy, die de woorden van den Tekst niet duidelyker en treffender vindt, dan deeze Uitbreiding of bespiegelende Uitspanning, zal welligt door het volgend Staaltje, uit het Christen A.B.C. overtuigd worden, dat de Opsteller even zo veel Smaak als Genie, in dit eerste Stukje, aan den dag legt. Het A.B.C. begint met AAA, en eindigt met ZZZ, moetende deeze letters by den aanvang dus driemaal genoemd worden. Wy kiezen maar eenige van de byzonderste.

QQQ	Hy is geneigt tot u
	Hy zit aan 's Vaders recmerhand,
	Hy zend zyn Geest ten onderpand
QQQ	Hy is geneigt tot u.
TTT	De Tyriers deelen meê
	De Mooren uit het verre Land,
	Zyn ook in Jezus Kerk geplant
TTT	De Tyriers deelen meê.
VVV^(*)	ô Sulamiet myn Duiv
	Leert my en trek my door uw Geest,
	Dan is 't myn Zalig Jubelfeest,
VVV	ô Sulamiet myn Duir.
XXX	Geen Paus of Crucifix
	Vergeeft ons Schuld maar Jezus bloed,
	Op Golgotha voor ons geboed,
XXX	Geen Paus of Crucifix.

Wanneer zal men eens ophouden van soortgelyke Rymelaryen in 't licht te geeven? die den schoonen Godsdienst van jezus wezenlyk onteeren; en, schoon met het beste oogmerk vervaardigd, de Spotters telkens, als 't ware opzettelyk, in de hand werken? Wanneer - Zo dra men den onkundigen niet meer zal vleyen, dat ook zyn werk nuttig kan worden; en hy naar den raad van kundigen wil luisteren.

(*) Hier moet men zingen uiv! uiv! uiv! - Want hoe zou het anders rymen op Duiv?