Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1794

Mengelingen, door Petronella Moens en Bernardus Bosch. Iste Deels 1ste Stukje. Te Amsteldam by J.L. van Laar Mahuët, 1793 In gr. 8vo. 186 bl.

Na eene Opdragt in Versen aan den Burgervader henrik hooft danielsz., deelen Mejufvr. moens en de Eerw. bosch, in dit Boekje een aantal stukken mede, wegens hunnen verschillenden inhoud te recht met den naam van Mengelingen bestempeld. Zy draagen de volgende Opschriften. Aan den Vrede. De Godsdienst van den Mensch. Het Patrietismus. Vaderlandsliefde. De verlichte agttiende Eeuw. Overdenking in eenzaamheid, terwyl het geschut der Franschen en Oostenrykers een donderenden Weêrgalm wyd en zyd verspreidde, den 29sten van Slagtmaand 1792. Vryheid en Gelykheid. Vrye Zanglust, in een schoonen Nacht. Aan den Nacht. Kare de IXde, Koning van Frankryk: aan de Voorstanders der Dwinglandy. Over den Slaavenhandel. NB. Geenzins ten voordeele van denzelven. Byvoegsel uit b.j. frossard. De waare Vriend der Vryheid. Het kenmerk der Goddelyke afkomst in de menschelyke natuur; en charlotte aan selinde, over den dood van haar Vriend. De meeste deezer Onderwerpen zyn zeer wel behandeld, en treffen den gevoeligen Leezer. Een voorbeeld daar van geeve het volgend Stukje, van de overdenking in Eenzaamheid, by het hooren van het geschut.

‘Moordend geluid! dat door de stilte akelig heenen rolt, waarom verdryft gy nog de kalmte, die my begon te overschaduwen? Het losbrandend geschut brult nog om de overwinning; elke schok verkondigt den dood - myn hart beeft. ô God! we ligt eindigt het leven van een' nuttigen medeburger der waereld op dit tydstip - welligt dringt een kogel in zyn hart, en versmoort terwyl het losbarstend geluid nog dommelt, een leven, dat niets dan zegen en geluk om zich heen verspreidde. - Mooglyk valt op dit oogenblik de braafste Vader van een bekoorlyk bloeijend gezin; vruchtloos zal de verlangende Echtvriendin naar hem uitzien - vruchtloos zal zy haar' Zuigeling het vaderlyk welkom leeren stamelen - vruchtloos zullen de huppelende kinders de vleijende armpjes naar hem uitstrekken - nooit, nooit zullen zy hem wederzien! - Neen ongelukkigen! uw liefling - uw beschermer, ligt onder de vertrapte dooden - ongekend en geplunderd zal hy op het Slagveld door den overwinnaar begraven worden. -

[p. 431]

Elke schoot voert eene koude rilling door myn bloed, en myne verbeelding verliest zich in doodelyke tekeningen. Achtbaare Grysaards liggen met den dood te worstelen naast bloeiende jongelingen, wier vermorzeld brein wyd en zyd heenspat. - Hier valt een edele Menschenvriend met het gebed der tederste broederliefde op de verbleekende lippen - en de snoodste booswicht, gevoelloos en wraakziek in den Kryg gewikkeld, blaast op de borst des grootmoedigen al vloekend den jongsten adem uit. Daar gilt de wanhoop; ginds smeekt de Vriendschap, en geheel de natuur staart met weemoedigen angst op den uitslag des stryds.

Aardsenglen! kunt gy traanen weenen?

Weent dan, terwyl de Menschheid woedt;

Weent - als geweld en wraak vereenen,

Belust op rookend Menschenbloed.

Meêlydende Englen! ja uw traanen

Zyn paerlen voor uw hemeldeugd -

Zy schittren op de Zegevaanen,
Die 't glorypad der onschuld baanen,

Als morgendaauw van reine vreugd.

*

Waaröm die wreede moordtooneelen?

Ach! kan de hand der broedertrouw

Geen waare grootheid wakker streelen?

Moet smart - moet duldelooze rouw

De Zegepraal des rechts verzellen?

Moet zo vecl bloed dan 't offer zyn,

Als moed der heldenborst doet zwellen -
En weêrloosheid haar juk voelt knellen,

Weleer misleid door ydlen schyn?

*

Verwoesting brult uit yzren monden,

De Wapenkreet ontroert natuur;

Het lood, naar 't broederhart gezonden,

Bereidt het yslykst stervensuur.

Neen Held! die 't zuchtend recht verdedigt,

Geen wraak onteert uw dapperheid;

Nooit wordt uw grootsche ziel beledigd;
Als ontrouw zich met 't recht bevredigt,

Dan wordt uw vriendschap majesteit.

*

De Menschheid heeft zich zelve ontluisterd,

Zy boodt haar hand aan Dwinglandy;

Nu ziet zy zich vertrapt, - gekluisterd,

En strydt zich - schoon al worstlend - vry.

[p. 432]

 

ô God! haar grootheid zal herleeven;

 

De trotschheid heeft haar jeugd misleid;

 

Haast doet zy aardstirannen beeven,

 

Haast durft zy naar volmaaktheid streeven -

 

Bekoord door Englen zaligheid.’

Volgens openbaare bekendmaakingen, heeft men geen Vervolg van deeze Mengelingen te wagten: zo dat dit eerste Deels eerste Stukje te gelyk het laatste Deels laatste Stukje kan heeten.