Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1794

Het Hout, of Boschgedachten, in Zes Bespiegelingen. Door A. Loosjes, Pz. Te Haarlem, 1793. In gr. 8vo. 228 bl.

De Zes Bespiegelingen, welke de Heer loosjes in dit Boek mededeelt, gaan 1. over de Natuur, 2. den Mensch, 3. de Eer, 4. Het Vaderland, 5. den Godsdienst, en 6. over de Onsterflykheid; zynde elk van hun met eene Plaat voorzien, welke zes verschillende gezichten van het Hout (gemeenlyk den Hout genoemd,) voorstellen: als 1. Een gezicht uit den nieuwen Hout, op het Spaarne. 2. Een der Slingerlaanen uit den nieuwen Aanleg, by het gebouw van hope. 3. Een gezicht op het Huis van hope. 4. Een gezicht in de Spanjaaras-Laan. 5. Een gezicht op den Agthoek, en 6. Een gezicht in het Spaareboschjen. Vooraf gaat een Tytelplaat, of afgezet Vignet, verbeeldende den platten grond van het geheele Hout, zynde het geheele Werk der Burgerye van Haarlem toegewyd.

Over 't geheel voldoen deeze Bespiegelingen aan de verwach ting, die men, op het zien van hunne Opschriften, vormt, hier en daar komen ons dezelve echter wat te droog en slee pend voor, hebbende dan te veel den styl van Zedekundige

[p. 238]

Vertoogen. Intusschen schynt ons de aanleiding, om in de derde Bespiegeling van de Eer te spreeken, door het zien van het prachtig huis van den Heere hope, geheel ongezogt; vooral naa het leezen van de volgende korte Inleiding, die wy alleen ter proeve, uit deeze Boschgedachten, zullen mededeelen.

‘In het Bosch afgetreden, om myne bespiegelingen te agtervolgen, valt myn oog op het prachtig gebouw, wiens roem verre over de grensen van ons Vaderland klinkt..... 't Schynt dat de Eerzucht der oude Romeinen, uit haare assche opgereezen, herwaards overgevloogen, een gedenkteken haarer grootheid, in eene kostbaare Villa, hier heeft agtergelaaten. - Neen! 't is niet in het prachtig Italië, 't is niet in den bergagtigen omtrek van Rome, maar in het nederig en eenvoudig Nederland, in het laag en moerassig Holland, waar de eerzucht dit trotsch gevaarte gesticht heeft. Is het dan wonder, dat hier onze geest zich uitbreidt in Bespiegelingen over de Eer, en die verbaazende hartstogt, die, uit zucht na haar ontspruitende, de menschlyke charakters de byzouderste wyzigingen geeft.’