Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1785

[p. 327]

Onze verplichting tot, en de voordeelen van eene tydige wapening, overeenkomstig het bevel der Overheid, in eene Leerreden over Gen. XIV. 14, 15, 16. Door M. Houtkamp, Predikant te Hoog-Carspel. Te Hoorn, by L. Vermande, 1785. In gr. octavo, 39 bladz.
De noodzaaklykheid eener algemeene wapenoeffening, voorgesteld in eene Leerreden over 2 Sam. X. 12. Door J. Lansb. Groeneweg, Predikant te Watergang. Te Amsterdam, by H. Botter, 1785. In gr. octavo, 31 bladz.

Twee Leerredenen over hetzelfde onderwerp, de algemene wapenoefening, die elk in hare soort, naer het bedoelde oogmerk, wel ingericht zyn, en daedlyk hebben kunnen strekken, ter aenmoediginge der Landzaten, om zich in dezen van hunnen plicht te kwyten. Die van den Eerwaerden Houtkamp is inzonderheid vol vuur, en moet, wanneer 's Mans krachten in 't uitspreken aen den styl evenaren, de gemoederen der Toehoorderen ten sterkste getroffen hebben. Wy kunnen ons niet wel wederhouden van 'er uit over te nemen, 't geen zyn Eerwaerde, nopens de voordeelen der Wapenoefeninge, in derzelver gevolgen, zynen Toehoorderen ten levendigste onder 't oog gebragt heeft.

‘Wy zullen, zegt hy, hierdoor betoonen, dat wy liefderyk gedenken aan ons vrygevochten Vaderland, en tot het echte Nakroost van vrye Batavieren behooren; ----- wy zullen blyken geeven, dat 'er nog oud Hollands bloed in onze Adren stroomt, en dat wy althands niet minder willen zyn dan onze Voorvaderen. ----- Wy zullen op onze inwendige vyanden zegenpraalen, ----- op onze inwendige vyanden, ----- die snode aterlingen, dat helsch gebroedzel, die pesten en verdervers van ons Vaderland, die niets onder 't oog hebben, dan om ons onder een willekeurig gezag te brengen, eene omwenteling in 's Lands Constitutie te maaken, op hoop van voordeel, en, ô Schandelyk gedrag! tot dankbetooning van reeds gesmaakte voordeelen. ----- Deeze zullen wy overwinnen ----- zy t'zidderen reeds voor het Staal, voor de wraak der Burgeren; zy vlugten heimelyk, en eene algemeene Wapening veroorzaakt, misschien, de verhuizing dier snoden. Wee hunner ----- zy wilden ons stellen tot Slaven, op onze slaverny troonen bouwen, - Wee hunner ----- zoo de donder van 't Godlyk Alver-

[p. 328]

mogen hen niet treft, zullen zy gewisselyk, als wy Slaven moeten worden, zullen zy gewisselyk, ----- hunne Lyken, ----- de Schansen zyn, waar achter wy, ik, ----- en God geeve Gy allen die my hoort, onze Vryheid bevechten zullen. -----

Wy zullen onzen ouden roem zien herleeven; wy zullen geene smaadredenen meer hooren, van onze werkelooze onverschilligheid: wy zullen geen aanfluitinge zyn voor onze vyanden. ----- Onze macht zal ons geducht maken: de Vorsten van Europa zullen hunne Soldaaten niet zoo ligt tot ons doen uitstrekken, en wie zal aanspraak op onze Bezittingen durven maaken; daar wy als een eenig Man ter bescherming van dezelven gewapend zyn? ----- Wy zullen gelyk zyn aan de vrye Burgers van Noord-America, die zich Vry gevochten hebben, en nu hunne Vryheid bewaaren: wy zullen deelen in de Burger Voorregten, en een iegelyk, wat Godsdienst hy ook beoeffend, zal dezelve, by het genot der Vryheid, Vry kunnen beoeffenen. -----

Wy zullen eindelyk in staat weezen, om onze bezittingen te bewaren tegen binnenlandsch geweld, of buitenlandsche strooperyen: wy zullen onze Wyven, onze Dogteren, onze Kinderen trouwhartig kunnen beschermen. Kortom, wy zullen toonen, dat wy voor geen Hydra beeven, noch voor eenen Nero knielen. -----

Myn God! - wanneer? - ach! laat het nu zyn, dat dit zalig tydstip gebooren worde, waarin een ieder zich ter wapening aanbied ----- myn Vaderland! ----- ik zie de Zon van uwe Vryheid herryzen, ----- dan opdagen. ----- Aanbiddelyke Vryheid! ----- als wy allen uwen tuin bewaken, ----- zult ge immers na geen anderen oort heenen vlugten. ----- Burgers! ----- gevoelt nu uwe bestemming.’ -

Onze Leeraer versterkt wyders zyne aenmoediging ook met zyn eigen voorbeeld, zeggende, wanneer hy van de Looting van den derden Man spreekt, ‘zullen wy aarselen! Neen M.H. Laat ons ons eenparig laten opschryven; laten wv ons allen wapenen; laten wy vooral die vry zyn de eersten wezen. En ziet daar, begeert gy eenen Voorganger in dit werk, ik zal de eerste zyn, ik kan dien drift van myn Vaderlands hart niet langer wederstaan. ----- Ik zal zelfs de Wapenen aangorden: en he-

[p. 329]

den betuige ik opentlyk, dat ik het geen ik tot hiertoe hebbe in het werk gesteld om ULieden te Wapenen, en met voordeel hebbe in 't werk gesteld, dat zal ik nu met myn eigen voorbeeld bekragtigen. ----- Gy zult niet aarselen, en hoe zoud gy kunnen? om my te volgen - dit verwagt ik, dit vertrouw ik.’ -----