Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1785

Verscheidene gewigtige bedenkingen voorgesteld aan den Heere P. van Hemert, wegens het nederleggen zyner bediening als Predikant, en zyn uitgang uit de Gemeenschap der Gereformeerde Kerk; en van wegens verscheidene zyner gezegdens in zynen Brief, geschreeven aan de Eerwaardige Classis van Rhenen en Wyk, door M. Pannebakker. Te Delft, by J. de Groot, Pz. 1785. In gr. octavo, 179 bladz.

Het kon niet wel anders zyn, of de gewigtige stap van den Heer van Hemert, met het nederleggen zyner

[p. 154]

Amptsbedieninge, moest by velen merkelyk opziens maken; en 't was dus wel te wachten, dat het den enen of anderen nopen zoude, om hem des wegens door een Geschrift in openbaren druk te onderhouden. Aen deze verwachting beantwoord reeds het hier bovengenoemde Stukje, opgesteld, by wyze van een Brief aen dien Heer, om hem, zo 't mogelyk ware, tot nadenken en voorts tot inkeer te brengen. ----- Veelal zyn Schriften van die natuur met een geest van bitterheid geschreven; doch hierover is de Schryver van dezen Brief niet te beschuldigen. Hy komt ons in denzelven voor, als een welmenend mensch, die niet onervaren is in de geschilsleer, de leer van Nederlands Kerk yverig voorstaet, dien 't smert dat de Heer van Hemert hier toe gekomen zy, en die gaerne alles zou aenwenden, wat in zyn vermogen is, om hem te doen wederkeeren. Ten dien einde tracht hy hem onder 't oog te brengen, zo de gevolgen van zynen gedanen stap, als de verkeerdheid zyner tegenwoordige denkwyze over de Leere der waerheid; waerin hy de gevoelens van den Heer van Hemert tegengaet, onder het verdedigen der Kerkleere. ----- Men mag des dit Geschrift aenzien als ene welmenende pooging; maer men moet zich enigzins verwonderen, dat de Schryver zich zo uitvoerig ophoudt, met de geschilsleere; daer hy, niets nieuws ten dezen opzichte bybrengende, volgens zyn eigen oordeel, een overtolligen arbeid verricht. Zo toch spreekt hy, nopens dit stuk, in 't voorste van zynen Brief, daer hy te kennen geeft, dat het geenszins zyn oogmerk zy, de gevoelens door dien Heer thans aengenomen, opzetlyk te wederleggen.

‘Dit scheen my toe, zegt hy, geheel en al onnoodig te zyn; nademaal ik, en, uit de korte Memorie, door uwe aan den Kerkenraad, der Hervormde Gemeente te Wyk by Duurstede, overhandigd, op den 1 van Juny 1784. en uit den Brief, aan de Eerw. Classis van Rhenen en Wyk^(*), niet anders zien kan, of uwe brengt geene nieuwe gevoelens, en dus ook geene nieuwe bezwaaren teegen de Leer der Gereformeerde voor den dag; maar hebt slegts aangenoomen (en zoo ook misschien overgenoomen,) dezelve gevoelens van andere, welke buiten de Gereformeerde Kerk zyn, en daarom ook teegen de Leere

(*) Beide deze door den Heer van Hemert ingeleverde Stukken zyn geheel voor dit Geschrift geplaetst.

[p. 155]

der Gereformeerden, dezelve bezwaaren inbrengd, die 'er zoo dikwils teegen ingebragt zyn; en welke door u aangenoomene gevoelens, ik meene, dat op verscheidene tyden, op verscheidene wyzen, door onderscheidene bekwaame, geleerde en Godvrugtige mannen, zoodaanig klaar en bondig wederlegd zyn, met volkoomene oplossinge, der teegen de Leere der Gereformeerden ingebragte grieven; dat men door deeze weederlegging maar weederom hetzelve zoude moeten zeggen, dat reeds zoo meenigmaalen en zoo bondig en gegrond gezegd is; het welke te doen, derhalven niet anders zoude zyn, dan eenen ten eenemaalen overtolligen arbeid.