De Tweede Ronde. Jaargang 30

[p. 51]

Na kortstondig lijden
John Toxopeus.

Ze belt hem en zegt: ‘We moeten weer eens praten.’

Hij verbergt zijn verbazing, probeert dat tenminste. ‘Dat zal Wendy ook leuk vinden,’ zegt hij.

‘Nee, jij en ik. Broer-zus-talk.’

‘Oké,’ zegt hij, ‘broer-zus-talk.’

Ze spreken af op de begraafplaats van Breukelen. ‘Ik wil eindelijk wel eens weten waar ze ligt,’ zegt ze.

‘Ze wil erover praten,’ zegt hij tegen zijn vrouw. ‘Ik denk dat ze spijt heeft na al die jaren. Ze ziet in hoe grof ze is geweest.’

Zijn vrouw schudt haar hoofd. ‘Spijt? Hoezo opeens spijt? Daar geloof ik niks van. Er is vast wat anders aan de hand.’ Zijn vrouw zegt ook dat hij niet hoeft te huichelen. Dat hij niet hoeft te zeggen dat ze het leuk vindt als zijn zus komt. ‘Je broers zouden niet gaan,’ zegt ze.

Op de begraafplaats hoort hij alleen de vogels. Het is warm. Er is onweer voorspeld. Minutenlang staat ze te kijken. Een magere vrouw, een spijkerbroek met rafels, sandalen. Roerloos, zonder iets te zeggen. Een uitgestelde plechtigheid. Zo stond hun vader ook altijd, bij het raam. Met zijn rug naar het geschreeuw en gescheld. Heb je wel eens om haar gehuild, wil hij vragen, maar hij doet het niet.

Ze zoeken een bankje, naast een afvalbak. ‘Voor de peuken,’ zegt ze. Daarna vertelt ze. En rookt, de ene sigaret na de andere.

‘Jij weet niet hoe het was,’ zegt ze. ‘Je weet eigenlijk niks. Ik heb het nooit verteld, ook niet aan Eddie. Eddie is een goeie jongen, maar dit soort dingen begrijpt hij niet.’ Ze zwijgt. Ze inhaleert diep, blaast de rook door haar neus. ‘Jij ging naar Amsterdam, meteen na het vertrek van pa. Ik bleef achter in die bende.’ Ze beweegt haar hoofd naar achteren. ‘Met haar en die zogenaamde ooms die bleven logeren. Soms maanden. Hoe vaak ben jij thuis geweest? Vier, vijf keer?’ Ze kijkt hem aan. Vermoeide ogen, donkere kringen. Ze heeft zich niet opgemaakt. Vroeger deed ze dat wel. Vaak opzichtig. Net iets tè, vond Wendy. Hij ruikt de plekken onder haar armen. ‘Alleen op haar verjaardagen,’ zegt ze. ‘Tenminste, als het jou uitkwam.’ Hij wil iets zeggen, maar ze legt een hand op zijn knie. ‘Ik weet het,’ zegt ze, ‘jij moest studeren en fees-

[p. 52]

ten met al die clubjes waar je lid van was. Daar had ze het altijd over, dat jij het zo druk had, mensen ontmoette. Dat vond ze mooi. Jij ging het maken. Dat zei ze altijd.’ Ze staat op, haar gezicht naar de graven achter hem. ‘Ik zat thuis met die geile kerels. Mijn slaapkamerdeur deed ik 's avonds op slot. Later kon ik in die stacaravan. Daar voelde ik me veilig, kwam ik tot rust. Bij de plassen, met de roeiboot, daar was ik het liefst. Tot ze er zelf weer in moest, omdat ze ziek was. Nee, ik heb haar nooit opgezocht.’

Hij kijkt omhoog, naar haar gezicht. De stacaravan. Verdomd, ze begint over de stacaravan.

Ze gaat weer zitten, steunt even op zijn schouder. Ze vertelt dat ze zich de laatste tijd niet zo lekker voelt. Dat ze er daarom over wil praten. Dat het misschien helpt. Ze hoopt dat ze dan rustiger wordt. ‘Ik wil dat iemand het weet,’ zegt ze, ‘wat er echt is gebeurd. Dat geklets achter mijn rug, daar ben ik zo moe van.’ Ze neemt opnieuw een sigaret. Ze werd verliefd toen ze zestien was. Haar eerste grote liefde. Ze was stappen in Amsterdam met een vriendin, op zoek naar een gezellig café. In een souterrain aan de Herengracht werd gefeest. Jongelui, goeie muziek. Ze gingen samen staan dansen, buiten, voor het raam om de aandacht te trekken. ‘The beat goes on, ik weet het nog precies,’ zegt ze. Ze knipt met haar vingers, zingt zachtjes ‘The beat goes on.’ Haar stem trilt. Ze glimlacht verontschuldigend. Een jongen vroeg of ze meededen. De jongen vond haar geweldig. Het pand was het kantoorgebouw van zijn vader, een steenrijke familie. Een bekende naam. Hij was jarig, had een Londense taxi gekregen, speciaal overgevlogen uit Engeland. ‘Zulke mensen,’ zegt ze. ‘In die taxi hebben we het gedaan. Voor mij was het de eerste keer.’ Na een half jaar was ze zwanger. Ze verzweeg het, tot het niet meer kon.

‘Mijn God,’ zegt hij en denkt aan een vriend die op een studentenfeestje zowat was gestikt met een condoom over zijn hoofd. ‘Mijn God, had ik het maar geweten.’

‘Wat had je moeten doen? Het was meteen over en uit. Hij wilde de verantwoordelijkheid wel, maar zijn familie niet. Die wilde niks van me weten. En van ons kind al helemaal niet.’

Haar gezicht is emotieloos, haar mond een streep met slierten rook. Ze staart naar de punt van haar sigaret. Tikt er onophoudelijk op, ook als er geen as aan zit.

[p. 53]

‘Ja,’ zegt ze, ‘het is weggehaald, tegen mijn zin. Een paar knippen van binnen. Wist je dat het zo ging? Dat geluidje hoort het in je.’ Weer die beweging met haar hoofd. ‘Ze heeft me meegenomen. Naar België. Met een taxi. In een dag, heen en terug. Niet te geloven, met een taxi. We hadden nooit een cent.’

Hij denkt aan haar kinderen. Rond de twintig. Hij had vaak gelachen om haar overdreven zorgzaamheid. Over fietshelmpjes die ze thuis moesten dragen om te voorkomen dat ze hun hoofdjes zouden bezeren als ze rondkropen tussen de meubels. Cynische grappen die hij maakte met zijn broers over haar schoonmaakbaantjes zodat de een kon paardrijden en de ander pretparken afreizen omdat dat kind verzot was op achtbanen, tot in Duitsland en Italië toe. Terwijl zij er 's nachts niet van kon slapen.

‘Niemand mocht het weten,’ zegt ze. ‘Ik moest het zweren.’

‘Dus daarom ben je nooit geweest,’ zegt hij. ‘Ook niet op haar begrafenis. Het ging niet over de caravan.’

Ze gooit haar sigaret op de grond, trapt hem uit. Ze buigt zich voorover, slaat haar armen om haar buik, haar gezicht in een grimas.

Hij legt een arm om haar heen. Hoe lang is dat geleden. Misschien is dit wel de eerste keer. Hij voelt de botten onder haar dunne vel, ruikt rook en zweet. ‘Gaat het?’ vraagt hij.

Ze zegt dat ze af en toe van die pijnscheuten heeft. ‘Nu al een paar keer per dag. Zenuwen. Eddie zegt dat het zenuwen zijn.’ Hebben automonteurs daar verstand van? Hij vraagt het niet.

‘Het trekt meestal weer snel weg.’

‘Broer-zus-talk, mooie uitdrukking.’ Hij glimlacht.

‘Mijn bazen hebben het altijd over broedertalk,’ zegt ze.

Ze kijken naar een paar mussen die steeds dichterbij komen.

‘Weet je waarom ik het jou vertel?’

Hij weet het maar schudt zijn hoofd.

‘Je broers wilden alleen geld, hun deel van de opbrengst. Ze lijken op hun moeder. Zelfs de roeiboot moest verkocht. Wat heeft-ie opgebracht? 150 euro?’

‘250,’ zegt hij.

‘Jij wilde wel afspraken maken. Verder niemand. Emotionele waarde. Ik vond dat zo'n mooi woord.’ Ze glimlacht. ‘Pa kon dat ook zo goed.’

[p. 54]

‘Je hebt het niet slim aangepakt,’ zegt hij. ‘Ik had met ze kunnen praten.’

‘Onzin.’ Ze schudt haar hoofd. ‘Jullie luisterden niet. Jij luisterde nooit naar mij. Haar verhalen die geloofden jullie, dat ze die caravan had gekocht van een erfenis. Een erfenis van wie? Hebben jullie je dat wel eens gevraagd? Heb je je dat wel eens afgevraagd, meneer de jurist?’

Het zijn geen vragen. Het is een aanklacht.

‘Die caravan had ze van geld van Brenninkmeijer. Dat kan niet anders. Die caravan was van mij.’

Hij kijkt naar mensen die tussen stenen scharrelen, stil blijven staan, zich bukken. Ze hebben paraplu's bij zich.

‘Je hoeft niks te zeggen. Ook niet als je me gelooft.’ Ze staat op. ‘Dorus is nu president-directeur.’ Ze pakt een nieuwe sigaret, inhaleert diep. ‘Ik moet gaan. Over een uur komt Eddie thuis. Met honger.’

Hij zet haar af bij het station. ‘Wanneer zien we elkaar weer?’

Ze omhelst hem. ‘Over een paar maanden. Je hoort wel wat.’

‘Over een paar maanden, je hoort wel wat,’ mompelt hij op de terugweg naar huis. Hij zet de ruitenwissers aan. Zal hij zijn broers bellen? Ze heeft er recht op. Het rommelt in de verte.

Zijn vrouw slaat een arm om hem heen. ‘Ze heeft het adres zelf geschreven,’ zegt ze.

Hij staart naar de tekst. Na kortstondig lijden, heeft ze afscheid van ons genomen.

Hij vloekt en pakt zijn mobiel.