De Tweede Ronde. Jaargang 29

[p. 142]

Vertaalde poëzie

[p. 143]

Twee gedichten
Blai Bonet^*
(Vertaling Helena Overkleeft & Peter Verstegen)

All Brow

- Wat zou er van ons worden zonder de dieren?
- Als ooit alle dieren op aarde
de aarde opeens verlieten,
dan verviel de mensheid tot een diepe depressie...
- Ik weet nog wanneer hij dat zei,
als iets dat hij zich had herinnerd,
alsof hij een groot schrijver citeerde.
Niets joeg hem zo op stang
of maakte hem zo woest als wanneer er over
een dier werd gesproken als iets minderwaardigs.
Hij verfoeide het als iemand werd vergeleken
met een dier om iets dat hij had gedaan
of dat gebeurd was, vooral wanneer hij,
zoals bokskampioen All Brow,
je knock-out kon slaan met één dreun.
Zijn commentaar, als hij over hem praatte,
was dat boksen en literatuur
zich van dezelfde taal bedienen: stijl.
All Brow was er het levende bewijs van
dat de aard van de kunst ligt in de leugen,
een soort liefde vermengd met afschuw,
want bokser zijn, zwart en homo,
is een toestand waarin het ergste
wat iemand kan doen is zich verontschuldigen...

* Blai Bonet (Santanyí, Mallorca, 1926-1997) was dichter, romanschrijver en kunstcriticus. Zowel zijn leven als zijn literaire werk werden beïnvloed door een problematische religiositeit en tuberculose. Zijn eerste roman El mar (De zee, 1958), maakte wegens thematiek en experimentele vorm veel indruk. Zijn dichtbundel L'Evangeli segons un de tants (Het Evangelie volgens één van velen) werd onderscheiden met de Carles Riba-prijs en werd vanwege de censuur na vijf jaar pas uitgebracht. In Cant Espiritual brengt hij religiositeit en sensualiteit samen.

[p. 144]

 

Dus wat er min of meer gebeurde in zijn hoofd

 

moest lijken op wat All Brow voelde toen

 

Jean Cocteau hartstochtelijk verliefd op hem werd

 

en niet stoppen kon met zijn pogingen hem te versieren

 

tot hij Coco Chanel zover had gekregen

 

een afspraak te regelen in Hotel de Castilla,

 

waar Cocteau niets voor elkaar kreeg, omdat All

 

een dandy was die zijn overhemden

 

liet strijken in Londen en voor zijn plezier

 

een stal raspaarden hield, maar

 

als het om liefde ging, koos voor een dier,

 

een jonge knul uit een achterbuurt.

 

Had hij het zonder dieren moeten doen,

 

dan was ook All Brow tot een diepe depressie vervallen

 

heel, heel, heel vergelijkbaar met de cultuur.

All Brow

- Què seria de l'home sense les bèsties?
- Si, en un moment, se n'anessin de la terra
totes les bèsties de la terra,
l'home cauria en una gran depressió...
- Recordo el dia en què ell ho digue
però recordant-ho. Semblava
que feia la cita d'un gran autor...
No existia res que el tragués
tant del clot i que l'encengués tant
com el fet de sentir anomenar
les bèsties com a éssers inferiors. L'enutjava
sentir parlar de bestialitat
en fets i accions que atenyen la persona,
sobretot persones que tenien la pegada
contundent, com els cops de campió de boxa
All Brow. Quan en parlava
el seu comentari sovint era
que en la literature i en la boxa
s'empra el mateix llenguatge: l'estil.
N'All Brow es veia en claror amb abril
que el caràcter de l'art era la mentida,
una raça d'amor mesclat amb l'horror
perquè ser boxejador, negre i homoeròtic,
es una situació en la qual
el pitjor que hom pot fer és penedir-se...
Això més o menys devia brunzir
dins el cap i els sentiments d'All Brow,
quan Jean Cocteau s'enamorà apassionadament
d'ell i sense aturall va fer passes
fins que aconseguí que Coco Xanel
els arreglés una cita a l'Hotel de Castilla,
on Cocteau no aconseguí res perqué n'All
era un dandy, enviava les camises
a planxar a Londres, li agradava
col lectionar cavalls pura sang,
però volia que d'amor fos amb la bèstia
d'un garrit jovenet de barriada.
Si hagués quedat sense les bèsties, n'All Brow
també haguera caigut en una gran depressió
molt, molt, molt semblant a la cultura...

[p. 145]

Gedicht

Onder de witgekalkte muur
lag de vierkantige steen.
Het gras - de grassen - groeiden
er met hun groen omheen.

Onder het licht lag een steen,
onder de zon steeds steen gebleven.
Een steen die leefde. En die zei:
Blai Bonet, maar heeft toen gezwegen.

Poema

Sota el mur emblanquinat
era la pedra quadrada.
L'herba - les herbes - creixia
verda, i l'enrevoltava.

Sota la llum era pedra.
Sota el sol pedra durava.
Era pedra viva. Deia
Blai Bonet, però callava.