De Tweede Ronde. Jaargang 28 (2007)

De Tweede Ronde. Jaargang 28

(2007)– [tijdschrift] Tweede Ronde, De– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende



[pagina 161]
Vertaalde poëzie
[pagina 162]
Uit: Cantigas de Santa Maria Koning Alfons de WijzeGa naar voetnoot* (Vertaling August Willemsen) Hoe de Heilige Maagd een Monnik driehonderd jaar liet doorbrengen bij de zang der vogelen, omdat hij haar had gevraagd hem het geluk te tonen dat zij genoten die zich bevonden in het Paradijs. Al wie de Maagd met ere dient... heeft straks het Paradijs verdiend. Nu wil ik u 't verhaal vertellen van een zeer groot wonder dat de Maagd deed voor een monnik die bleef vragen, zonder ophouden, hem het geluk van 't Paradijs te laten zien, Al wie de Maagd met ere dient... En dat hij het nog bij leven zien zou voor hij dood zou gaan. En ziet nu wat de Heilige voor hem toen heeft gedaan: zij liet hem een tuin ingaan waar hij reeds vaak, voordien, Al wie de Maagd met ere dient... Geweest was; maar die dag liet zij hem komen bij een bron met schoon en helder water, waar hij zich een zitplaats vond;
[pagina 163]
hij wies zijn handen en zei: ‘Heil’ge Maagd, wat zal ik nu nog zien? Al wie de Maagd met ere dient... Zal ik het Paradijs zien, wat ik u al zo lang vraag, al was 't een glimp slechts van zijn pracht, voordat ik henen ga, en zal ik weten welke prijs het goede werk verdient?’ Al wie de Maagd met ere dient... De monnik had zijn bede nog niet goed en wel geuit of hij hoorde een vogel zingen met zo schoon geluid dat hij vergat dat hij bestond, en dat hij bovendien Al wie de Maagd met ere dient... Zo opging in dit vogellied en dit gekwinkeleer dat hij driehonderd jaren daar verbleef, misschien nog meer, denkend dat het heel kort was, zoals men wel heeft gezien Al wie de Maagd met ere dient... Bij monniken die soms de tijd vergeten in de gaarde; maar daarop vloog de vogel weg, hetgeen hem zeer bezwaarde en hij zei: ‘Ik wil gaan, de maaltijd wordt nu opgediend Al wie de Maagd met ere dient... In 't klooster.' En hij ging en vond de poort van een abdij hem onbekend, en zei: ‘Moeder Maria, sta me bij! Wat overkomt me nu? Dit klooster heb ik nooit gezien!’ Al wie de Maagd met ere dient... Hij ging de kerk in, waar de monniken een visioen zagen in hem, en vreesden zeer; de prior vroeg hem toen ‘Wie zijt ge en wat zoekt ge, vriend? Zijt ge verdwaald misschien? Al wie de Maagd met ere dient... Hij zei: ‘Ik zoek mijn abt, die in dit klooster hier moet wonen de fraters, de prior, van wie ik afscheid heb genomen toen ik ging wand'len in de tuin; heeft iemand hen gezien?’ Al wie de Maagd met ere dient...
[pagina 164]
Toen de prior dit hoorde, waande hij hem zwak van zinnen, maar zodra tot hem doordrong, en ook tot de kloosterlingen, hoe het gegaan was en welk wonder zich had aangediend, Al wie de Maagd met ere dient... Toen zeiden zij: ‘Wie gelooft wat God voor deze man vandaag gedaan heeft door de voorspraak van zijn Moeder, de Heilige Maagd! Laten wij haar daarom prijzen, maar wie zou haar bovendien Al wie de Maagd met ere dient... Niet om nog and're dingen prijzen? Dat is billijk en is vroom want wanneer wij haar gunst afsmeken geeft ze ons haar Zoon, en wat zij later geven zal, heeft ze ons heden laten zien.’ Al wie de Maagd met ere dient... heeft straks het Paradijs verdiend. Como Santa Maria feze estar um monge trezentos anos ao canto da passarya, por- que lhe pedia que lhe mostrasse qual era o ben que avian os que eram em Paraíso. Quena Virgen ben servirá... A Parayso irá. E daquest' un gran miragre vos quer' eu ora contar, que fezo Santa Maria por um monge, que rogar lh' la sempre que lhe mostrasse qual ben en Paraís' hà, Quena Virgen ben servirá... E que o viss' en ssa vida ante que fosse morrer. Et porend' a Groriosa vedes que lhe foi fazer: fez-lo entrar em uma horta, en que muitas vezes já Quena Virgen ben servirá... Entrara; mais aquel dia fez que uma fonte achou mui crara et mui fremosa, et cab' ela s' assentou; et pois lavou mui ben sas mãos, diss’: - Ai, Virgen! Que será? Quena Virgen ben servirá... Se verei do Parayso, o que ch' eu muito pidi, algun pouco de seu viço ante que saya daqui, et que sábia do que ben obra que galardon averá? Quena Virgen ben servirá... Tan toste que acabada ouve o mong' a oraçon, oyu uma passarinha cantar log' en tan bon son que se escaeceu seendo et, catando sempre alá, Quena Virgen ben servirá... Atan gran sabor avia daquel cant' e daquel lais que grandes trezentos anos estevo assi ou mays, cuidando que non estevera senon pouco, com' está Quena Virgen ben servirá... Mong' alguma vez no ano, quando sal ao vergeu; des i foiss' a passarynha, de que foi el mui greu, et diz: - Eu daqui ir-me quero, ca ôy mais comer querrá Quena Virgen ben servirá... O convent'. E foi-sse logo et achou un gran portal, que nunca vira, et disse: - Ai, Santa Maria, val! Non é est' o meu mõesteiro; pois de mi que se fará? Quena Virgen ben servirá... Des i entrou na eigreja, et ouveron grãn pavor os monges, quando o viron, et demandou-lh' o prior, dizend': - Amigo, vós quen sodes ou que buscades acá? Quena Virgen ben servirá... Diss' el: - Busco meu abade, que agor' aqui leixey, et o prior et os frades, de que mi agora quitey quando fui a aquela horta; u seen quen mi dirá? Quena Virgen ben servirá... Quand' est' oyu o abade, teve-o por de mal sen, et outrossi o convento; mais des que souberon ben de como fora êste feyto, disseron: - Quen oyrá Quena Virgen ben servirá... Nunca tan gran maravilha como Deus por êste fez polo rogo de ssa Madre, Virgen Santa de gran prez! E por aquesto a loemos; mais quen a non loará Quena Virgen ben servirá... Mais d' outra cousa que seja? Ca, par Deus, gran dereit' é, pois quanto nós lhe pedimos nos dá seu Filh', a la ffé por ela, et aqui nos mostra o que nos depois dará. Quena Virgen ben servirá... A Parayso irá.	voetnoot* Koning Alfons X, koning van Castilië en León, ofwel Alfons de Wijze (1221-1284, regerend van vanaf 1252), is vooral bekend gebleven als groot bevorderaar van de peninsulaire cultuur in de tweede helft van de dertiende eeuw. Met de hulp van Moorse en Hebreeuwse geleerden zorgde hij voor Spaanse vertalingen van wetenschappelijke werken uit het Latijn, Arabisch en Hebreeuws, terwijl hij zelf, eveneens in het Spaans, verhandelingen schreef op het gebied van geschiedenis, astronomie en rechten. Daarnaast schreef hij, in het Galicisch-Portugees, cantigas de amor en hekeldichten, en heeft hij ons het enige religieuze liedboek in die taal uit de Middeleeuwen nagelaten, de Cantigas de Santa Maria. De circa 400 composities hiervan, afwisselend lyrisch en verhalend, vormen een onschatbaar taalkundig en cultureel document uit die tijd.

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

Alfons X

vertalers

August Willemsen