De Tweede Ronde. Jaargang 27

[p. 34]

Polemitis
Wang Meng^*
(Vertaling Rint Sybesma)

Een dokter vertelde me laatst over een patiënt in zijn kliniek die leed aan polemitis.

‘Gaat u zitten,’ had de dokter had tegen hem gezegd.

Waarop de patiënt had geantwoord: ‘Waarom moet ik gaan zitten? U wilt mij toch niet het recht ontzeggen om niet te gaan zitten?!’

De dokter had hem toen maar een glas water ingeschonken. ‘Drink dit maar eens op.’

De patiënt: ‘Drinkt dit op? Dat lijkt me nogal tendentieus, om niet te zeggen absurd. Niet al het water is immers drinkbaar. Als je er bijvoorbeeld cyaankali doorheen mengt, kun je het niet meer drinken.’

De dokter: ‘Oh, maar ik heb er geen gif in gedaan, hoor! Wees maar gerust!’

De patiënt: ‘Wie zegt dat dan? U wilt toch niet zeggen dat ik u er valselijk van beschuldig dat u dit water hebt vergiftigd? Of dat er een gerechtelijke zaak tegen u loopt wegens vergiftiging? Ik heb helemaal niets gezegd, en nu zegt u dat ik zeg dat u mij wilt vergiftigen! Dat is pas giftig! Giftiger dan echt gif!’

De dokter wist het ook niet meer. Hij zuchtte en veranderde van onderwerp: ‘Mooi weertje vandaag.’

De patiënt: ‘Wat een onzin! Als het hier mooi weer is, betekent dat nog niet dat het op de hele wereld mooi weer is! Neem de noordpool, daar is het vandaag helemaal geen mooi weer. Het

* Wang Meng (1934) publiceerde in 1956 als jong idealistisch partijlid een verhaal waarin hij bureaucratie en corruptie aan de kaak stelde. Het kwam hem te staan op een verbanning naar het islamitische Noordwesten van China, waar hij twintig jaar onder de Oeigoerse boeren leefde. Na Mao's dood in 1976 maakte hij een opmerkelijke comeback. Niet alleen werd hij bekend als een van de eerste auteurs die na jaren van socialistisch realisme opnieuw westerse modernistische technieken als stream of consciousness onder de aandacht brachten, ook was hij van 1986 tot 1989 minister van Cultuur.

[p. 35]

stormt er, overal heerst duisternis, ijsbergen rammen tegen elkaar aan...’

‘Maar we zitten hier niet op de noordpool,’ bracht de dokter er zijns ondanks tegenin.

De patiënt: ‘Maar dan hoef je het bestaan van de noordpool nog niet te ontkennen! Als u het bestaan van de noordpool ontkent, doet u de feitelijke waarheid geweld aan. Wie weet wat daar weer achter zit!’

‘U kunt beter gaan,’ had de dokter toen tegen hem gezegd.

De patiënt: ‘U hebt niet het recht mij te bevelen! Het is hier een ziekenhuis, geen politiebureau! U kunt mij niet arresteren en ook niet executeren!’

...Uit grondig onderzoek bleek naderhand dat de patiënt in kwestie tijdens de Culturele Revolutie lid was geweest van de beruchte Pekingse schrijverswerkgroep die in die tijd al die polemische hoofdartikelen schreef. Waarschijnlijk leed hij nog aan de nawerkingen daarvan.

1982