De Tweede Ronde. Jaargang 26

[p. 19]

Russian Brides
Monika Sauwer

Vijf jaar geleden had Bertus Wispelwey haar naar Nederland gehaald: Layla, de vrouw van zijn dromen.

Toen hij haar voor het eerst mee uit dansen nam in de fonkelende nacht van het winterse Moskou, had ze hem doen denken aan de ijskoningin uit een sprookje dat hem lang geleden was voorgelezen. De ijskoningin zoals hij haar voor zich zag als hij met gesloten ogen lag te luisteren naar zijn moeders zachte, dwingende stem. Hij was weer eens gepest op school en in elkaar geslagen. Om voorgelezen te worden moest je zielig zijn. Later droomde hij van haar; hij was de kleine Kay en hij moest met haar mee naar haar schitterende ijspaleis, met miljoenen sneeuwkristallen en mesdunne ijspegels versierd. De ijskoningin had zilverblond haar, een bleek gezichtje met een bloedrode mond. Haar handen met lange vingers en rode puntnagels waren zo koud dat zij hem rillingen bezorgde als zij hem streelde. Maar onder haar mantel van wit poolvossenbont was ze spiernaakt en heet.

Voor Bertus haar in Moskou was gaan opzoeken kende hij Layla al uit de verte. Ze hadden heel wat afgechat op de website ‘Russian Brides’. Het was een wonder hoe vertrouwelijk ze in een paar weken waren geworden! Hij had haar, in het Engels nota bene, zijn hele levensgeschiedenis verteld. Hoe hij van jongs af aan zijn vader had geholpen op de rozenkwekerij, hoe hij allengs zijn eigen ‘feel’ ontwikkelde voor het kwekersvak dat veel creatiever was dan je zou denken, hoe het dus bijna vanzelf sprak dat hij als enige zoon het bedrijf had overgenomen. Hoe hij op zijn dertigste zijn buurman uitkocht en een tuincentrum was begonnen in diens immense voormalige bollenschuur. Al chattend werd hij niet alleen verliefd op de steeds intiemere foto's die ze hem bij haar summiere levensbeschrijving toezond, maar vooral op zijn eigen, zich opstapelende successen. Het zeurende gevoel dat hij eigenlijk een sukkel was smolt onder haar complimentjes: ‘You are so nice an stronge! I want you was here!!! I hope can come to youre beatiful countrie!!’

Nog nooit in zijn leven had hij zich zo vaak en zo bevredigend afgetrokken.

[p. 20]

Tenslotte had hij haar durven schrijven over Elsje, over het auto-ongeluk met fatale afloop. Verpletterd onder een gekantelde vrachtwagen vol suikerbieten en op slag dood. Ze was net twee maanden zwanger. Hij had zeker geweten dat ze hem een zoon zou geven. Zo zag ze eruit, blond, blauwogig, een echt zeiltype dat wel vijf jongens van hem wilde voor op de boot.

Na Elsje liep hij jarenlang als een zombie rond. Om de pijn te vergeten was hij twintig uur per dag in touw in de kassen of in het tuincentrum. Zijn bungalow met het rosarium en het gazon tot aan de plas zag hij alleen nog om te slapen. Op zijn werk werd hij opvliegend, maakte zijn werknemers uit voor hondelul en labbekak. Elk derde woord dat uit zijn mond kwam was een vloek. Toen hij op een dag inreed op een lastige zwartwerker, die maar net op tijd opzij wist te springen, greep zijn financiële man hem in de kraag en nam hem mee naar een bar voor een goed gesprek: ‘Bertie, ik zeg 't je heel eerlijk als je oudste vriend zijnde: zo in je eentje ga je naar de klote. Wat jij nodig hebt is een lief vrouwtje dat uit je hand eet.’ En zo was hem de Russian Brides-website aan de hand gedaan met het advies daar eens rustig te gaan shoppen.

Eerst was het onwennig, Engels chatten met een wildvreemde. Maar dat vreemde was er af zodra zij hem haar blote borsten had gemaild. ‘I like that you hold me tihght and stroke my niples.’ Hij had nauwelijks geslapen die nacht.

Ze vreeën voor het eerst in haar Moskouse flat bij een cd van Eric Clapton, ‘Tears in heaven’, Layla's lievelingsmuziek. Voor Bertus had ze om het even wat mogen draaien, zo ging hij op in zijn genot. Na een jaar van op en neer vliegen en lange weekends in Moskou was hij nog steeds zo verliefd dat hij haar ten huwelijk vroeg. Ook al droeg ze kunstnagels, al had ze kleine, rode oogjes 's ochtends en al liep er in haar kale flatje een mollige dochter rond van een in Tsjetsjenië gesneuvelde militair. Ze was zo warm en willig dat hij alles voor lief nam. Wat kon het hem schelen dat ze achtendertig bleek te zijn in plaats van achtentwintig? Dit leugentje maakte haar extra ontroerend.

In de eerste maand van de nieuwe eeuw trouwden ze in Aalsmeer met een groot feest voor familie en vrienden. Layla had erop gestaan in het wit te gaan. Even had ze er weer uitgezien als de ijskoningin, in haar witsatijnen bruidsjurk en witte bontstola. Dochter Sonya had de dag van haar leven, alle buurkinderen mochten voor

[p. 21]

bruidsmeisje en bruidsjonkertje spelen. Onder een hagelbui van rijstkorrels tegen de achterruit van zijn Mercedes reden ze weg voor een huwelijksreis naar Valkenburg.

Al met al een rib uit Berts lijf, maar hij had tenminste weer een gezin. Wat hem betrof kon de nieuwe eeuw beginnen!

Hun eerste jaar in de bungalow was als een droom voorbijgegaan. Layla in haar korte rokje en kniehoge laklaarzen stal overal de show. Zo althans wilde Bert het graag zien. Hij hield zich doof voor het gefluister over haar verleden. En al wás ze callgirl geweest, wat kon hem dat schelen; hij was toch ook geen maagd meer en in elk geval had ze er geweldig door leren vrijen. Die eerste maanden leek ze onverzadigbaar en ook Bert, als een schooljongen zo blij en trots, wist van geen ophouden. Elke maand als ze huilerig werd, verbaasde het hem dat ze toch weer ongesteld moest worden. Ze zou toch nog wel kinderen kunnen krijgen? Toen hij het haar een keer op de vrouw af vroeg zei ze nederig dat ze niets liever wilde dan ‘a little Bertie’ maken. Nee, ze snapte het ook niet.

Het verbaasde hem al een stuk minder toen hij, op de avond van haar Nederlandse les op zoek naar een schone zakdoek, in een la vol exotische ondergoedjes een halflege strip anticonceptiepillen vond.

‘Waarom slik jij stiekem de pil?’ vroeg hij later die avond streng, voor hij in haar gleed. Ze verstrakte en begon onderdrukt te jammeren. ‘Geef antwoord!’ Van woede en minachting stiet hij zo diep en woest dat ze echt begon te huilen. ‘Auch, you hurt me!’

‘Why did you lie to me!’ Hij sloeg haar zo hard in haar gezicht dat ze het uitschreeuwde. ‘Waarom neem je verdomme de pil!’

Geveinsd onbegrip, geen antwoord. Woedend bevrijdde hij zijn lid uit haar zijdezachte houdgreep en sprong uit bed. Onder de koude douche kwam hij pas tot zichzelf. Wat voerde die trut in haar schild? Het werd hem snel duidelijk: ze wilde helemaal geen kind van hem. Voor haar was hij niet meer dan een suikeroom, een sul die haar in ruil voor haar gunsten een bruin leventje bood aan de plas. En voor haar dikke dochter van tien een goede school, een pony en vioolles.

Vanaf die avond naaide hij haar alleen nog maar voor zijn eigen lol. Hij zou haar wel eens laten zien wie er hier de baas was! Hij werd hardhandig, haar hoge pijnkreten wonden hem op. De resterende pakjes pillen had ze op zijn commando braaf in de trapemmer gegooid, maar zwanger werd ze niet.

[p. 22]

Toch bleef hij geil op haar lijf, bleef hij zijn zaad wanhopig in haar pompen. Inmiddels was zijn trotse ijskoningin een mollig varkentje geworden, maar na zijn lange dagen in de kassen was zij nog altijd zijn thuishaven.

Intussen burgerde Layla in, ze verhollandste in snel tempo. De hooggehakte puntlaarzen verruilde ze voor Nikes en Ecco's. Net als haar vele Hollandse vriendinnen liep ze dag in dag uit in een spijkerbroek, die haar met haar korte benen en dikke kont niet flatteerde. In plaats van de zorgvuldig gecomponeerde maaltijden van hun wittebroodsweken kwakte ze diepvriesvoer uit de magnetron op tafel. Maandenlang had ze geen puf om haar haren te laten bijblonderen. De scheiding midden over haar schedel werd breder en donkerder.

Hoewel haar Nederlands goed genoeg was en dat van dochter Sonya nog veel beter, bleven moeder en dochter Russisch tegen elkaar praten, ook als ze met Bertus aan tafel zaten. Op een dag werd hij zo kwaad van hun achterbakse gesmoes en gegiechel dat hij het tafelkleed met één woeste ruk onder de kant-en-klaarmaaltijden vandaan trok.

‘Ga maar terug naar Moskou,’ bulderde hij. ‘Daar kunnen jullie de godganse dag Russisch kwekken!’

Maar Layla zat al op haar hurken de scherven en etensresten op te vegen. Hij keek haar op haar kruin, zag toen pas dat ze weer zilverblond was, net als in het begin, en haalde bakzeil. Hij was nog steeds gek op haar, maakte hij zichzelf wijs.

Dat veranderde toen Layla op een avond het bed in de logeerkamer had opgemaakt.

‘Wat zullen we nou krijgen!’ riep Bert verbijsterd.

‘Ik ga in de logeerkamer slapen.’

‘Waarom?’

‘Omdat ik je niet meer verdraag. Je doet me pijn.’

Bert hapte adem. ‘En daar kom je nu pas mee aankakken?’

‘Ja, eerst was ik bang. Nou niet meer. Als 't je niet bevalt ga ik bij een vriendin wonen. Of in een Blijfhuis.’

Zij had hem niet meer nodig en hij haar nog wel. Geheel in de war reed hij een dag later naar Aalsmeer, waar zijn moeder vijf hoog in een serviceflat woonde. Sinds zijn vader dood was zocht hij haar twee, drie keer per week op.

‘Maar Bertie, ben je d'r nou alweer!’

[p. 23]

Zijn moeder had nog steeds die stem die maakte dat hij weer een jongen werd. Een jongen die toegestopt en voorgelezen wilde worden.

‘Ja, daar ben ik alweer. Layla wil van me af.’

‘En jij betalen? Kom nou!’

‘Mamma, ze wil me niet meer. Ze heeft vast een ander!’ Hij gaf een droge snik ten beste.

‘En jij laat de kachel met je aanmaken! Vroeger was je anders, toen beet je van je af.’

Maar Bertus Wispelwey beet niet van zich af, hij liet zich inpakken. Layla kreeg waar ze al zolang om gezeurd had: haar eigen datsja aan het water waar ze met haar vrienden kon barbecuen. In de achtertuin liet Bert een blokhut neerzetten, het grootste model uit zijn eigen tuincentrum.

Layla was verrukt. Het verse grenenhout geurde nog zo sterk naar hars dat ze zich in de bossen rond Moskou waande. Ze begon de hut in te richten met een veldbed, klapstoelen, een picknicktafel en een koekoeksklok. Ze sleepte met pannen en bestek, met borden, handdoeken en slaapzakken. Ze maakte rood-wit geblokte gordijntjes voor de ramen en kocht een digitale wereldontvanger. Aan de muur hing ze de ingelijste foto van haar overleden ouders.

Bert zag dat ze bezig was een eigen huishoudinkje op te zetten, maar als dat stomme poppenhuis haar gelukkig maakte, was het hem goed. Ze fleurde op, begon er beter uit te zien, ze haalde hem zelfs weer aan.

Op een mooie avond in mei, toen Bert met een Japanse klant moest eten en Sonya naar een feestje was, stond Layla op het grasveld achter haar huis naar de ondergaande zon te turen tot de tranen haar in de ogen sprongen. Daar stond ze dan in haar paradijsje.

Bert gaf haar alles wat ze vroeg, maar liefde laat zich niet dwingen. De hare was op. Ze had heimwee, maar ze was te oud voor het slopende nachtleven en Sonya had het hier naar haar zin. Ze zou eraan moeten wennen dat haar toekomst in de polder lag.

Toen liep ze naar de klimroos die Bert naar haar genoemd had, de zwak geurende, purperrode ‘Layla’ die net weer begon te bloeien. Voorzichtig streelde ze de blaadjes en voelde zich getroost. Vanmiddag had ze de roos aan de nieuwe buurman laten zien.

[p. 24]

‘Geen vrouwtje om zonder handschoenen aan te pakken,’ had hij gegrapt, maar ze was niet ingegaan op zijn flirt. Toch was het goed voor haar gevoel van eigenwaarde dat hij haar bij het afscheid op de wang had gezoend.

Na zonsondergang trok ze de gordijntjes van haar datsja dicht om Nederland buiten te sluiten. Zo, met de radio op een popzender, glaasje wodka onder handbereik en de nieuwe Vogue op schoot, kwam ze tot rust. De koekoeksklok had net half twaalf geslagen toen haar mobiel overging.

Ze verwachtte Bert maar het was Sonya.

Ze was overstuur, het kind, haar vriendje had het uitgemaakt: ‘O, mam! Ik wil hier weg maar er gaat geen bus meer.’

‘Dan kom ik je toch ophalen!’

Te laat bedacht Layla dat ze had gedronken. Dan maar een taxi. Zenuwachtig belde ze de centrale.

Gelukkig kwam de wagen al binnen twee minuten.

Toen Bert tien minuten later thuiskwam zag hij Layla's Smart in de garage staan, maar in de bungalow was niemand.

Vreemd! Zoekend keek hij er rond tot hem te binnen schoot dat Sonya die avond naar een feest was. Misschien had ze opgebeld of ze bij een vriendin mocht blijven slapen.

Dus zijn vrouw zat in haar eentje in de blokhut. Wat spookte ze daar uit? Achter de gesloten gordijntjes brandde licht. Op zijn tenen naderde hij, niet over de stepping stones, maar over het gras dat nodig gemaaid moest worden. Voor in de tuin werken was mevrouw te mooi.

Toen zag hij in het licht van de volle maan onder de rozenstruik twee grote schoenafdrukken in de zwarte aarde. Niet van hem, hij droeg klompen in de tuin. Met bonkend hart hurkte hij neer. Tot zijn ontsteltenis zag hij tegenover de grote afdrukken twee kleinere. Layla's maat, onmiskenbaar de merkjes van haar Ecco-schoenen. Daar had ze met iemand staan vozen onder zijn zelfgekweekte klimroos. Met de nieuwe buurman. Geen twijfel mogelijk. Hij had ze wel naar elkaar zien kijken.

Hijgend keek hij van de roos naar de blokhut en weer terug, spitste zijn oren, meende iets te horen. Verdomd, ze speelden ‘Tears in heaven’ van Eric Clapton in de hut!

Nog nader sloop hij. Daar, op het terras voor de blokhut, stond de gietijzeren barbecue op zijn drie hoge poten. Trillend van span-

[p. 25]

ning liep hij langzaam naar de barbecue, hurkte neer, pakte zijn aansteker en de spiritusfles. In een oogwenk lagen de brokjes houtskool te gloeien. ‘If I see you in heaven,’ zong die lul van een Clapton nog steeds.

Het was een loodzware barbecue, maar het kostte Bertus niet de minste moeite het gevaarte met een kreet die diep uit zijn borst kwam door de ruit van de hut te smijten. Pats, rinkeldekinkel, meteen hadden de gordijntjes vlamgevat.

Zo! Daar! Hij stond te schuimbekken als een steigerend paard.

Maar het krijsen waar hij op wachtte kwam niet uit de blokhut, maar van áchter hem vandaan, van het gazon! Daar stonden Layla en Sonya ‘Wat doe je!?’ te schreeuwen.

Voor hij zijn handen voor zijn ogen sloeg, zag Bert zijn vrouw haar mobiel pakken.