De Tweede Ronde. Jaargang 25

[p. 141]

Vertaalde poëzie

[p. 142]

Vijf gedichten
Zsófia Balla^*
(Vertaling Anikó Daróczi en Ellen Hennink)

De glorie van mijn moeder op de brandstapel ten tijde van haar heerschappij en haar weduwschap

Watervlam van eenzaamheid likt al aan haar voeten,
en zo staat ze daar, in haar verleden gevangen,
onder haar de zee, aangewakkerd door de wind.
Als ze losbreekt uit haar ketens, vliegen
haar verstarde haren in lange banden rond haar.
Een standbeeld met gesperde blikken is ze,
heen en weer geworpen door de tijd.
Ze rijst vanuit de diepten en vindt het lege schip.

* Zsófia Balla (Koloszvár, Roemenië, 1949), studeerde muziekpedagogie. Haar eerste gedichten verschenen in 1965 in een Hongaars literair tijdschrift, in 1968 gevolgd door haar eerste bundel. In de jaren tachtig werden haar een reisverbod en een gedeeltelijk publicatieverbod opgelegd. Sinds 1993 woont ze in Boedapest. Ze heeft tien dichtbundels gepubliceerd. Haar werk is vertaald in het Duits, Engels en Frans. Ze werd onder andere bekroond met de Attila József-prijs.

Anyám megdicsõülése a máglyán uralkodása és özvegysége idején

Magány vízlángja nyaldossa már a lábát,
s õ mültjához kötözve áll;
míg a szél a tengert alatta szítja.
Ha elszabadul kötelékeibõl,
hosszú pántlikában száll megdermedt haja;
dobálja az idõ tágszemû szoborként.
Felszáll a mélybõl s üres hajóra lel.

[p. 143]

Aan de randen

Ik sta aan de rand van het tapijt, er treden lange
slanke koningen, verliefde dode vaders naderbij
om me te omvatten. De muziek ontbloeit,
er flitst een ijle bliksem zachtjes achter mij,
in het langzaam suizen sta ik daar, met overgave.
Wie niet tot hier wil komen om me te bereiken,
verliest me voorgoed. Dit is het einde van het Eiland,
van hier moet ik op het ijzige cement treden, op blote voeten.

Széleken

A szõnyeg szélén állok, elém járulnak
Derekamat átfogni magas, karcsú királyok,
Szerelmes, halott apák. Virágba borul
A zene s villámlik vékonyan, halkan
Mögöttem - a lassú sustorgásban
Megadón állok. Örökre elveszíthet, ki nem jön
Értem idáig, ez már a Sziget vége, innen
Fagyos cementre keil lépnem, meztelen talppal.

[p. 144]

Rondedans in de herfst

De doffer draait om het vrouwtje heen,
De maan draait om de aarde heen,
koerend, wiegelend, hoffelijk vleiend,
de aarde draait om de zonne heen.

Bladeren dwarrelen van de bomen,
rood zijn ze, heet, ze vallen te vroeg,
een roodwitte doffer draait steeds maar rond,
en onder voetstappen kringelt de grond.

Grootmoeder kijkt, in ovale omlijsting,
uit haar hete dood terug.
In draaiende tijden vergaande, luister:
vergeten doen het oog, de aarde,
vergeten doen de honing, de kalk.

De rouw vervult je, hij stroomt daarbinnen
langs de wand van je lichaam dat baadt in het herfstlicht.

Binnen omlijstende takken kolken
gevleugelde bladen in wervlende stromen
in diepblauwe, herfstige, hemelse tuin,

nieuwe, draaiende bruiloftsliederen,
verliefde planeten fladderen rond.

Õszi körforgás

Galamb forog a hölgy körül,
A Hold forog a Föld körül,
búg-billeg, udvarok a Föld,
forgolódik a Nap körül.

Pereg a fákról a levél
pirosan, forrón, túl hamar,
pirosfehér galamb forog,
lépéstõl pördül az avar.

Nagyanyám tojásdad keretben,
forró halálból visszanéz.
Forgó idõkbõl mállik, hallszik,
hogyan felejt a Föld, a szem,
hogyan felejt a mész, a méz.

Betelsz a gyásszal, bent csorog
õsz-fényben fürdõ test falán.

Az ágak közti képkertben,
a mélykék, õszi, égi kertben
pörgõ levélszárny-áradat,
körforgó, újult nászdalok,
udvarló bolygok szállanak.

[p. 145]

De aanbidding van het beeldscherm

Daar, in die oorlog
werden er -
tweehonderdvierenzeventigduizend vijfhonderdachtenzestig
Christussen gedood.
Men trekke hiervan
dertigduizend zeshonderdeenennegentig af -
degenen, die zelf ook gedood hebben.
Er blijven nog
tweehonderddrieeënveertigduizend achthonderdzevenenzeventig,
dus 243877.

Kijk het na.
Kom er achter wanneer zij geboren werden.
Op al die dagen is het Kerst.

De Heer
heeft zijn veelgeboren zoon -
godvergeten veel van zijn zonen
aan ons geschonken.

A képernyõ imádása

Ott, abban a háborúban
megöltek -
kétszázhetvennégyezer ötszázhatvannyolc
krisztust öltek meg.
Vonjunk le ebbõl
harmincezer hatszázkilencvenegyet -
azokat, akik maguk is öltek.
Marad
kétszáznegyvenháromezer nyolcszázhetvenhét,
azaz 243877.

Nézzetek szét.
Tudjátok meg, mikor születtek.
Az mind Karácsony.

Az Úr
sokszülött fiát -
istentelenül sok fiát adja

[p. 146]

Het derde verhaal

Verdacht is elk nageslacht. Ook de stilte is niet anders
dan het verdachte zijpad der ontkenning.
Na de antieke sagen en de Bijbel
is je Heilige Schrift de rook van de verwoesting.

Tweeduizend jaren zijn weinig voor het weten.
Job heeft het met de doden in je bot geprent.
Dodende kogels razen in de ether.
Verklaren doet het Boze. God bestemt.

Zij wegen je, zij die vernietigd werden.

Bitterzout je liefde. Er is geen bevrijding
in een ander lichaam - in deze beklemming
wordt hartstocht nooit vervuld: je moet blijven waken
als een naakte spiegel. Dromen die jou raken
mogen hun levens niet bedelven. Mis hun tekens niet.

Ook jij kunt niet vluchten. Vergeefs kwam je later.
Het is blind geluk als je leeft zonder zonden.
De ramp is gladde olie over mij gegoten.
God spreekt met mij alleen over de spoken,
over niets anders. Sterven zou Hij om de dood te doden.

A harmadik történet

Gyanús minden utókor. A csend is csupán
gyanús mellékútja a tagadásnak.
Az ókori regék s a Biblia után
e pusztitás fustjeit látod szent írásnak.

Mi történt? Megtudnod két ezredév kevés.
Csontig felrótta Jób. Örökölték a holtak.
Az éterben kereng minden talált lövés.
Isten elrendel. Csak a gonosz indokolgat.

Ök mérik súlyodat, akik megsemmisültek.
Szerelmed keserû só. Nincs szabadság
a más testben - soha nem teljesülhet
szorongásban szenvedély: virrasztani kell
meztelen tükörként, hogy ne takard el
álmoddal létüket. Jelü k ne vétsed el.

Te sem menekülhetsz, hiába vagy utód.
Ha bûntelen, tudod, az vak szerencs.
A botrány sík olaj - eláraszt és befen.
Csak róluk, mindegyre róluk beszél velem
az Isten. Életét adná, hogy a halált elejtse.