De Tweede Ronde. Jaargang 22
(2001)– [tijdschrift] Tweede Ronde, De–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 176]
| |
Vier gedichten
| |
Souvenir d'adolescenceÀOlga Elissagaray Quand il était adolescent
Il vivait dans une ville
Qui était une légende
Au bord de la mer caraïbe.
Si on voulait on pouvait
Se changer en n'emporte quoi
On pouvait être un arbre
Qui marche et boit du rhum
Un boeuf qui joue de l'orgue
Le dimanche à l'église
Un lion qui rend cocus
Tous les notaires de la ville
Lui, un soir de son adolescence
Il était devenu en cheval de course
Il traversait la ville au galop
Il hennissait et invitait les gens
| |
[pagina 177]
| |
[Vervolg Nederlands]Om samen met hem door de straat te huppelen
Maar de deuren en ramen bleven dicht
Als doodskisten van kinderen
Plots kwam een jong meisje naar buiten
Uit een huis aan de Place d'Armes
Het was een van de juwelen van de stad
Ze had haar nachthemdje aan
En lachte de paard-jongeling toe
Toen die bij haar was gekomen
Deed ze haar hemdje uit
Klom op zijn rug
En hij galoppeerde en galoppeerde door de nacht
Deed verscheidene keren de ronde van de stad
En zoals de nachtelijke hemel de sterren voelt
Of zoals de aarde 's ochtends het gras voelt
Zo voelde hij haar helemaal naakt op zijn rug
En hij galoppeerde en galoppeerde door de nacht
Met de ster van de stad op zijn rug
Met de vreugde van de stad
en alle smart van de stad op zijn rug
| |
[Vervolg Frans]A venir gambader avec lui dans la rue
Mais portes et fenêtres restaient
Fermées comme des cercueils d'enfants
Soudain une jeune fillc est sortie
D'une maison de la Place d'Armes
C'était l'un des trésors de la ville
Elle était en chemise de nuit
Et souriait à radolescent-cheval
Quand il arriva auprès d'elle
Elle quitta sa chemise
Et sauta sur son dos
Il galopa galopa dans la nuit
Faisant plusieurs fois le tour de la ville.
Comme le ciel nocturne sent les étoiles.
Ou comme la terre sent l'herbe au matin
Il la sentait toute nue sur son dos.
Il galopa galopa dans la nuit
Avec l'étoile de la ville sur son dos
Avec la joie de la ville et toute la douleur
de la ville sur son dos
| |
[pagina 178]
| |
[Vervolg Nederlands]Met de angsten en de haatgevoelens van de stad
op zijn rug
Galoppeerde en galoppeerde hij door de nacht
Met de zoenen en de dromen van de stad
op zijn rug
En daarna gingen ze naar het strand
Waar ze zich uitgebreid verfristen
En daarna gingen ze naar de rivier
Om het zout van hun lijven te spoelen
En bij dageraad bracht hij haar weer thuis
En nam hij weer zijn menselijke vorm aan
Zijn flanken bloedden
Zijn schouders deden verschrikkelijk pijn
Het behaarde leer deed heel erg pijn
Twee weken lang bleef hij in bed
Zo kwam er een einde aan zijn jeugd
Met het mooiste avontuur van zijn hele leven.
Uit: Poète a Cuba, 1976.
| |
[Vervolg Frans]Avec les peurs en les haines de la ville
sur son dos
Il galopa galopa dans la nuit
Avec les baisers et les rêves de la ville
sur son dos.
Ensuite ils allèrent à la mer
Et s'y rafraîchirent longucment
Ensuite ils allèrent à la rivière
Pour se quitter le sel du corps
A l'aube il la déposa chez elle
Et il reprit sa forme humaine
Il avait les flancs ensanglantés
Il avait d'atroces douleurs aux épaules
Il avait très mal au cuir chevelu
Il resta deux semaines au lit
Et ainsi prit fin son adolescence
Avec la plus belle aventure de sa vic.
| |
[pagina 179]
| |
Caribische zeeSinds je prilste jeugd
brengt de zee je in kosmische harmonie
met de wezens, de plaatsen, de planten,
de dieren, de stenen, de regens
en de betoverende fabels van de wereld.
Zij is de oerbaarmoeder,
het vruchtwater van het verleden,
de warme bron bij het begin,
de prachtige werkelijkheid
rond de navelstreng.
Vanaf de schoolbanken
leert de zee je
altijd samen te spannen
met libellen en vlinders,
vissen en kolibries,
wateren en rivierkeien,
's levens feesten en pijn.
De school ligt op een rots,
de Golf van Jacmel is haar grote blauwe buur
in de klas biedt de Caribische zee
ons het elders dat met zijn aura beschermt
het diepe donkerblauw van de hemel en de golven
de besmettelijke branding van het schuim
verbonden met het fascinerende mysterie van de Franse taal.
| |
Mère caraïbeDès la plus lointaine enfance
la mer te met en accord cosmique
avec les êtres, les lieux, les plantes,
les animaux, les pierres, les pluies
et les fables enchantées du monde.
C'est l'utérus initial
le passé amniotique
la source chaude au départ
le réel merveilleux
autour du cordon ombilical.
Dès les bancs de l'école
la mer t'apprend
à êtres toujours de mèche
avec libellules et papillons
poissons et colibris
eaux et galets des rivières
fêtes et souffrances de la vie.
L'école est située sur une falaise
le golfe de Jacmel est son grand voisin bleu
dans la classe la mer caraïbe
nous offre l'ailleurs qui protège de son aura
le prodige indigo du ciel et des vagues
l'éclat contagieux de l'écume associée
au mystère fascinant de la langue française.
| |
[pagina 180]
| |
[Vervolg Nederlands]De zee wast elk woord van het leven
dat het avontuur van Columbus
door het zwart of het wit van de valstrikken
van de semantiek heeft gewenteld: indiaan,
blanke, neger, mulat, gele!
Er is een grote boog die trilt met dubbele
Creoolse en Franstalige snaar; er is de zee,
die ons de Franse boodschap bracht,
die als een blijde moeder een brug slaat
tussen eilanden en vasteland,
tussen aroma s en tovermiddelen van het geboorteland;
er is het moeder-abc van de zee
dat onder jouw dichterssandalen
zijn vitale elan van zout en vrijheid legt.
Uit: Anthologie Personnelle, 1993.
| |
[Vervolg Frans]La mer lave chaque mot de la vie
que l'aventure de Christophe Colomb
a passé au bouchon brûléGa naar voetnoot* ou à la chaux
des pièges sémantiques: indien,
blanc, noir, mulâtre, jaune!
il y a un grand arc qui vibre
avec la double corde créole
et francophone; il y a la mer,
médiatrice de la parole française,
qui lie en joyeuse mesure de mère
iles et terres fermes, saveurs
et sortileges du pays natal;
il y a l'a b c maternel de la mer
qui met sous tes sandales de poète
son vital élan de sel et de liberté.
| |
[pagina 181]
| |
Biografie van een kleine hondHet gaat over een kleine hond met de blik van een vermoeide grijsaard
Een hond die alles weet wat er te weten valt
Als men op straat leeft.
Hij weet waarom er in Haïti mannen zijn
Die in het holst van de nacht een zonnebril dragen
En hij zou van schaamte sterven
Als hij zelf ook
Een zwarte bril zou moeten dragen
Hij weet waarom duizenden mannenblikken
Hem in de gaten houden
Wanneer hij een bot vindt om aan te knagen
En hij verstopt zich om het op te peuzelen
En hij wendt vlug het hoofd af
Als hij een meisje van dertien
Haar hele zonnetje ziet veilen voor een stukje brood
| |
Biographie d'un petit chienIl s'agit d'un petit chien au yeux
de vieillard fatigué
Un chien qui sait tout ce qu'on peut
savoir
Quand on passe sa vie dans les rues.
Il sait pourquoi en Haïti il y a des hommes
Qui portent des lunettes noires en pleine nuit
Et il mourrait de honte s'il devait lui aussi
porter des lunettes noires
Il sait pourquoi des milliers de regards
d'hommes l'observent
Quand il trouve un os à ronger
Et il se cache pour le manger
Et il toume vivement la tête
Quand il voit une fillette de treize ans
Offrir tout son soleil pour un morceau de pain
| |
[pagina 182]
| |
[Vervolg Nederlands]Of als hij een andere hond van een dak ziet springen
Of onder de wielen van een vrachtwagen
Hij weet waarom men in Haïti meer hond is
Dan waar ook ter wereld omdat het het enige land is
Waar honden zelfmoord plegen
Tal van andere dingen des levens weet hij
Mijn jonge landgenoot met de vermoeide ogen
Daarom zit zijn kop vol filosofie
En loopt zijn hart over van poëzie
En tekenen zijn poten kruisen in het zand der wegen
En wijst zijn staart naar de hemel
Om de bomen te imiteren
En vooral om niet te wanhopen!
Uit: Poète à Cuba, 1976.
| |
[Vervolg Frans]Ou quand il voit un autre chien se lancer
d'un toit
Ou sous les roues d'un camion
Il sait pourquoi en Haïti on est plus chien
Que n'importe où sur la terre, étant le seul
Pays où les chiens se suicident
Et beaucoup d'autres choses de la vie
Il connaït mon jeune compatriote aux yeux las.
C'est pourquoi sa tête est pleine de philosophic
Et son coeur déborde de poésie
Et ses pattes dessinent des croix dans la
poussière des chemins
Et sa queue pointe vers le ciel
Pour imiter les arbres
Et surtout pour ne pas désespérer!
| |
[pagina 183]
| |
Voor Mahatma GandhiGisteren liet jouw geweldloos verzet
mijn poëtenbrein kouder
dan de neus van een hond
in de zon leek mijn schaduw
op een klein mensenjachtvliegtuig
niet één van mijn gedichten
was in staat tot naastenliefde.
Vandaag is jouw geweldloosheid
de droomtrap die naar de frisheid
aller tuinen voert.
Meer dan ooit heeft de wereld er behoefte aan
dat jij, van gezondheid blakende vader van de tederheid,
hem de ogen en het verscheurde hart wast.
Uit: Anthologie personnelle, 1993.
| |
Pour le Mahatma GandhiHier ta résistance passive
laissait ma raison de poète
plus froide que le nez d'un chien
au soleil mon ombrc avait l'air
d'un petit avion de chasse à l'homme
aucun de mes poèmes ne pouvait être
en état de charité avec son prochain.
Aujourd'hui ta non-violence
est l'escalier de rêve qui mène
à la fraîcheur de tous les jardins.
Plus que jamais le monde a besoin
que ta grande santé de père de la tendresse
lui lave ses yeux et son coeur en lambeaux.
|
|