De Tweede Ronde. Jaargang 19

[p. 140]

Vertaalde poëzie

[p. 141]

Zes gedichten
Zsófia Balla^*
(Vertaling Wim Swaan)

Willen leven

Hier zit je, gehuld in zelfbeklag:
pulver ben je, los haksel, kaf.
Je Lear-hart laat je in de steek, begeeft het,
de aderen krinkelen en wikkelen zich.
Je hals bekneld door een ijzeren sierketen,
op je borst dagen tonnen gewichten,
een onverhoedse stormloop, houdt je tegen.
Moet je zo, als lijfsgevangene leven?
Al zijn er velen die je als het zout beminnen,
als de lucht, als een ziel in omhelzing,
hoe het vertrouwen in jezelf te vinden;
als kraaiengekras in de mist vervlieg je,
je lichaam terzijde, word jij een ingeving.
Wie zal jouw vormeloze bestaan kunnen binden?

* Zsófia Balla (1949) is geboren in Kolozsvár (Cluj-Napoca/Klausenburg) in Zevenburgen, het westelijk gedeelte van Roemenië waar een omvangrijke Hongaarse minderheid woont. Na korte tijd gelijktijdig in Boedapest en Kolozsvár gewoond te hebben, heeft zij zich onlangs in Boedapest gevestigd. Haar poëzie staat in de traditie van Attila József, Ágnes Nemes Nagy, János Pilinszky, en ook van Rilke en Dickinson. Péter Esterházy schreef over haar werk: ‘Een vrouw spreekt woorden uit, legt ze zorgvuldig op elkaar. Ze wíl niet iets, alleen begrijpen, denken, liefhebben, alleen nee en ja zeggen, alleen hoop hebben - doch dit alles ontspringt niet aan haar wil, maar aan haar woorden. De woorden zijn alles.’ Zsófia Balla is uitgenodigd voor het Hongaars festival in Amsterdam in mei 1998. Haar werk is nog niet eerder in het Nederlands verschenen.

Élni akarjak

Itt ülsz és éppen sajnálod magad:
zúzalék, pozdorja vagy, törek.
Learszíved cserbehagy, leragad:
ered csomózza meg sodorja.
Vaspánt nyakéked szorul gigádon,
melleden súly derengve tonna.
Orvroham tolul, torlódva gátol.
Így élj, testfogoly, hámbafogva?
Hogyan bíznál magadban, bárha többen
sóként, légként szeretnek, ölelésben
lélekként; szállsz, mint károgás a ködben,
erre-arra hulló, testetlen varjak
Sugallat leszel, tested félrelökve.
Van, ki formátlan léted egybetartja?

[p. 142]

Zoals ik leef

Keer op keer het terugkeren,
dat ik niet anders wil zijn,
(bang)
dan wat ik zou willen zijn.

Zoals ik leef, dat is mijn vaderland.

Ahogyan élek

Újra, csak újra megtérek,
nem akarok más lenni,
(félek)
mint ami lenni szeretnék.

Ahogyan élek, az a hazám.

Slangenvers

Hier woont niemand meer
zegt wellicht wie hier wel zou willen wonen
wie vertrokken is zou wel willen zeggen
waar hij woont.

Kígyóvers

Itt nem lakik már senkisem
mondhatná az ki lakna itt
ki már nincs ott megmondaná
hogy hol lakik.

[p. 143]

(Vertaling Györgyi Dandoy & Rogi Wieg)

Gedaanteverandering

Wie jij hier bent - je bent hier niet.
Vocht op de draad: uit-in,
essenties, harten,
een nikkeldruppel verblindt.

De ruimte trekt je uiteen, in je lichaam
word je een onbekende pijn gewaar.
Pauzeloos vraag je om iets;
Aan twee namen geregen vlieg je.

De gesmolten zon, loden wind,
valt naar binnen en verwildert.
Niet-vrijworstelend schaduwlicht
stort neer, ongestold.

Op de half afgebrande bomen
hangt een klein gestold gejank.
De geur draagt rozen.
Een engel loopt wanschapen,
on-bevestigd en niet-edel.

Átvaltozas

Ki itt vagy - nem vagy itt.
A dróton nedv: ki-be,
eszenciák, szivek,
egy nikkelcsöpp vakít.

Széthúz a tér, testedben
nem ismert kínra látsz.
Valamit kérsz szünetlen;
két névre fűzve szállsz.

Az olvadt nap, ólomszél,
behull és elvadul.
Kötöttfogású ámyfény
zuhan, alvatlanúl.

A félig pörzsölt fákon
kis alvadt jajgatás lóg.
A szag rózsát terem.
Egy angyal jár idétlen,
igen- és nemtelen.

[p. 144]

Zou je spreken, in je keel kleeft hostie

Ik was nog vóór het bestaan, in jou, Moeder.
Toen jullie de zeep begroeven. Een kleine kring
achter de barak. Ze stonken allen.
Stank van afgrijzen. De mensenzeep
waste de buik van de Aarde uit,
veel niet begraven doden.
Zij loste de grassprieten op, knieën.
Zij doofde de koortsbloesem van de paardebloem.
De grijze waszeep.
Je beweende, schreiend raakte je hen
aan.

Beszélnél, torkodra ostya tapad

Léten innen voltam még benned, Anya.
Mikor a szappant temettétek. Kis kör
a barakk mögött. Mind bűzösek voltak.
Iszonybüdös. Az emberszappan
kimosta a Föld hasát,
sok temetetlen holtat.
Kioldotta a füveket, térdeket.
Kioltotta a pitypang lázvirágját.
A szürke mosószappan.
Elsirattad, zokogva érintetted
Őket.

(Vertaling Rogi Wieg)

Het oog van de wereld

Ik geloof niet wat ik zie.
De wereld is goed, maar mijn twee ogen, zij
bedriegen mij; zijn, als het ronde
aquarium: feiten, lichten daarbinnen,
waanzinnige goudvissen doen hun rondjes.

A vilag szeme

Amit látok, azt nem hiszem.
A világ jó, csak két szemem
becsap; olyan, akár a kerek
akvárium: benne a tények, fények,
őrült aranyhalak keringenek.