De Tweede Ronde. Jaargang 16

[p. 4]

Nederlands proza

[p. 5]

Is de advertentie goed?
Frans Pointl

Driekwart jaar verneem ik niets van hem. Ik vind dat ik mijn plicht heb gedaan, deze zaak is afgehandeld.

Als ik vroeg op een ochtend van de bakker kom, staat hij daar bij de stoep te praten met een man die zijn scooter op slot zet. Beiden dragen een witte overall. Zodra Folami me ziet, stelt hij me enthousiast aan de ander voor.

‘Ik ben nu assistent-huisschilder, daarvoor heb ik een cursus van zes maanden gevolgd, maar eigenlijk wil ik accountant worden.’

Hij wijst naar de overkant. ‘Daar, op nummer negenentwintig, hebben we een klus.’ De ander draait een sjekkie.

‘Hij mag de oude verf eraf krabben en ik schilder,’ verklaart hij en likt aan het vloeitje.

Ik zeg tegen Folami dat ik blij voor hem ben dat het hem nu zo goed gaat en hij zijn brood kan verdienen, en ga huiswaarts.

Voor de ingang van het rusthuis, waar stellages omheen staan vanwege een verbouwing, loop ik Fien, de hoer van vóór de zondvloed, tegen het corpulente lijf. Al maandenlang heb ik haar niet meer in de Volksgaarkeuken van 1870 aangetroffen. Ik heb zo'n vermoeden dat ze bij de oprichting van dit aparte eethuis aanwezig is geweest.

‘Zitje tegenwoordig in het rusthuis?’

Beledigd schudt ze haar hoofd met nu in plaats van hoogblond, rossig geverfd en getoupeerd haar. Jessis, wat een dikke laag poeder heeft ze op haar snuit gesmeerd.

‘Ben je besodemieterd, wat mot ik daar? Ga d'r self maar sitte met je bleke smoelwerk. Sjalot, m'n oudste vriendin, zit hier. Een hallef jaar geleje heb ze d'r heup gebroke en 't is nooit meer goed gekomme. We hebbe vroeger in Antwerpen voor het raam gezete, vlak bij de haven, ja, dat was een mooie tijd.’ Ze kijkt op haar opzichtige Albert Cuyp-horloge.

‘Ik mot snel naar Sjalot, pik, ik sta me tijd te verlulle, vanmiddag komme d'r zes ouwe Turke, de Ramdamdam is voorbij.’

Haastig nemen we afscheid. Waarom zei ze ‘pik’ tegen me? Ik ben toch geen klant? Wat is dat een taai wijf. Zowat iedereen is er overheen gegaan behalve lijn tien.

[p. 6]

Het zou niet misplaatst zijn als H.M. de Koningin deze dappere, reeds vijfenvijftig jaar kutklussende onderdaan komende Koninginnedag met een lintje zou vereren. Verder lopend overpeins ik dat hoeren ten slotte ook bejaard raken en soms in rust- of verpleeghuizen terechtkomen.

Door mijn ontmoeting met Fien schiet me een advertentietekst te binnen die ik onlangs las in een vrouwenblad in de wachtkamer van de oogarts:

EXCLUSIEF VOOR VROUWEN
De reiniging van de vulvovaginale zone vraagt zachte produkten die niet irriteren, enz.

Snel stel ik een krantebericht op:

ZONE KOST VIERHONDERD LEVENS
Tijdens het verbeten gevecht om de vulvovaginale zone, dat zeven uur duurde, lieten in totaal vierhonderd soldaten het leven.

Een maand vliegt tegenwoordig voorbij alsof het een week is. Via mijn postbus correspondeer ik met een zestigjarige vrouw uit Groningen. In elke brief noemt ze me ‘een lieve kleine jood’. Brief na brief opent ze haar leven voor me. Ik heb haar nog nooit gezien behalve op een flets fotootje. Ze stuurde me haar stadspas toe met het verzoek deze onmiddellijk te retourneren. Nu weet ik hoe ze er ongeveer uitziet.

Haar eerste brief bereikte me via de uitgever. Ze heet Pauline maar noemt zichzelf ‘Fleur’. Ze heeft me een gebatikt tafelkleed gestuurd. Waarop moet ik het leggen? De katten zouden erop gaan zitten.

Op een avond, het is half twaalf, rinkelt de telefoon. Het is Folami.

‘Hello, how are you? En hoe is het met Poela en Vleg?’ Hij bedoelt Vlek, mijn oude lapjeskat, maar hij heeft nogal moeite met de k. Waarschijnlijk zijn deze vriendelijkheden bedoeld om me te paaien en ja hoor, na een verwarde uiteenzetting over zijn lage inkomsten en hoge uitgaven volgt het verzoek weer eens een leuk bedrag op zijn giro te storten, met spoed wel te verstaan.

[p. 7]

Dit keer krijg ik het beslist terug, daar zweert hij op.

Ik vertel hem dat mijn boekenverkoop totaal is ingestort - 't is nog waar ook - en zeg hem dat ik hem niks zal geven. ‘Maar,’ voeg ik eraan toe, ‘als de verkoop goed zou zijn, zou je nog niks krijgen.’

De woorden van de schrijver/vertaler B. schieten me te binnen: ‘Je bent een sufferd. Die Folami heeft jou een schuldgevoel aangeluld en jij bent er ingetuind.’

Enkele maanden later belt hij weer zo laat in de avond.

‘Hello, how are you? Kan ik morgenochtend even langskomen? Ik wil een advertentie plaatsen in verband met werk, wil jij even de tekst nakijken?’

Hij ijvert voor zijn toekomst, denk ik, en zeg ja.

Hij vertelt nog dat hij nu een vierkamerflat in de Bijlmermeer heeft en ook telefoon. Hij verstrekt me meteen zijn nummer. Met zijn verblijfsvergunning zit het goed fout. De Vreemdelingenpolitie heeft zijn adressen gecheckt, en dat zijn er nogal wat. Hij is namelijk verplicht drie jaar aaneengesloten op hetzelfde adres te wonen en wel bij degene die de garantverklaring voor hem heeft ondertekend, de drankzuchtige nicht dus.

Hij is nu bezig met een advocaat die gespecialiseerd is in Vreemdelingenrecht. De baan bij het schildersbedrijf is hij kwijt -waarom vertelt hij niet.

‘Als ze me terugsturen naar Nigeria eis ik een schadevergoeding van vijfhonderdduizend gulden!’ roept hij.

‘Hé, schreeuw niet zo, ik krijg er oorpijn van, ìk ben de overheid niet.’

Hij zeurt nog wat over zijn telefoonrekening. Ik onderbreek hem: ‘Ik kijk de advertentietekst na, kom morgenochtend maar om elf uur, ik zal een kwartier voor je uittrekken.’

‘Oh, een kwartier, bedankt,’ antwoordt hij, ineens tam.

Zijn dure jack en schoenen vallen me op. Hij is nog even mager zo niet magerder dan voorheen; zou hij drugs gebruiken? Ik bied hem niks aan, dat kost alleen maar tijd.

Hij zet zijn rugzak op de tafel en opent deze. Dan schuift hij de door hem in stuntelige blokletters opgestelde advertentie onder mijn neus:

[p. 8]

PATRICK'S PRIVÉ
Black 21 jr. kok 25 cm 1.92 biedt zich aan voor sex met hem/haar bij hem thuis privé v.a. f300,-. Tel. xxxxxxx 24 hrs.

Vragend kijkt hij me aan. Ik herlees de tekst. Hij pakt een envelop uit zijn rugzak en haalt er enkele foto's uit die hij ernstig bestudeert.

‘Wat zijn dat voor foto's?’ Nieuwsgierig als ik ben steek ik automatisch mijn hand uit. Hij geeft ze me.

Op de kleurenfoto omspant een kort zwartleren singlet zijn kippeborst. Daaronder draagt hij een minuscuul zwartleren slipje. Uit een ronde opening steekt zijn stijve, aspergedunne piemel recht naar voren. Er zit een cockring omheen.

Het slipje is aan de achterzijde opengewerkt en toont Folami's armzalige platte billetjes. Om zijn hals draagt hij een vreemde, zwartleren band.

Verbaasd kijkt hij op de foto naar omlaag alsof hij dat donkerbruine iele ding daar voor het eerst gewaarwordt.

Gelukkig maar dat ik Catherine Keijls programma's over aparte vormen van sexbeleving heb gezien.

Op de andere foto draagt hij dezelfde outfit. Nu heeft hij een zweep in de hoog opgeheven rechterhand.

‘Wie heeft die foto's gemaakt?’

‘Een hoer in een steeg bij de Spuistraat, misschien gaan we wel samenwerken.’

Misprijzend schud ik mijn hoofd en tik met de achterkant van mijn balpen op het belastend materiaal.

‘Is dit niet erger dan terugkeren naar Nigeria en daar gezichtsverlies lijden? Daar kun je toch beter geld verdienen door bijvoorbeeld 's nachts weer treinen te gaan schoonmaken.’

Hou toch op met moraliseren, zegt mijn alter ego, die knaap wil niet anders, hij is al te ver losgeslagen.

‘Bekijk het maar,’ zeg ik. ‘Je bent tenslotte achtentwintig jaar.’

Hij luistert nauwelijks. Het lijkt wel alsof hij me geniepig uitlacht.

Via een omweg heeft zijn vicieuze cirkel zich nu gesloten. Is de door de drank verbijsterde miet die hem toentertijd preste in een

[p. 9]

mannenbordeel te gaan werken de initiator van al deze ambities?

‘Binnenkort ben ik rijk!’ roept Folami. ‘Elke dag een klant, dat is twaalfduizend gulden per maand, en ik kan goed slaan hoor!’ Luidruchtig zit hij zich te bescheuren.

‘Je zult wel meer moeten doen dan alleen maar slaan.’

Weer bekijk ik de foto's, hé, hij is besneden zie ik nu.

‘Is de advertentie goed?’ roept Folami. ‘Dan ga ik meteen door naar de krant, ze moeten ook een van beide foto's plaatsen.’

Ik weet dat de krant nooit zulke foto's zal afdrukken, maar ik zwijg.

‘De mensen moeten toch kunnen zien wat ze kopen?’ schreeuwt hij en begint weer zo hard te lachen.

Ik vraag hem zijn volume te dempen en merk op dat er een goede sinaasappelverkoper op de markt aan hem verloren is gegaan.

Uiteindelijk besluit ik uit taalkundige overwegingen de advertentie te corrigeren, hoewel ik betwijfel of de krant de expliciete tekst accepteren zal.

‘Ik dacht dat jij zo goed Engels kende, “kok” betekent “cook”, iemand die in de keuken van een restaurant kookt. De juiste spelling is cock.’

Hij bestrijdt dit. Het woordenboek moet eraan te pas komen.

Ik merk op dat zijn leeftijd in de advertentie niet klopt.

‘Achtentwintig is te oud, dan reageert er niemand,’ zegt hij en stopt de gecorrigeerde advertentie en de foto's in zijn rugzak.

‘Ik ga ook geld vragen aan de Sociale Dienst en ik ga nog thuis verdienen! Volgend jaar koop ik een Mercedes!’

Hij vergeet dat hij geen rijbewijs heeft. Hij ratelt door. ‘Mijn oudste broer zei vaak dat joden de sluwste mensen van de wereld zijn (the upper slyest creatures, zegt hij), nu ben ik sluwer dan de joden!’

Hij rolt de col van zijn trui omlaag en toont me de brede riem om zijn nek die ik op de foto zag. De voorkant is bezaaid met glitterende zilverkleurige pailletten. Aan de achterzijde zit een grote gesp.

Behaagziek streelt hij erover en doet dan de col er overheen.

‘Het geeft een prettig gevoel en het staat mooi,’ zegt hij.

‘Nu nog een lange riem of ketting... en je bent... een hond.’ Verdorie, bijna had ik eruit geflapt: ‘...en je bent een baviaan.’

Voor mijn geestesoog zie ik namelijk een oppasser in Artis die aan een lange ketting Folami, die in zijn leren outfit op handen en voeten loopt, met zich mee voert.

[p. 10]

Ik kijk op mijn horloge en veins schrik. Folami staat onmiddellijk op en pakt zijn rugzak. Staande bij de buitendeur vraagt hij me honderdnegenennegentig gulden te leen. Hij kijkt me smekend aan, de komediant. ‘Alsjeblieft, alsjeblieft, ik heb voor dat werk een zwarte kunstpenis nodig, zo een die je kunt voorbinden, een van goede kwaliteit.’

Ik schiet in de lach en wijs naar mijn voorhoofd.

‘Steek 'm maar in je reet!’ roep ik. Het idee dat ik van mijn zuur verdiende geld zo'n ding zou financieren!

‘Ik heb ook speciale kettingen en handboeien nodig,’ zet hij koppig door.

‘Voor je het beseft krijg jij een paar handboeien voor niks,’ zeg ik pissig.

Gebelgd vertrekt hij.