De Tweede Ronde. Jaargang 12

[p. 136]

Herfst in Venetië
Vincenzo Cardarelli^*
(Vertaling Karel van Eerd)

Venetië's herfstbries valt nat en koud
op me, het jaar wordt oud.
Nu sinds vandaag de zomer,
zweterig van zuidenwind,
opeens verdwenen is,
staat er streng een koele septembermaan
vol onheilspellende tekens te glanzen
boven de stad van water en steen
die niet meer verhult haar medusahoofd
dat ziekte en verderf brengt.
Doods is de stilte van de stankkanalen
onder de watermaan,
in elk waarvan naar het lijkt
Ophelia's dood lijf te slapen ligt:
graven met rotte bloemen
overdekt en met meer plantaardig vuilnis,
waar met plonzende riem
de gondelierverschijning langsvaart.
O nachten van Venetië
zonder hanengekraai,
zonder stemmen en fonteinen,
grauwe nachten der lagune
waar niet het flauwste gemurmel leven brengt,
norse, angstige huizen
steil boven de grachten,
ademhalingsloos in slaap,
meer dan ooit is mijn hart aan u verpand.

* Vincenzo Cardarelli (1887-1959) heeft sinds het begin van de jaren twintig vooral invloed gehad als tijdschriftredacteur, criticus en essayist. Zijn poëzie typeert hij zelf als ‘betogend’, in de traditie van Dante, Petrarca, Leopardi: de zo concreet mogelijke verklanking van de feitelijke ervaring van het ik.

Autunno veneziano

L'alito freddo e umido m'assale
di Venezia autunnale.
Adesso che l'estate,
sudaticcia e sciroccosa,
d'incanto se n'è andata,
una rigida luna settembrina
risplende, piena di funesti presagi,
sulla città d'acqua e di pietre
che rivela il suo volto di medusa
contagiosa e malefica.
Morto è il silenzio dei canali fetidi,
sotto la luna acquosa,
in ciascuno dei quali
par che dorma il cadavere d'Ofelia:
tombe sparse di fiori
marci e d'altre immondizie vegetali,
dove passa sciacquando
il fantasma del gondoliere.
O notti veneziane,
senza canto di galli,
senza voci di fontane,
tetre notti lagunari
cui nessun tenero bisbiglio anima,
case torve, gelose,
a picco sui canali,
dormenti senza respiro,
io v'ho sul cuore adesso piú che mai.

[p. 137]

[Nederlands]

Hier geen tomeloze rouwende winden
van september in het bergland,
geen geur van wijnoogst, geen huilende buien
van plenzende regen,
geen geknister van vallende blaren.
Een bosje vergelend afstervend groen
op een vensterbank,
dat helemaal is herfst in Venetië.
Zo zijn in Venetië de seizoenen waanzin.
Daar staan langs de marmervelden en grachten
alleen maar verdwaasde lichten,
lichten die dromen van de goede aarde
die geurig is en vrucht draagt.
Alleen verwoestend winters noodweer past
deze stad die niets heeft van leven,
die nimmer groen draagt,
tenzij net als een schip diep in zee.

[Italiaans]

Qui non i venti impetuosi e funebri
del settembre montanino,
non odor di vendemmia, non lavacri
di pioggie lacrimose,
non fragore di foglie che cadono.
Un ciuffo d'erba che ingiallisce e muore
su un davanzale
è tutto l'autunno veneziano.
Cosí a Venezia le stagioni delirano.
Pei suoi campi di marmo e i suoi canali
non son che luci smarrite,
luci che sognano la buona terra
odorosa e fruttifera.
Solo il naufragio invernale conviene
a questa città che non vive,
che non fiorisce,
se non quale una nave in fondo al mare.