De Tweede Ronde. Jaargang 12

[p. 188]

Zes gedichten
Oliver Reynolds^*
(Vertaling Ko Kooman)

Lezen

In de donkere nacht, een huis.
Daarin, een kamer met één hoek verlicht.
Daarin, mijn hoofd en een boek.

En nu, de vreemdste recessie:
ik ben er wel, maar ik ben er niet.
Ik lees.

‘Het haalt je uit jezelf.’
Als een hand uit een zak, zo simpel.
Maar handen zweven niet weg.

Donker misbaar aan het raam.
Nachtvlinders beuken de lamp.
Ik lees door.

Mijn lichaam slinkt.
Verdund door tekst wordt het Euclidisch:
het neemt een plaats in maar geen ruimte.

Een uurtje later komt het terug;
langzaam, als daalt het aan een parachute.
Ik gaap en loop naar de w.c.

In bed trek ik de dekens om me heen.
Tribunen van de nacht roepen de kamer tot de orde.
De vlinders stotteren langs de muur.

* Oliver Reynolds werd in 1957 geboren in Cardiff (Wales). Hij studeerde theaterwetenschap in Hull en schrijft naast poëzie ook toneel. Zijn bundels Skevington's Daughter (1985) en The Player Queen's Wife (1987) hebben in Engeland de aandacht getrokken. De hier vertaalde gedichten zijn afkomstig uit eerstgenoemde bundel.

Reading

Within the dark night, a house.
Within that, a room with one corner lit.
Within that, my head and a book.

And then this, the strangest recession:
I am there, but not there.
I am reading.

‘It takes you out of yourself.’
Easy as taking a hand out of a pocket.
But hands don't float off.

Dark clamours at the window.
Moths batter the bulb.
I read on.

My body dwindles.
Thinned by text, it becomes Euclidean:
It has position but no magnitude.

An hour later, it returns;
Slowly, as if dropping by parachute.
I yawn and head for the toilet.

In bed, I pull up the blankets.
Night's tribunes call the room to order.
The moths stutter across the wall.

[p. 189]

[Nederlands]

Ik heb teveel gelezen.
Al slapend lees ik door.
Woorden en beelden kwijlen op het kussen.

De linkerarm van Michelangelo's David
brak in drie stukken door een bank
die uit het Palazzo Vecchio werd gesmeten.

De arm, gerestaureerd, staat nu in brand.
Het witte marmer heeft een donker vel van rook.
De hand wuift door de vlammen.

[Engels]

I have read too much.
Asleep, I read on.
Words and images dribble on to the pillow.

The left arm of Michelangelo's David
Was broken into three pieces by a bench
Hurled from the Palazzo Vecchio.

Restored, the arm now burns.
The white marble has a dark skin of smoke.
The hand waves through the flames.

Klein Gemak

Wellustig koper lonkt naar ijzer.
Julie staat naast de dochter;
Een grijns scheurt haar mond
En haar ogen bollen rood
In de flits.

Skevington ontwierp zijn apparaat
Toen hij commandant van de Tower was.
Het perste het slachtoffer samen
En vouwde het dubbel,
Tot het hoofd op de voeten drukte.

Uit neus en oren gutste bloed,
Soms uit vingers en tenen.
Het werktuig heette Skevington's Dochter
Ofwel Klein Gemak.

Julie poseerde daar een paar seconden:
Seconden die verstreken als seconden,
Tot haar grijns en de flits
Tegelijk
De grote stomme vloertegels besprongen.

Little Ease

Lubricious brass winks at iron.
Julie stands by the daughter,
A grin ripping her mouth
And her eyes red-balled
In the flash.

Skevington devised his machine
When Lieutenant of the Tower.
It compressed and doubled
The victim's body,
Forcing the head to the feet.

Nose and ears jerked blood,
Sometimes fingers and toes.
The machine was named
Skevington's Daughter
Or Little Ease.

Julie posed there some seconds:
Seconds passing as seconds
Then her grin and the flash
Both leaping
The huge dumb flags of the floor.

[p. 190]

Acholba

Er waren tien zelfstandige naamwoorden
voor de verschillende toestanden van zand.
Twee werkwoorden beschreven
hoe het knarste in je mond.

Pech kon je altijd
missen als
zand in je voorhuid.
Onze Sisyphus
telde korrels.

Het was een orale cultuur.
Niets was vastgelegd.
Het verleden was kneedbaar
en veranderde met elk verhaal.

Ik wist er geen raad mee.
Als ik probeerde te tellen
hoeveel mannen
er mijn vader konden zijn,
kwam ik vingers tekort.

Zendelingen leerden ons
lezen en schrijven
in hun taal.
De jongeren
leerden snel.

Maar de ouderen niet:
zij wantrouwden een wereld
waarin het verleden
gekuist was
tot onbeweeglijkheid.

Acholba

There were ten nouns
For the different
States of sand.
Two verbs described
Its crunch when eaten.

Bad luck was always
As welcome as
A sandy foreskin.
Our Sisyphus
Counted grains.

It was an oral culture.
Nothing was fixed.
The past was fluid
And it changed
With each telling.

The stories confused me.
When I tried to count
The number of men
Claiming to be my father,
I ran out of fingers.

Missionaries taught us
To read and write
In their language.
The youngsters
Learned quickly.

Not the elders, though:
They distrusted a world
Where the past
Had been tidied
Into immobility.

[p. 191]

[Nederlands]

Sommigen vreesden dat
de nieuwe taal
de oude zou vermoorden.
Eén besloot er te gaan vasten,

zwijgend in de woestijn.

Voor zijn vertrek
kwam hij nog even langs.
Hij wilde weten
hoe je de naam schreef
van de oude taal.

Daarmee ging hij
de woestijn volschrijven,
een toverspreuk,
eindeloos herhaald
in het zand.

[Engels]

Some feared that
The new tongue
Would kill the old.
One decided to fast,
Silent in the desert.

He visited me
Before he left.
I had to show him
How to write the name
Of the old language.

He would use it
To fill the desert,
A charm written
Over and over
In the sand.

Kijken naar het vogeltje

En wij gesnapt
Terwijl we lachen.

Met het ongeluk
Voor ogen,

En hand in hand,
Als vastgelijmd.

De sluiter valt,
Een piepklein bijltje.

Watching the Birdie

And us caught
Smiling.

Facing up
To unhappiness,

We hold hands
As if glued.

The shutter falls,
A tiny axe.

[p. 192]

Even lachen!

En dat ben ik met die snor
(Newcombe uit Zapata)
en de blik gevestigd
op het middenplan.
Elke arm hangt om een schouder
(die van Dave en Leonard).
Het ene been beschermend
voor het andere.

Onder de rechterarm, Julie,
als aan een rib ontsproten.
Zij en ik, badend in zonlicht voor de deur,
de koffie nog klotsend in onze magen,
getweeën betrapt door de morning
after the night before.
Zij en ik nog niet wetend hoe ver
dat verleden zal lijken vanuit deze toekomst.

Onze eerste keer,
het kleine venster vol sterren,
was dronken gestuntel
maar ook onbekommerd:
ons vlees genoot van zijn onhandigheid.
Wij, gijzelaars van de fortuin,
wij lachten
en nestelden ons in onze ketenen.

Even voor 't licht werd kwam Leonard,
produkt van een dure kostschool,
de kamer in en wekte ons
door in een hoek te pissen.
Hij deed dat op meer feestjes dat semester
en wist er de volgende dag niets meer van.
Het voegde een nieuwe dimensie
aan slaapwandelen toe.

Cheese!

And that's me with the moustache
(Newcombe out of Zapata)
And the eyes consigned
To middle distance.
Each arm drapes shoulders
(Dave's and Leonard's).
One leg folds protectively
In front of the other.

Under the right arm, Julie,
As if sprung from a rib.
She and I, doused in the doorstep's sun,
Coffee still sliding in the stomach,
Both caught by the morning
After the night before.
She and I yet to know how distant
That past will look from this future.

Our first time,
Stars crowding the small window,
Was drunk and fumbling
But also light-hearted:
Our flesh enjoyed its blunders.
Hostages to fortune,
We laughed
And snuggled into our bonds.

Shortly before dawn, Leonard,
Product of an English Public School,
Entered the room and woke us
By pissing in a corner.
He did this at other parties that term
Without recalling a thing the next day.
It seemed a novel
Extension of sleepwalking.

[p. 193]

[Nederlands]

Het dekbed nam schade van derden
voor zijn rekening.
's Ochtends vond ik mijn schoenen
een graadje lichter van kleur terug.
Een ingebonden Auden nog zeiknat.
Ik zette hem recht overeind op de haard
waar de kaften
opdroogden tot parenthese-haken.

Ik deed mijn doctoraal
aan de universiteit in de buurt,
maar had meer aan privéles
op die matras op de vloer.
Geschiedenis was vorige liefdes.
Geografie was tastbaar.
Wij slaagden allebei met lof
voor Praktische Biologie.

Eens vergeleek een Canadees
Julie's ogen met spiegeleieren.
Een Pool doopte haar borsten
Winston en Saunders
(Winston was rechts,
Saunders links).
Ik was Welsh
en maakte haar zwanger.

Terwijl Julie de abortus beschreef
rookte ze drie sigaretten.
Ze had zich met het nieuwe dekbed
ingebakerd als een indianenkind.
Dat was lang na
die eerste nacht.
Ik had geloof ik al een baard.

[Engels]

The duvet absorbed
Third-party damage.
In the morning I found my shoes
Were one shade lighter.
A hardback Auden was still sopping.
I stood it up in the grate
Where its covers
Dried into parentheses.

I was taking a degree
At the university down the road,
But got more from tutorials
On that mattress on the floor.
History was previous lovers.
Geography was tactile.
We both got distinctions
In Practical Biology.

A Canadian once compared
Julie's eyes to fried eggs.
A Pole christened her breasts
Winston and Saunders
(Winston was dextral,
Saunders sinister).
I was Welsh
And got her pregnant.

As Julie described the abortion
She smoked three cigarettes.
She had used the new duvet
To swaddle herself
Like a papoose.
This was long after
That first night.
I think I had a beard by then.

[p. 194]

Oog in oog met de werkelijkheid twijfelt de kritiek

Het ceruleumblauw is duidelijk door de schilder zelf gemengd
en toen waarschijnlijk door leerlingen opgebracht,
maar wie er het impasto heeft gedaan
van die grootse wolkenlucht vandaag
was geen beginneling.

De dieptewerking van al die bollingen is raak;
de schaduwen zijn alle onweerlegbaar.
De kleuren zijn
meer dan weldadig
voor het oog.

De wind is immanent aanwezig in het gras
dat scherp van de beschouwer wegbuigt
naar een heldergroene uithoek van het veld
waar in de zon een boom te bloeien staat
als een onvolledig fecit.

Faced by the Real Thing, the Critic Demurs

The cerulean was clearly mixed by the artist
And probably then applied by pupils,
But whoever impastoed the clouds
On today's massive sky
Was no apprentice.

All their perspectived billows are true;
All their shadows incontrovertible.
Their colours are
More than easy
On the eye.

The wind is immanent in the grass of the field
Which tilts away sharply from the viewer
To a bright distant green corner
Where a sunlit tree flourishes
Like an incomplete fecit.

[p. 195]

[Nederlands]

Vooraan stroomt een rivier in vloeiende chassé's.
Zij was een voorloopster van Capability's^* beste werk,
maar terwijl hij allang dood is
schept haar water nog steeds sprongsgewijs
het landschap.

De hele compositie wordt tot eenheid door
vleugjes zonlicht en gouden lucht,
een alomstralende symbiose,
een zichtbare verheerlijking van
onscheidbaarheid.

Daar het zowel op kunst stoelt als op werkelijkheid,
valt niet te zeggen of het werk
naar het leven is getekend
of geschapen
in vacuo.

* Lancelot Brown, bijgenaamd Capability Brown (1715-1783); befaamd Engels landschapsarchitect.

[Engels]

At the front runs a river in fluxive sashays.
She was a forerunner of Capability's best,
But while he is long dead
Her waters still work,
Landskipping.

The whole composition is unified by
Breathed sunlight and golden air,
An omnilucent symbiosis
Visibly celebrating
Inseparability.

Straddling the stools of art and reality as it does,
One cannot conclude whether the work
Was drawn from life
Or created
in vacuo.