De Tweede Ronde. Jaargang 10

[p. 73]

Dwarsverbinding
Drs. P

Er gaat alweer iets om
In musisch Nederland:
De versvorm dwarsverbinding
En deze nieuwe vinding
Zal inslaan als een bom met alle kans op moord en brand

En blijvende verblinding

Geen hersencel of -winding

Is tegen zo'n karwei bestand

Wie dit probeert is stom

Het principe is eenvoudig genoeg: strofe I stelt iets dat door strofe II krachtig wordt tegengesproken. Regel 5 is in feite r. 5 + 6 en bedient dus beide strofen, zowel inhoudelijk als prosodisch.

Bovenstaande presentatie bevat een welgemeende waarschuwing. De centrale regel (de dwarsverbinding dus) vereist rijp beraad; hij sluit een strofe af, waarna hij een strofe met tegengestelde strekking opent. Meer dan zeven versvoeten zouden die regel wanstaltig lang maken, zodat de eerste strofe drievoetig moet zijn, de andere zich met achtereenvolgens 4, 3, 3, 4 en 3 ook weinig vrijheden kan veroorloven.

Het is raadzaam, eerst de dwarsverbinding uit te werken, dan regels 1 en 9 en de rest, waarbij men de viermaal optredende rijmklank c (vrouwelijk) liefst zo productief mogelijk laat zijn.

Zo gevaarlijk als ik het deed voorkomen is deze versvorm stellig niet. Stringent ja, maar voor allerlei toepassingen vatbaar.

Wat is hij toch een schat
Die Loekie van de ster
Met al zijn leuke streken
Massaal en vaak bekeken
Zo zie je nog eens wat hier in de smaak valt her en der

Een onmiskenbaar teken...

Het is al meer gebleken:

Men gaat normaliter

Voor platitudes plat

[p. 74]

Partijtje ongeregeld

Het gaat alleen maar om een nieuw begin
Een toespraak, een geschrift, een lied, een bede
Een kloeke daad van een politicus
Een samengaan van fantasie en rede

Een blijde escalatie treedt dan in
Vrijwilligers verschijnen stante pede
Met spandoek, T-shirt en collectebus
Het wordt een kruistocht, na die eerste schrede
Op 't pad van levensmoed en mensenmin

De fundamentalist, de Bask, de Rus
(En ook de criminelen hier ter stede)
Ja, allen zijn met ons vereend van zin
De wereld is gelukkig - het is vrede!
Zoals u weet, verloopt het nooit aldus

*

Antonie van Leeuwenhoek
Zei: ‘Het absolute Niets, dat is wat ik al eeuwen zoek
Maar jammer genoeg is er blijkbaar een grens
Aan wat men kan waarnemen door een lens’

*

Het keizerlijke Rome had gebouwen
Zo groots als men ze nu niet vaak meer ziet
En viaducten, waard om te aanschouwen
Ze konden ook heel knappe beelden houwen
Men stak toen nog de handen uit de mouwen
Hoewel... nee, mouwen hadden ze nog niet

*

‘Ei fotograaf, maak van mijn linkerheup
Nu eens een mooi erotische closeup’