De Tweede Ronde. Jaargang 10

[p. 106]

De Schele Vanderlinde^*
Willem Elsschot

De Schele Vanderlinde, dat was ne man
Die aardig aan zijn einde kwam.
De Schele Vanderlinde die liep wat mank,
Zijne prul was wel ne meter lank.
Verdomd, die prul was nooit niet koud,
Zo zwaar als lood, zo hard als hout.
Zijn kloten waren zo vreeslijk heet:
Hij maakte er zijn eten op gereed.
Als hij koelte wilde voor zijn fluit,
Dan hing hij hem maar 't venster uit.
Als de Schele Vanderlinde zat in moeders buik,
Dan speelde hij met zijn vaders fluit.
Als de Schele Vanderlinde was een jaar of vier,
Dan ging hij met al de wijven op zwier.
Als de Schele Vanderlinde ging naar de school,
Dan speelde hij op zijn fluit viool.
Als de Schele Vanderlinde zat in de klas,
Dan poepte hij in een lampeglas.

* Elsschotkenner Vic van de Reyt tekent hierbij aan:
Bij Elsschots uitvaart in 1960 verscheen een bijzonder nummer van het Nieuw Vlaams Tijdschrift, waarin Piet van Aken onthulde dat Willem Elsschot op twee van zijn werken ‘uitermate trots ging’: op zijn Bormsgedicht, omdat hij er een boel vrienden mee verspeelde, en op zijn studentenlied over de Schele Vanderlinde, omdat het een volkslied was geworden dat steeds weer onder allerlei varianten, met aanvullingen en verminkingen opdook.
De oerversie van ‘Schele Vanderlinde’ schreef ‘Absolon met de korte haren’ alias Alfons de Ridder in zijn studententijd (1901-1904) als lid van de Nederlandse Studentenkring (NSK) te Antwerpen. Voor deze club schreef hij bovendien geestige vergaderingsverslagen en talloze epossen die alle verloren zijn gegaan. Alleen de Schele Vanderlinde is in velerlei gedaanten bewaard gebleven. In 1974 bereikte hij zelfs de Vlaamse hitparade op de melodie van het beroemde lied van Dalida ‘Gigi l'amoroso’.
De hier afgedrukte versie is gereconstrueerd door Elsschots jongste dochter Ida de Ridder (geboren in 1918). Op talloze plaatsen wijkt zij af van een eerder gepubliceerde versie in Aarts' Letterkundige Almanak voor 1982. Zo ontbreken hier de fraaie regels
Toen Schele Vanderlinde in den hemel kwam
Toen poepte hem God de Vader lam.
Maar daar staat tegenover dat Ida met zekerheid kan beweren dat de niet minder onsterfelijke regels
Als de Schele Vanderlinde zat in de klas
Dan poepte hij in een lampeglas.
werkelijk afkomstig zijn van de gezegende hand van Willem Elsschot.
(In dit verband bedenke men dat onder ‘poepen’ wordt - althans werd - verstaan wat in Nederland doorgaans ‘neuken’ wordt genoemd, of zoals Van Dale zegt: ‘een vrouw bekennen’.)

[p. 107]

 

Als de Schele Vanderlinde ne poepslag dee,

 

Dan poepten al de geburen mee.

 

Wat niet wou protten, klein of groot,

 

Die sloeg hij met zijn prulleman dood.

 

En veertig wijven in zijn bestaan

 

Zijn door zijne lul naar 't graf gegaan.

 

Als de Schele Vanderlinde 't schavot op ging,

 

Was het den eerste keer dat zijne charel hing.

 

Maar zijne kop was nog niet van zijn lijf,

 

Of zijne meter stond weeral stijf.

 

Als hij gekist was, dood en koud,

 

Boorde zijne zot nog gaten in 't hout.

 

Voor al het goede door hem gedaan,

 

Is de Schele recht naar den hemel gegaan.

 

Hij vloog den hemel uit van god,

 

Want hij maakte er een echt hoerekot.

 

In d' hel had hij weer heel veel lol:

 

Hij stak er al de verdoemden vol.

 

Ook satan wist met hem geen raad

 

En gooide hem met zijn prul op straat.

 

Nu dwaalt zijne geest hier nog altijd rond,

 

en blaast het vuur in de wijven hun kont.