De Tweede Ronde. Jaargang 10

[p. 161]

Vijf gedichten
Edith Södergran^*
(Vertaling Lisette Keustermans)

Violette schemeringen

Violette schemeringen draag ik in me sedert mijn oertijd,
naakte maagden spelend met centauren in galop...
Dagen van gele zon met veelkleurige oogopslag,
alleen zonnestralen eren waardig een teder vrouwenlichaam...
De man is niet gekomen, is nooit geweest, zal nooit worden...
De man is een valse spiegel die de dochter van de zon toornig

tegen de rotswand gooit,

de man is een leugen die door witte kinderen niet wordt begrepen,
de man is een bedorven vrucht die door trotse lippen versmaad wordt.

Schone zusters, bovenop de sterkste klippen geklommen,
wij zijn allemaal heldinnen, krijgsgodinnen, amazones,
onschuldige ogen, hemelse voorhoofden, rozenlarven,
zware branding en weggevlogen vogels,
we zijn die het minst verwacht worden en het diepst rood,
tijgervlekken, gespannen snaren, sterren zonder duizeling.

* De modern Zweedse poëzie heeft veel te danken aan de daarop vooruitlopende ontwikkeling in de Zweedstalige Finse literatuur. De voornaamste exponent hiervan is Edith Södergran (1892-1923), die met haar debuutbundel in 1916 samen met Lagerkvist het expressionisme in de Zweedse poëzie introduceerde. Geïnspireerd eerst door Nietzsche, daarna door Rudolf Steiners anthroposofie, uiteindelijk door christelijke opvattingen, heeft ze met grote intensiteit en op zeer persoonlijke wijze een verinnerlijkte poëzie geschreven. Enkele gedichten uit haar oeuvre - integraal in het Engels vertaald - zijn in de bloemlezing Dit is het leven dat verder zal gaan verschenen.

Violetta skymningar...

Violetta skymningar bär jag i mig ur min urtid,
nakna jungfrur lekande med galopperende centaurer...
Gula solskensdagar med granna blickar,
endast solstrålar hylla värdigt en ömsint kvinnokropp...
Mannen har icke kommit, har aldrig varit, skall aldrig bli..:
Mannen är en falsk spegel den solens dotter vredgad kastar mot klippväggen,
mannen är en lögn, den vita barn ej förstå,
mannen är en skämd frukt den stolta läppar försmå.
Sköna systrar, kommen högt upp på de starkaste klipporna,
vi äro alla krigarinnor, hjältinnot, ryttarinnor,
oskuldsögon, himmelspanoor, rosenlarver,
tunga bränningar och förflugna fåglar,
vi äro de minst väntade och de djupast röda,
tigerfläckar, spända strängar, stjärnor utan svindel.

[p. 162]

De laatste bloem in de herfst

Ik ben de laatste bloem in de herfst.
Ik werd gewiegd in de wieg van de zomer,
ik werd op wacht gezet tegen de wind uit het noorden,
rode vlammen sloegen uit
op mijn witte wang.
Ik ben de laatste bloem in de herfst.
Ik ben het jongste zaadje van de lente die dood is,
het is gemakkelijk om als laatste te sterven:
ik heb het meer gezien, zo sprookjesachtig en blauw,
ik heb het hart horen kloppen van de laatste zomer,
mijn kelk bevat geen ander zaad dan dat van de dood.

Ik ben de laatste bloem in de herfst.
Ik heb de diepe sterrewerelden van de herfst gezien,
ik heb licht aanschouwd van verre warme haarden,
het is gemakkelijk om dezelfde weg te gaan,
ik zal de poorten van de dood sluiten.
Ik ben de laatste bloem in de herfst.

Höstens sista blomma

Jag är höstens sista blomma.
Jag blev vaggad uti sommarens vagga,
jag blev ställd på vakt mot nordens vind,
röda flammor slogo ut
på min vita kind.
Jag är höstens sista blomma.
Jag är den döda vårens yngsta frö,
det är så lätt att som den sista dö:
Jag är höstens sista blomma.
Jag har sett höstens djupa stjärnevärldar,
jag skådat ljus från fjärran varma härdar,
det är så lätt att följa samma väg,
jag skall stänga dödens portar.
Jag är höstens sista blomma.

De wachtende ziel

Ik ben alleen onder de bomen bij het meer,
ik leef in vriendschap met de oude dennen op de oever
en in geheime verstandhouding met al de jonge lijsterbessen.
Alleen lig ik daar en wacht,
geen mens heb ik voorbij zien gaan.
Grote bloemen zien op mij neer vanaf hun hoge stengels,
bittere slingerplanten kruipen in mijn schoot,
ik heb maar één naam voor alles, en die is liefde.

Den väntande själen

Jag är allena bland träden vid sjön,
jag lever i vänskap med strandens gamla granar
och i hemligt samförstånd med alla unga rönnar.
Allena ligger jag och väntar,
ingen människa har jag sett gå förbi.
Stora blommor blicka ned på mig från höga stjälkar,
bittra slingerväxter krypa i min famn,
jag har ett enda namn för allt, och det är kärlek.

[p. 163]

De lage oever

De lichte vogels hoog in de lucht
vliegen niet voor mij,
maar de zware stenen op de lage oever
rusten daar voor mij.
Lang lag ik aan de voet van de duistere berg
en luisterde naar de bevelen van de wind
in de sterke takken van de spar.
Hier lig ik op mijn buik en kijk recht voor mij uit:
hier is alles vreemd en wekt geen herinnering,
mijn gedachten werden niet geboren op deze plek;
hier is de lucht rauw en de steen glad,
hier is alles dood en wekt geen vreugde,
behalve de vernielde fluit die de lente achterliet op 't strand.

Den låga stranden

De lätta fåglarna högt uppe i luften
flyga ej för mig,
men de tunga stenarna på den låga stranden
vila för mig.
Länge låg jag vid det dystra bergets fötter
och lyssnade till vindens kommando
i furans starka gren.
Här ligger jag på buken och blickar rakt framför mig
här är allting främmande och väcker inga minnen,
mina tankar blevo icke födda på detta ställe;
här är luften rå och stenarna hala,
här är allting dött och väcker ingen munterhet,
utom den söndriga flöjten våren lämnat på stranden.

Aankomst in Hades

Ziehier de oever van de eeuwigheid,
hier bruist de rivier voorbij,
en speelt de dood in de struiken
zijn zelfde eentonige melodie.

Dood, waarom ben je verstomd?
Wij zijn van heel ver gekomen
en hongeren ernaar te luisteren,
wij hebben nooit een min gehad
die heeft kunnen zingen zoals jij.

De krans die mijn hoofd nooit sierde
leg ik stil bij je voet.
Je zal mij tonen een wonderlijk land
waar de palmen heel hoog staan,
en waar tussen zuilenrijen
golven van verlangen slaan.

Ankomst till Hades

Se här är evighetens strand,
här brusar strömmen förbi,
och döden spelar i bunkarna
sin samma entoniga melodi.

Död, varför tystnade du?
Vi äro komna långt ifrån
och äro hungriga att böra,
vi hava aldrig haft en amma
som kunnat sjunga såsom du.

Kransen som aldrig smyckat min panna
lägger jag tyst till din fot.
Du skall visa mig ett onderbart land
där palmerna höga stå,
och där mellan pelarraderna
längtans vågor gå.