De Tweede Ronde. Jaargang 9

(1988)– [tijdschrift] Tweede Ronde, De– rechtenstatus



[pagina 125]
Vijf gedichten Zbigniew HerbertGa naar voetnoot* (Vertaling Gerard Rasch) Mijn stad De oceaan legt op de bodem een ster van zout de lucht destilleert schitterende stenen het gebrekkig geheugen tekent de plattegrond van een stad de zeester van straten planeten van verre pleinen groene nevels van parken emigranten met gebroken helmen klagen over het verlies aan substantie schatkamers met een bodem vol gaten verliezen kostbare juwelen ik droomde dat ik op weg was van mijn ouderlijk huis naar school ik weet toch hoe ik liep links de winkel van Paszanda het derde gymnasium de boekwinkel door de ruit zag ik zelfs het hoofd van de oude Bodeke
Moje miasto Ocean układa na dnie gwiazdę soli powietrze destyluje błyszczące kamienie ułomna pamięć tworzy plan miasta rozgwiazdę ulic planety dalekich placów ogrodów zielone mgławice emigranci w złamanych kaszkietach skarżą się na ubytek substancji skarbce z dziurawym dnem ronią drogie kamienie śniło mi się że idę z domu rodziców do szkoły wiem przecież którędy idę po lewej sklep Paszandy trzecie gimnazjum księgarnie widać nawet przez szybę glowę starego Bodeka
[Nederlands]
[pagina 126]
Ik wilde afslaan naar de kathedraal de weg brak plotseling af er was geen vervolg ik kon gewoon niet verder gaan terwijl ik toch zeker weet dat was geen doodlopende straat de oceaan van het vluchtig geheugen omspoelt verbrokkelt de beelden tenslotte is alleen de steen over waarop ik werd gebaard elke nacht sta ik blootsvoets voor de dichtgeslagen poort van mijn stad
[Pools] chcę skręcić do katedry widok się nagle urywa nie ma dalszego ciagu po prostu nie można iść dalej a przecież dobrze wiem to nie jest ślepa ulica ocean lotnej pamięci podmywa kruszy obrazy w końcu zostanie kamień na którym mnie urodzono co noc staję boso przed zatrzaśniętą bramą mego miasta
Balkons Balkons eheu ik ben geen herder voor mij geen mirtenbos geen beek geen wolken ik heb alleen balkons als verbannen Arcadiër moet ik uitkijken over de daken als over de zee waar een lange klacht van zinkende schepen rookt wat is me gebleven wat de schreeuw van de mandolines een korte vlucht en vallen op een bodem van steen waar je onder pottekijkers in ruil voor wat bloed moet wachten tot de vloed van de eeuwigheid komt
Balkony Balkony eheu nie jestem pasterzem nie dla mnie gaj mirtowy strumień i obłoki zostały mi balkony wygnany arkadyjczyk patrzeć muszę na dachy jak na pełne morze gdzie okrętów tonących skarga dymi długa cóż mi zostało cóż krzyk mandolin lot krótki i upadek na kamienne dno gdzie się czeka wśród gapiów na przypływ wieczności oddając w zamian trochę krwi
[Nederlands]
[pagina 127]
dit had ik niet verwacht nee het is geen jeugd om met je hoofd in verband te staan de handen tegen de slapen en te zeggen dom hart doorschoten vogel blijf hier aan de rotswand hangen in de groene bloembak zijn de welriekende lathyrus en de bloeiende waterkers van de gemaaide tuinen nadert de vooravondlijke wind met schurft op de kraag een bries een manke storm pleister brokkelt neer op het dek het dek van het balkon met het hoofd in verband een restje touw als een dot haar sta ik in de stenen ernst van de seniele elementen ja klok ja vergif dit zal de enige reis zijn de reis met het veer naar de overkant van de rivier daar is geen schim van een zee geen schim van eilanden daar zijn alleen de schimmen van onze naasten ja alleen de reis met het veer uiteindelijk alleen het veer o balkons welk een pijn zingen de bedelaars op de bodem en bij hun weeklagen voegt zich een stem de stem van verzoening voor de reis met het veer - vergeeft me te weinig heb ik van jullie gehouden mijn jeugd verspilde ik zoekend naar echte tuinen en eilanden echt in het gedonder van de golven
[Pools] nie tego czekałem nie to nie jest młodość stać z głową w bandażach i ręce przyciskać i mówić głupie serce przestrzelony ptaku zostań tu na urwisku jest w zielonej skrzynce groszek pachnący i kwiaty nasturcji idzie wiatr przedwieczorny od strzyżonych ogrodów z łupieżem na kołnierzu bryza chromy sztorm sypie się tynk na pokład na pokład balkonu z głową w bandażach asczątkiem liny jak kosmykiem włosów stoję wśród kamiennej powagi starczych żywiołów tak zegarze tak trucizno to bçdzie jedyna podróż podróż promem na drugi brzeg rzeki nie ma tam cienia morza ani cienia wysp są tylko cienie naszych bliskich tak tylko podróż promem tylko prom na koniec o balkony jaki ból żebracy śpiewają na dnie i do ich zawodzenia przylącza się glos głos pojednania przed podróżą promem - wybaczcie nie dość was kochałem trwoniłem młodość szukając prawdziwych ogrodów i wysp prawdziwych w grzmocie fal

[pagina 128]
Nooit over jou Nooit heb ik de moed over jou te spreken reusachtige hemel van mijn buurt noch over jullie daken die de luchtwaterval tegenhouden mooie donzige daken haar van onze huizen ik zwijg ook over jullie schoorstenen laboratoria van het verdriet vergeten door de maan jullie hals rekkend en over jullie ramen open-dicht overdwars barstend wanneer we sterven overzee Ik zal zelfs het huis niet beschrijven dat elke vlucht en elke terugkeer van me kent hoewel het klein is en mijn gesloten ooglid niet verlaat niets kan de lucht weergeven van de groene portière noch het kraken van de trap waarlangs een brandende lamp omhoog wordt gedragen noch de bladeren boven de buitendeur Ik wilde eigenlijk schrijven over de klink van het hekje van dit huis over zijn ruwe greep en zijn vriendschappelijk knarsen maar al weet ik nog zoveel van hem ik herhaal alleen een meedogenloos banale litanie van woorden Zoveel gevoelens zijn mogelijk tussen de ene hartslag en de volgende Zoveel voorwerpen kun je in de armen sluiten Weest niet verwonderd als wij de wereld niet kunnen beschrijven maar de dingen alleen liefdevol bij de naam noemen
Nigdy o tobie Nigdy o tobie nie ośmielam się mówić ogromne niebo mojej dzielnicy ani o was dachy powstrzymujące wodospad powietrza piękne puszyste dachy włosy naszych domów milczę także o was kominy laboratoria smutku porzucone przez księżyc wyciągające szyje i o was okna otwarte-zamknięte które pękacie w poprzek gdy umieramy za morzem Nie opiszę nawet domu który zna wszystkie ucieczki i moje powroty choć mały jest i nie opuszcza powieki zamkniçtej nic nie odda zapachu zielonej portiery ani skrzypienia schodów po których wroszą zapaloną lampę ani liścia nad bramą Chciałbym właściwie napisać o klamce furtki tego domu o jej szorstkim uścisku i przyjaznym skrzypieniu i choć wiem o niej tak wiele powtarzam tylko okrutnie pospolitą litanię słów Tyle uczuć mieści się między jednym uderzeniem serca a drugim tyle przedmiotów można ująć w obie rçce Nie dziwcie się ż nie umiemy opisywać świata tylko mówimy do rzeczy czule po imieniu

[pagina 129]
Onverbeterlijk Hier is mijn onserieuze schoonheid ze is broos als haar en broos als glas ik leg mijn zanggerei netjes neer aan de oever van de hoofdsteden de vooravond van het gevaar hier een bekertje vervoering en een snaar als een gedode krekel een luit niet groter dan een kinderhand een valse schaduw een verzonnen lach hier is een kistje met de kleuren van zonsondergang een doosje liefkozingen een flesje tranen een dot muziek en jeugd dit zal ik dragen als brood en liefde met mijn lichaam de baan van ijzer passerend hier is mijn broze schoonheid ik leg mijn zanggerei netjes neer aan de oever van de zeeën op het drijfzand en een golf die mijn lichtvaardigheid ziet reikt mij een steen in plaats van een bloem
Niepoprawność Oto jest moje piçkno niepoważne s kruche jest jak włosy i jak szkło układam swe przyrządy śpiewne na brzegu stolic przeddzień grozy tu mały kubek upojenis i struna jak zabity świerszcz lutnia nie wiçksza niż dìoń dziecka fałszywy cień zmyślony śmiech oto szkatułka barw zachodu puzderko pieszczot łez flakonik muzyki pukiel i młodości to bçdç nićał jak chleb i miłość mijając ciałem tor żelaza oto jest moje kruche piçkno układam swe przyrządy śpiewne na brzegu mórz na lotnym piasku a fala widząc moją plochość kamień podaje zamiast kwiatu

[pagina 130]
Het lied van de trommel Verdwenen zijn de herdersfluit het zondags goud van de trompetten de groene waldhoornecho en ook de viool is heengegaan alleen de trommel is over en de trommel blijft spelen voor ons feestmarsen treurmarsen eenvoudige gevoelens lopen in de maat op stramme benen de trommelslager speelt één woord is er en één gedachte nu de trommel de steile afgrond roept we dragen aren of een grafsteen al wat de wijze trommel ons voorzegt nu onze stap de huid van het plaveisel slaat die arrogante stap waardoor de wereld wordt één optocht en één kreet eindelijk loopt de hele mensheid eindelijk loopt ieder in de pas kalfsvel en twee stokjes hebben torens hebben eenzaamheid vernietigd en het zwijgen is vertrapt terwijl de dood massaal geen vrees meer wekt
Pieśń o bębnie Odeszły pasterskie fletnie złoto niedzielnych trąbek zielone echa waltornie i skrzypce także odeszły - pozostał tylko bęben i bęben gra nam dalej odświętny marsz żałobny marsz proste uczucia idą w takt na sztywnych nogsch dobosz gra i jedna myśl i slowo jedno gdy bęben wzywa stromą przepaść niesiemy kłosy lub nagrobek co mądry nam wywróży bęben gdy w skórę bruków bije krok ten hardy krok co świat przemieni na pochód i na okrzyk jeden nareszcie idzie ludzkość cała nareszcie każdy trafił w krok cielęca skóra pałki dwie rozbiły wieże i samotność i stratowane jest milczenie a śmierć niestraszna kiedy thimna
[Nederlands]
[pagina 131]
boven de optocht hangt een kruitkolom gehoorzaam wijkt de zee uiteen we dalen diep af in de kloof tot in de lege hel en hoger zien we dat de hemel niet bestaat en bevrijd van bange angsten wordt de hele optocht nu tot zand gedragen door de wind die hoont en zo vergaat de laatste echo van de weerbarstige aardse schimmel en blijft alleen de trommel over de trommel de dictator der vermorzelde muziek
[Pools] kolumna prochu nad pochodem rozstąpi się posłuszne morze zejdziemy nisko do czeluści do pustych piekiel oraz wyżej nieba sprawdzamy nieprawdziwość i wyzwolony od przestrachów w piasek się zmieni cały pochód niesiony przez szyderczy wiatr i tak ostatnie echo przejdzie po nieposłusznej pleśni ziemi zostanie tylko bęben bęben dyktator muzyk rozgromionych	voetnoot* Zbigniew Herbert (1924, Lwów), dichter en essayist, debuteerde in 1956 en publiceerde tot nu toe zes bundels. Naast Milosz de belangrijkste Poolse dichter van het ogenblik, veelvuldig vertaald, ontvanger van onder andere de Oostenrijkse Herder-prijs. De hier vertaalde gedichten komen uit Hermes, de hond en de ster (1957). Vertalingen van later werk in De Revisor 1985/3 en 1988/1-2; Raster 29 (1983); Poolse poëzie 1976-1986, Amsterdam 1987.

Vorige Volgende

De Tweede Ronde. Jaargang 9

Vijf gedichten
Zbigniew HerbertGa naar voetnoot*
(Vertaling Gerard Rasch)

Mijn stad

Moje miasto

[Nederlands]

[Pools]

Balkons

Balkony

[Nederlands]

[Pools]

Nooit over jou

Nigdy o tobie

Onverbeterlijk

Niepoprawność

Het lied van de trommel

Pieśń o bębnie

[Nederlands]

[Pools]

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

vertalers

Vijf gedichten Zbigniew HerbertGa naar voetnoot* (Vertaling Gerard Rasch)

Mijn stad

Moje miasto

[Nederlands]

[Pools]

Balkons

Balkony

[Nederlands]

[Pools]

Nooit over jou

Nigdy o tobie

Onverbeterlijk

Niepoprawność

Het lied van de trommel

Pieśń o bębnie

[Nederlands]

[Pools]

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

vertalers

Vijf gedichten
Zbigniew HerbertGa naar voetnoot*
(Vertaling Gerard Rasch)