De Tweede Ronde. Jaargang 8

[p. 122]

Eenzaamheid
Goffredo Parise
(Vertaling Anna Kapteijns en Ike Cialona)

Op een avond tegen het einde van de winter ging een vrouw van vijftig, die zich eenzaam voelde omdat haar minnaar er nooit was en haar huis leeg was, zonder veel zin naar een lezing met een drankje na. Het was een saaie bedoening, waar ze voor de zoveelste keer dezelfde mensen zag die ze haar hele leven al kende en met wie ze de gebruikelijke frasen wisselde en een paar roddels: geroddel schudde haar, die geen roddelaarster was maar een alleenstaande vrouw, een beetje wakker. Vooral geroddel over liefdesgeschiedenissen waarin zij, jammer genoeg, nooit een rol speelde. Maar deze keer schudde het haar niet erg wakker en op dat uur, voor het avondeten, (het was half negen), voelde ze dat haar oogleden zwaar werden terwijl ze daar stond met het gebruikelijke glas in de hand.

Ze was niet bijzonder goed gekleed, zoals dat hoort bij dergelijke gelegenheden: ze had een donkerblauwe, stoffige wollen jas aan. Haar handen, de hand waarmee ze het glas vasthield, waren al een beetje oud, maar ze had de vingers van een meisje, een beetje krom en kinderlijk, als van een schoolmeisje dat met tegenzin haar pen vasthoudt en zich met inkt bevlekt. Ze was geen mooie vrouw maar ze bewoog zich nog steeds op een kinderlijke manier en had de gewoonte om op een nog kinderlijker manier haar hand door haar krullende haar te halen. Haarverf verhulde haar grijze haar dat witblond geworden was omdat ze al een tijdje niet naar de kapper was geweest. Ze had smalle, eigenzinnige lippen en als ze lachte zag je kleine, sterke tandjes.

Tegen negenen begonnen de mensen uiteen te gaan en ook zij ging weg, de avond in die al aan lente deed denken: een geur, een verre zoelte, dat was alles. In het steegje zag ze een paar jongens. Eén met een bos krullend haar, gymschoenen en een zwartleren jack, een van de velen die er rondlopen, kwam op haar af en zei op en neer wippend tegen haar: ‘Je bent aardig, hoe heet je? Ik wil je nog eens zien.’

[p. 123]

De vrouw voelde heel even een slaperige aarzeling, uit angst dat hij haar tas zou afpakken; maar toen zei ze toch haar naam en schreef, na pen en papier uit haar tas te hebben opgediept, zelf haar telefoonnummer op. Dat verbaasde haar, maar pas toen ze het al gedaan had, besefte ze dat ze verbaasd was. Daarna ging ze te voet naar huis.

Thuis maakte ze een blaadje klaar met een ei, wat kaas en brood, keek televisie en ging toen naar bed. Het huis was leeg, ze voelde zich alleen, maar dat kwam sinds ruim een jaar wel vaker voor. Ook verveelde ze zich erg. Zo nu en dan was ze treurig en wou ze dat iemand iets ondernam. Ze had een slaappil ingenomen en viel meteen in slaap.

Om drie uur 's nachts werd ze gewekt door de telefoon: het was de jongen die haar op straat had aangesproken, met een heldere, vrolijke stem vroeg hij of hij naar haar toe mocht komen. De vrouw zei nee en viel weer in slaap. Maar ze werd een uur later wakker gebeld en daarna nog twee keer. Ze onderging die nachtelijke telefonades, waaraan ze niet gewend was, nogal passief; maar haar passiviteit veranderde al gauw in een vreemd gevoel van angst en interesse: een dief, een profiteur, wie was hij en waarom belde hij? Tot haar grote verbazing voelde ze dat kleine sprankje hoop dat ze al heel lang niet meer gevoeld had en ze glimlachte, nog niet helemaal overtuigd en nog steeds verbaasd.

De volgende dag belde de jongen 's middags weer op en zei, alsof er in die paar uur een gewoonte geschapen was: ‘Met Mario.’

‘O, dag,’ antwoordde de vrouw en werd passief.

De volgende dag, tijdens het derde of vierde telefoontje, vroeg de jongen weer of hij haar mocht komen opzoeken en drong aan. De vrouw voelde zich lusteloos, verveeld, triest om het lege huis en om het gemis van haar minnaar die ze al een maand niet had gezien en zei ja. Even later, een paar minuten later, hoorde ze de bel.

‘Mario,’ zei de jongen door de intercom en in een oogwenk stond hij voor de deur, kwam binnen, nam haar meteen in zijn armen en wilde haar zoenen. De vrouw maakte zich los, maar met moeite, want de jongen hield haar met zijn gespierde armen stevig vast. Ze stonden in de deuropening en de vrouw rook de geur van zijn openhangende leren jack waaruit zijn borstharen staken. Die haren roken lekker.

Het was haar gelukt zich los te trekken en de jongen stak zijn rech-

[p. 124]

terschouder naar voren en liep met opgeheven hoofd, in een plotseling gebaar van onmetelijke en bijna waanzinnige trots, het huis uit en smeet de deur dicht. De vrouw bleef verbaasd en ook een beetje gespannen achter zonder goed te weten waarom. De hele avond dacht ze aan die vreemde ontmoeting die haar nieuwsgierigheid wekte en die, al durfde ze het niet tegen zichzelf te zeggen, haar bang maakte.

Tijdens het avondmaal met vrienden vroeg ze zich af: ‘Zou hij beledigd zijn?’ en ze hoorde niet waar de anderen over praatten.

's Nachts werd ze twee keer door de jongen wakker gebeld. Hij zei: ‘Met mij’ en lachte een waanzinnig lach die haar aan dat trotse gebaar deed denken.

De vrouw zei: ‘Waar ben je? Ik hoor lawaai,’ maar de jongen had weer opgehangen.

Het was twee uur. De tweede keer, om vijf uur 's morgens, gebeurde hetzelfde, maar zijn lach duurde langer en deed de vrouw huiveren alsof ze bang was. Ze zei deze keer niets, maar bleef aan de telefoon omdat geen van beiden iets zei: ze hoorde alleen een verre sirene en daarna werd de verbinding verbroken.

Een paar dagen lang was de vrouw heel gespannen en dacht, na vele jaren, geen ogenblik aan haar minnaar. In plaats daarvan wachtte ze zonder het te beseffen dag en nacht op de telefoontjes van de jongen, die niet kwamen. Ze ging nog maar heel kort het huis uit, verder bleef ze thuis bezig en als ze uitgenodigd werd voor de lunch of het avondeten ging ze niet. Ze kon zich hem nog maar nauwelijks herinneren: die krullen, dat trotse gebaar dat bij hem een gebaar van mannelijkheid was geworden, van moed, van verachting voor de wereld van alledag (had ze hem horen zeggen dat hij de dag verafschuwde of had ze dat gedroomd?), zijn armspieren, zijn borstharen die tegen haar gepoederde wang prikten, de geur van zijn leren jack, zijn nachtelijke, heerszuchtige stem als van een acteur in een detective-film. Als ze daar aan dacht, huiverde ze.

Ze was zenuwachtig en begon, voor de eerste keer in haar leven, te roken: ze rookte onhandig, als een kind rook uitpaffend, een pakje per dag. Ze ging de deur niet uit.

Op een middag belde de jongen op. Hij zei alleen maar: ‘Zal ik komen?’ en de vrouw zei ‘Ja’ met een dun stemmetje, zo groot was haar emotie.

Snel kamde ze haar haar, maakte zich op, trok andere kleren aan.

[p. 125]

Maar de jongen kwam niet. Drie dagen later, tegen de avond, belde hij aan. Ze zag hem voor de deur staan, lang en met die plukjes borsthaar. Ze liet hem binnen.

De jongen zweeg, zijn ogen verscholen achter een spiegelende bril. Hij hield zijn opgeheven hoofd een beetje scheef en zijn ietwat kromme rug gestrekt en de vrouw besefte dat hij lang was: het leek haar of er in het onbeweeglijke huis een beetje lucht bewoog. Hij liep rond alsof hij de flat moest taxeren, met misprijzen om zijn vlezige lippen, zonder de vrouw die hem volgde aan te kijken. Daarna plofte hij met gespreide benen op een divan. Hij keek de vrouw strak aan met die onmetelijk trotse blik, zonder een woord te zeggen.

Op een bepaald moment zag hij een radio, zette hem aan, zocht modieuze muziek en deed zonder een woord te zeggen een paar danspassen, waarbij hij met zijn lichaam schudde en zijn borstkas uitzette; ook liet hij zijn ogen rollen op de maat van zijn bewegingen. Toen pakte hij de vrouw plotseling bij een arm en trok haar omhoog van de divan waarop ze als een schoolmeisje zat: hij kuste haar heel lang, terwijl hij zich tegen haar aandrukte, wierp haar op de divan terwijl hij haar bleef zoenen en hield haar daar een tijd die de vrouw erg lang leek. Daarna bedreef hij de liefde met haar, rollend met zijn ogen als in een soort delirium.

De vrouw voelde een ongekend genot, sidderde, kronkelde, schreeuwde. De jongen stond op en keek haar, nog steeds in dat delirium, langdurig aan, staande op wijd gespreide benen voor haar die hem aankeek zoals je een cobra aankijkt die vlak voor je ligt.

Pas na een hele tijd bracht de jongen zijn kleren op orde en liep met langzame, onhoorbare stappen op zijn rubberzolen naar de deur.

De vrouw volgde hem een stukje, met gebogen rug en verwarde haren, en toen de jongen de deur al open had zei ze: ‘Mario’ met een dunne, smekende stem, maar hij had de deur al dichtgedaan.

Gedempte geluiden van rubber op de trap, stilte. De vrouw liep gebogen de slaapkamer in en wierp zich met bonzend hart op bed, maar kort daarna viel ze in slaap en droomde een kinderlijke droom: van iets als Dracula, iets nachtelijks en zwaveligs.

De maanden verstreken en de vrouw ging als gehypnotiseerd haar huis niet uit. De telefoon ging bijna elke nacht. Dan klonk er een ‘hallo,’ van hem, en daarna werd de verbinding verbroken. Zo nu en dan kwam de jongen langs, gehuld in zijn pantser van trots, be-

[p. 126]

dreef de liefde met haar, stelde zich ten toon, bleef zwijgen en ging weg. De vrouw rookte vele sigaretten per dag en dwong zichzelf tot haar gewone, soms sociale, soms mondaine bezigheden, maar rende dan weer naar huis en wachtte daar op het gerinkel van de telefoon of een bezoek.

Soms gaf ze de jongen geld; hij deed dan een paar minuten ontzettend beledigd en nam het dan aan; zo nu en dan bracht hij een doos bonbons mee. De vrouw overreedde hem om zich uit te kleden en zag dat zijn lichaam overdekt was met littekens, vooral op de polsen, paars van kleur. Daardoor voelde ze zich net zo aan getrokken en tegelijk afgestoten als de eerste keer.

In diezelfde dagen en maanden, maar al tegen de zomer, tuurde op vele kilometers afstand een eenzame man door een verrekijker vanuit het dichte struikgewas naar fazantenparen die op voer afkwamen dat hij zelf voor ze had uitgestrooid. De man bestudeerde ze: de vrouwtjes gingen voorzichtig op het voer af, trillend van angst, en onmiddellijk kwam het mannetje achter ze aan en pikte ze hard op hun kopjes tot ze plaats voor hem maakten, waar het voer lag. Het mannetje nam hier en daar een hapje en joeg steeds de vrouwtjes van het voer weg; daarna draaide het met een heerszuchtig air om de schuwe, angstige vrouwtjes heen, met zijn piepkleine oogje.

En de vrouwtjes leken hem blij te gehoorzamen toen hij besloot om als eerste weg te gaan en in het struikgewas te verdwijnen met zijn lange, kleurige staart in de lucht.