De Tweede Ronde. Jaargang 7

[p. 189]

Dromen^*
Petronius
(Vertaling Frans van Dooren)

(Somnia, quae mentes ludunt volitantibus umbris)

Dromen, die mensen misleiden met beelden die aan komen waaien,
zijn niet afkomstig uit heilige tempels of hemelse sferen
maar uit de geest van de mens. Want wanneer de bedwelmende nachtrust
't slapende lichaam beheerst en de geest zich ontdoet van zijn zorgen,
dan beleeft ieder in 't donker opnieuw wat in 't licht al gebeurd is.
Iemand die steden met oorlog bestookt en met vlammen vernietigt,
droomt van vijandige wapens, van vluchtende troepen, van vorsten
die in de strijd zijn gedood, en van velden met bloed overgoten.
Zij die gewoon zijn een zaak te bepleiten, zien bang in hun dromen
wetboek en rechtbank en forum en mensen die dringen en dreigen.
Vrekken die schatten begraven ontdekken dat alles ontvreemd is.
Jagers met honden doorzwoegen de wouden. En zeelui in doodsangst
klampen zich vast aan hun schip, dat vergaat in de kolkende golven.
Hoeren en vrouwen die vreemdgaan verlangen wanhopig naar liefde.
Ja, zelfs ook honden zien slapend nog sporen van herten en hazen.
Tot in 't holst van de nacht wordt de geest door ellende geteisterd.

* Petronius († 66 n. C.) werd na een geslaagde politieke carrière door keizer Nero in zijn vriendenkring opgenomen, waar hij gold als autoriteit op het gebied van verfijnde genietingen, elegantiae arbiter. Later viel Petronius in ongenade en pleegde zelfmoord op superieure wijze, zoals beschreven in Tacitus' Annalen (16. 18-19). Zijn schelmenroman Satyrica is in verminkte staat overgeleverd. De fragmenten zijn nog wel zo substantieel dat we de intrige van de roman kunnen volgen. Er bestaat een Nederlandse vertaling van Petronius door A.D. Leeman.

[Latijn]

Somnia, quae mentes ludunt uolitantibus umbris,
non delubra deum nec ab aethere numina mittunt,
sed sibi quisque facit Nam cum prostrata sopore
urget membra quies et mens sine pondere ludit,
quicquid luce fuit, tenebris agit. Oppida bello
qui quatit et flammis miserandas eruit urbes,
tela uidet uersasque acies et funera regum
atque exundantes perfuso sanguine campos.
Qui causas orare solent, legesque forumque
et pauidi cernunt inclusum chorte tribunal
Condit auarus opes defossumque inuenit aurum;
uenator saltus canibus quatit; eripit undis
aut premit euersam periturus nauita puppem;
scribit amatori meretrix, dat adultera munus;
[et canis in somnis leporis uestigia latrat].
In noctis spatium miserorum uulnera durant.