De Tweede Ronde. Jaargang 3

[p. 122]

Vertaalde poëzie

[p. 123]

Gedichten^*
W.H. Auden
(Vertaling Marko Fondse, W. Hogendoorn en Peter Verstegen)

Schoolkinderen

Elke vorm van gevangenschap hier, de cellen zijn net zo echt,
maar zij lijken niets op gevangenen die wij kennen,
die woedend zijn of verkommeren of met grappen berusten

of de hele boel de wereld uit wensen.

Want zij protesteren zo weinig, zo bijna tevreden
met het stomme spel van honden, met likken en rennen;
zo sterk zijn de tralies van liefde, hun samenzweren

is zwak als dronkemanseden.

Hun vreemdheid maakt het zelfs moeilijk om naar ze te kijken:
de veroordeelden zien alleen de bedrieglijke engelen
van een visioen, zo moeiteloos komt hun glimlach;

het beest van de roeping is bang.

Maar zie ze in 't licht van ons tijdsbesef, onze maat,
hun bijna geslachtsloze, enigszins lompe volmaaktheid;
want ze hebben een sexe, de stukke veter is echt stuk:

onwaar de droom van de professor.

Maar de tirannie is zo simpel. Een ongepast woord
op een fontein gekalkt, is dat al hun rebelsheid?
Een storm van tranen in een hoekje vergoten, is dat

van een nieuw leven het zaad?

* Marko Fondse vertaalde ‘As I Walked Out One Evening’ en ‘A Healthy Spot’; W. Hogendoorn ‘Musée des Beaux Arts’ en ‘Fall of Rome’; de overige vertalingen zijn van mij; er is wederzijds overleg geweest bij het vertalen, maar van collectief vertalen kan niet gesproken worden. (PV)

Schoolchildren

Here are all the captivities, the cells are as real,
but these are unlike the prisoners we know,
who are outraged or pining or wittily resigned

or just wish all away.

For these dissent so little, so nearly content
with the dumb play of dogs, with licking and rushing;
the bars of love are so strong, their conspiracies

weak like the vows of drunkards.

Indeed, their strangeness is difficult to watch:
the condemned see only the fallacious angels of a vision,
so little effort lies behind their smiling,

the beast of vocation is afraid.

But watch them, set against our size and timing
their almost neuter, their slightly awkward perfection;
for the sex is there, the broken bootlace is broken:

the professor's dream is not true.

Yet the tyranny is so easy. An improper word
scribbled upon a fountain, is that all the rebellion?
A storm of tears wept in a corner, are these

the seeds of a new life?

May 1937

[p. 124]

Die avond dat ik de stad inliep

Die avond dat ik de stad inliep

Voor een ommetje uitgegaan,

Waren de mensendrommen

Velden oogstrijp graan.

En nabij de rivier die hoog stond,

Onder een boog van het spoor

Hoorde ik een minnaar zingen:

‘De Liefde zal altijd doorgaan.

Ik houd van je, lief, en dat zal ik tot

De rivier over bergen springt,

Tot Afrika ligt naast China

En de zalm in de straten zingt:

Dat zal ik totdat de diepzee

Aan de waslijn hangt en droogt,

En het zevengesternte overvliegt,

Gakkend als ganzen omhoog.

Laat de jaren maar rennen als hazen,

Want de Bloem aller Tijden heb ik in

Mijn armen gesloten, de eerste

Liefde sinds werelds begin.’

Maar alle klokken in het centrum

Sloegen toen gonzend aan:

‘O hoed je voor Tijd de bedrieger

Want Hem kan geen verslaan.

In de Nachtmerrie met haar krochten

Waar naakt de Gerechtigheid gaat,

Kucht waaks de Tijd uit de schaduw

Als jij voor de kus klaar staat.

As I Walked Out One Evening

As I walked out one evening.

Walking down Bristol Street,

The crowds upon the pavement

Were fields of harvest wheat.

And down by the brimming river

I heard a lover sing

Under an arch of the railway:

Love has no ending

I'll love you, dear, I'll love you

Till China and Africa meet,

And the river jumps over the mountain

And the salmon sing in the street.

I'll love you till the ocean

Is folded and hung up to dry

And the seven stars go squawking

Like geese about the sky.

The years shall run like rabbits.

For in my arms I hold

The Flower of the Ages,

And the first love of the world.

But all the clocks in the city

Began to whirr and chime:

‘O let not Time deceive you,

You cannot conquer Time.

‘In the burrows of the Nightmare

Where Justice naked is.

Time watches from the shadow

And coughs when you would kiss.

[p. 125]

[Nederlands]

In tobberijen en koppijn

Versijpelt het leven, vaag,

En Tijd komt aan zijn trekken,

't Zij morgen of vandaag.

Bar is de sneeuw die zo menig

Bloesemend dal overtoog;

En Tijd breekt het snoer van dansen

En de duiker zijn heerlijke boog.

O dompel diep je handen

In 't water bij de kraan;

Staar in de wasbak, stilstaand

Bij wat je is ontgaan.

De gletscher kraakt in de hangkast,

De woestijn zucht in 't ledikant

En de barst in de theekop opent

Een laantje naar dodenland.

Waar bedelvolk loot om papiergeld

En Hans door de Heks wordt verleid,

De Kleine Lord een Rabauw is

En Grietje de benen spreidt.

O kijk, kijk in de spiegel,

Kijk in je zorg en pijn;

Leven blijft een zegen

Al kun jij het niet zijn.

O ga dan staan aan het venster

Als de hete traan je benart;

Gij zult uw kromme naaste beminnen

Al met uw kromme hart.’

Laat was het, laat in de avond,

Gegaan was het liefdespaar;

De klokken hadden hun luiden gestaakt en

De diepe stroom vloeide maar.

[Engels]

‘In headaches and in worry

Vaguely life leaks away,

And Time will have his fancy

To-morrow or to-day.

‘Into many a green valley

Drifts the appalling snow;

Time breaks the threaded dances

And the diver's brilliant bow.

‘O plunge your hands in water.

Plunge them in up to the wrist;

Stare, stare in the basin

And wonder what you've missed.

The glacier knocks in the cupboard.

The desert sighs in the bed.

And the crack in the tea-cup opens

A lane to the land of the dead.

‘Where the beggars raffle the banknotes

And the Giant is enchanting to Jack,

And the Lily-white Boy is a Roarer,

And Jill goes down on her back.

‘O look, look in the mirror,

O look in your distress;

Life remains a blessing

Although you cannot bless.

‘O stand, stand at the window

As the tears scald and start;

You shall love your crooked neighbour

With your crooked heart.’

It was late, late in the evening,

The lovers they were gone;

The clocks had ceased their chiming.

And the deep river ran on.

November 1937

[p. 126]

Musée des Beaux Arts

Het lijden wisten zij perfect te plaatsen,
De Oude Meesters; zij begrepen zo goed
Waar het bij ons thuis hoort; hoe het gebeurt
Terwijl een ander eet, een venster open zet of rustig een ommetje doet;
Hoe, als de bejaarden vol eerbied en hartstocht te wachten staan
Op de wonderbare geboorte, er almaar
Kinderen, die het verder tamelijk koud liet, moeten schaatsen
Op een vijver aan de boszoom:
Nooit vergaten zij
Dat zelfs de gruwelijke marteling haar gang moet gaan
Ergens in een hoek, een morsige negorij
Waar de honden blijven doen wat des honds is en het paard van de folteraar
Zijn onschuldig achterste schurkt aan een boom.

In Breughels Icarus bij voorbeeld: alles keert het ongeval
Op zijn dooie gemak de rug toe; de ploeger zal
De plons, de verlaten kreet hebben gehoord,
Maar voor hem had dat falen geen belang; de zon volgde haar stiel,
Zij scheen op de witte benen die verdwenen in het groen
Water; en het dure tere schip dat een vreemd visioen
Gehad moet hebben, een jongen die uit de lucht viel,
Had ook zijn bestemming en zeilde kalm voort.

Musée des Beaux Arts

About suffering they were never wrong,
The Old Masters: how well they understood
Its human position: how it takes place
While someone else is eating or opening a window or just walking

dully along;

How, when the aged are reverently, passionately waiting
For the miraculoue birth, there always must be
Children who did not specially want it to happen, skating
On a pond at the edge of the wood:
They never forgot
That even the dreadful martyrdom must run its course
Anyhow in a corner, some untidy spot
Where the dogs go on with their doggy life and the torturer's horse
Scratches its innocent behind on a tree.

In Breughel's Icarus, for instance: how everything turns away
Quite leisurely from the disaster; the ploughman may
Have heard the splash, the forsaken cry,
But for him it was not an important failure; the sun shone
As it had to on the white legs disappearing into the green
Water; and the expensive delicate ship that must have seen
Something amazing, a boy falling out of the sky,
Had somewhere to get to and sailed calmly on.

December 1938

[p. 127]

In Memoriam W.B. Yeats
(† jan. 1939)

Hij is verdwenen in het holst van de winter:
De beken waren bevroren, de luchthavens welhaast verlaten,
En de standbeelden van de stad waren door sneeuw mismaakt;
In de mond van de stervende dag zakte het kwik.
Het werd door alle meetinstrumenten bevestigd:
De dag van zijn dood was een koude donkere dag.

Ver van zijn ziekte
Renden de wolven voort door de wouden van naaldhout,
Werd de boerse rivier niet bekoord door beschaafde kaden;
Rouwende tongen
Hielden de dood van de dichter voor zijn gedichten verborgen.

Maar voor hem was die middag de laatste dat hij zichzelf was,
Een middag van verpleegsters en van geruchten;
De provincies van zijn lichaam kwamen in opstand,
Leeg waren de pleinen van zijn geest,
De voorsteden in bezit genomen door stilte,
De stroom van zijn gevoel viel uit; hij werd zijn bewonderaars.

Nu is hij over een honderdtal steden verstrooid
En totaal uitgeleverd aan hem vreemde affecties,
Om in een ander soort bos zijn geluk te vinden
En te worden gestraft naar uitheemse gewetenscode.
De woorden van een dode
Wijzigen zich in het binnenste van wie leeft.

In Memory of W.B. Yeats
(d Jan. 1939)

He disappeared in the dead of winter.
The brooks were frozen. the airports almost deserted,
And snow disfigured the public statues;
The mercury sank in the mouth of the dying day.
What instruments we have agree
The day of his death was a dark cold day.

Far from his illness
The wolves ran on through the evergreen forests,
The peasant river was untempted by the fashionable quays;
By mourning tongues
The death of the poet was kept from his poems.

But for him it was his last afternoon as himself,
An afternoon of nurses and rumours;
The provinces of his body revolted.
The squares of his mind were empty.
Silence invaded the suburbs,
The current of his feeling failed: he became his admirers.

Now he is scattered among a hundred cities
And wholly given over to unfamiliar affections,
To find his happiness in another kind of wood
And be punished under a foreign code of conscience.
The words of a dead man
Are modified in the guts of the living.

[p. 128]

[Nederlands]

Maar in de gewichtigheid en het lawaai van morgen
Als de makelaars brullen als beesten in de grote zaal van de Bourse,
En de armen het lijden verduren waaraan ze aardig gewend zijn,
En elk in de cel van zichzelf bijna zeker is van zijn vrijheid,
Zullen een paar duizend mensen denken aan deze dag
Als aan een dag waarop je iets enigszins vreemds deed.
Het werd door alle meetinstrumenten bevestigd:
De dag van zijn dood was een koude donkere dag.

[Engels]

But in the importance of noise of to-morrow^*
When the brokers are roaring like beasts on the floor of the Bourse.
And the poor have the sufferings to which they are fairly accustomed.
And each in the cell of himself is almost convinced of his freedom.
A few thousand will think of this day
As one thinks of a day when one did something slightly unusual.
What instruments we have agree
The day of his death was a dark cold day.

* Andere edities geven and i.p.v. het eerste of.

II

Jij was even dwaas als wij; je gave doorstond het al:
De parochie van rijke vrouwen, fysiek verval,
Jezelf. Waanzinnig Ierland kwetste je tot gedichten.
Nu heeft Ierland nog altijd zijn waanzin en zijn weer,
Want poëzie laat niets gebeuren: ze weet te doorstaan
In het dal van haar schepping waar directeuren zich
Met niets bemoeien, stroomt naar het zuiden door
Vanuit boerenhoeven van isolement en het drukke verdriet,
Rauwe steden waarin wij geloven en sterven; weet te doorstaan,
Een wijze van gebeuren, een spraakorgaan.

You were silly like us; your gift survived it all:
The parish of rich women, physical decay,
Yourself. Mad Ireland hurt you into poetry.
Now Ireland has her madness and her weather still,
For poetry makes nothing happen: it survives
In the valley of its making where executives
Would never want to tamper, flows on south
From ranches of isolation and the busy griefs.
Raw towns that we believe and die in; it survives,
A way of happening, a mouth.

1939

[p. 129]

In Memoriam Sigmund Freud
(† sept. 1939)

Nu er zo velen zijn om wie moet worden gerouwd,
nu het verdriet zo publiek is, en aan de kritiek

van een heel tijdperk de onmacht, de zwakheid

van onze pijn, ons geweten is blootgesteld,

over wie spreken wij dan? Want elke dag sterven
zij om ons heen, degenen die iets voor ons deden,

die wisten: het zal nooit genoeg zijn, maar die

door te leven er iets aan probeerden te doen.

Zo ook deze dokter: tachtig jaar oud wou hij nog
denken over ons leven aan welks tegendraadsheid

menige heel geloofwaardige jonge toekomst

dreigend of met vleierij gehoorzaamheid vraagt,

maar zijn wens werd niet vervuld en hij sloot zijn ogen
na het zien van dat laatste beeld, ons allen gemeen,

van problemen als een familie bijeen,

afgunstig en in verwarring bij onze dood.

Want tot op het laatst waren om hem heen degenen
die hij bestudeerd had, de nachtelijke fauna,

en schimmen die nog stonden te wachten tot

ze de lichtkring van zijn inzicht in mochten gaan,

In Memory of Sigmund Freud
(d. Sept. 1939)

When there are so many we shall have to mourn,
when grief has been made so public, and exposed

to the critique of a whole epoch

the frailty of our conscience and anguish.

of whom shall we speak? For every day they die
among us, those who were doing us some good,

who knew it was never enough but

hoped to improve a little by living.

Such was this doctor: still at eighty he wished
to think of our life from whose unruliness

so many plausible young futures

with threats or flattery ask obedience,

but his wish was denied him: he closed his eyes
upon that last picture, common to us all,

of problems like relatives gathered

puzzled and jealous about our dying.

For about him till the very end were still
those he had studied, the fauna of the night,

and shades that still waited to enter

the bright circle of his recognition

[p. 130]

[Nederlands]

gingen teleurgesteld elders op zoek terwijl hem
het vruchtgebruik van zijn leven ontnomen werd om

tot de aarde weer te keren in Londen,

een belangrijke jood die in ballingschap stierf.

Alleen de Haat was blij toe, hoopte nu zijn praktijk
flink uit te breiden, zijn armetierig soort klanten

die denken te genezen door te doden,

waarna de as wordt uitgestrooid over de tuin.

Zij leven nog, maar hij heeft hun wereld veranderd,
gewoon doordat hij zonder valse spijt terugkeek;

hij deed niet anders dan zich herinneren

als oude mensen, als kinderen eerlijk zijn.

Hij was helemaal niet briljant: hij vroeg alleen maar
het ongelukkig Heden, als op poëzieles,

het Verleden op te zeggen totdat het

een keer zou haperen bij de regel waar ooit

het beschuldigen was begonnen, lang geleden,
om opeens te beseffen wie rechter was geweest,

hoe rijk het leven geweest was en hoe dwaas,

om door het leven vergeven, nederiger

in staat te zijn als vriend de Toekomst te naderen
zonder een hele kleerkast excuses en zonder

een star rechtschapenheidsmasker of een

nogal gênant en al te gemeenzaam gebaar.

[Engels]

turned elsewhere with their disappointment as he
was taken away from his life interest

to go back to the earth in London,

an important Jew who died in exile.

Only Hate was happy, hoping to augment
his practice now, and his dingy clientele

who think they can be cured by killing

and covering the gardens with ashes.

They are still alive, but in a world he changed
simply by looking back with no false regrets:

all he did was to remember

like the old and be honest like children.

He wasn't clever at all: he merely told
the unhappy Present to recite the Past

like a poetry lesson till sooner

or later it faltered at the line where

long: ago the accusations had begun.
and suddenly knew by whom it had been judged,

how rich life had been and how silly.

and was life-forgiven and more humble.

able to approach the Future as a friend
without a wardrobe of excuses, without

a set mask of rectitude or an

embarrassing over-familiar gesture.

[p. 131]

[Nederlands]

Geen wonder dat de oude culturen van hoogmoed
in zijn methoden van ontregeling de val van

vorsten hebben voorzien, de ineenstorting

van hun winstgevende frustratiesystemen:

Als hij zou slagen zou het Veralgemeende
Leven onmogelijk worden, de monoliet

van de Staat zou breken, de medewerking

van wrekers zou dan niet langer verzekerd zijn.

Natuurlijk riepen ze God aan, maar hij ging zijn weg,
daalde af onder verdoemden, als Dante, tot in

de stinkende greppel waarin gekrenkten

het smerig leven van verworpenen leiden,

en hij toonde ons kwaad, niet zoals wij het zagen,
daden die dienden bestraft, maar hoe klein ons geloof,

hoe vals onze zucht tot verloochening was,

en de fysieke lusten van de verdrukker.

Als een restje van de autocratische pose
de vaderlijke gestrengheid, door hem gewantrouwd,

nog aan zijn uitingen en zijn trekken kleefde,

dan was dat een schutkleur, aangenomen door iemand

die zo lang onder vijanden had moeten leven:
al was hij ook vaak abuis en bij tijden absurd,

voor ons is hij niet langer een persoon, hij

is een heel klimaat van opinie geworden

[Engels]

No wonder the ancient cultures of conceit
in his technique of unsettlement foresaw

the fall of princes. the collapse of

their lucrative patterns of frustration:

if he succeeded, why, the Generalised Life
would become impossible, the monolith

of State be broken and prevented

the co-operation of avengers.

Of course they called on God, but he went his way
down among the lost people like Dante, down

to the stinking fosse where the injured

lead the ugly life of the rejected,

and showed us what evil is, not, as we thought,
deeds that must be punished, but our lack of faith,

our dishonest mood of denial,

the concupiscence of the oppressor.

If some traces of the autocratie pose,
the paternal strictness he distrusted, still

clung to his utterance and features,

it was a protective coloration

for one who'd lived among enemies so long:
if often he was wrong and, at times, absurd,

to us he is no more a person

now but a whole climate of opinion

[p. 132]

[Nederlands]

en daarin leiden wij ieder ons eigen bestaan:
hij kan alleen helpen of hinderen, als het weer,

de trotsen kunnen trots blijven ook al blijkt

het lastiger, de tiran probeert er met hem

nog iets van te maken, maar heeft niet veel met hem op:
stil omgeeft hij elke habitus van onze groei

en breidt uit, totdat de vermoeiden zelfs in

het afgelegenste ellendige vorstendom

in hun botten verandering voelen, weer moed vatten,
totdat het kind, in zijn kleine Staat ongelukkig,

een haardstee waar vrijheid is uitgebannen,

een korf waarvan de honing vrees is en zorgen,

zich kalmer voelt, zich opeens een uitweg ziet vinden,
terwijl in 't gras van onze verwaarlozing rustend

zovele lange tijd vergeten dingen,

weer zichtbaar in zijn niet te beschamen lichtschijn,

ons worden geretourneerd, weer waardevol worden;
spel dat, leek ons, niet meer mocht toen wij ouder werden,

geluidjes waar wij niet om durfden lachen,

gezichten die wij trokken wanneer niemand keek.

Maar hij wenst ons meer toe dan dat. Dikwijls is vrij zijn
eenzaam zijn. Hij wilde de ongelijke delen,

de brokstukken van ons goedwillende gevoel

van rechtvaardigheid verenigen, hij wilde

[Engels]

under whom we conduct our different lives:
Like weather he can only hinder or help,

the proud can still be proud but find it

a little harder, the tyrant tries to

make do with him but doesn't care for him much:
he quietly surrounds all our habits of growth

and extends, till the tired in even

the remotest miserable duchy

have felt the change in their bones and are cheered,
till the child, unlucky in his little State,

some hearth where freedom is excluded,

a hive whose honey is fear and worry,

feels calmer now and somehow assured of escape,
while, as they He in the grass of our neglect,

so many long-forgotten objects

revealed by his undiscouraged shining

are returned to us and made precious again:
games we had thought we must drop as we grew up.

little noises we dared not laugh at,

faces we made when no one was looking.

But he wishes us more than this. To be free
is often to be lonely. He would unite

the unequal moieties fractured

by our own well-meaning sense of justice.

[p. 133]

[Nederlands]

aan het grootste de geestkracht hergeven, de wil die
het kleinste eigen is, maar alleen kan gebruiken

voor dorre discussies, aan de zoon weer de

gevoelsrijkdom geven die de moeder bezat:

maar hij wou bovenal dat wij weer zouden leren
enthousiast te zijn over de nacht, niet alleen om

de verwondering die geen ander dan zij

kan geven, maar tevens omdat zij liefde van

ons nodig heeft. Haar heerlijke schepselen kijken
met droevige grote ogen op, woordloos smekend

of wij ze willen vragen ons te volgen:

ze zijn ballingen, verlangend naar de toekomst

die ligt in onze macht, ook zij zouden blij zijn als
hun was vergund de verlichting te dienen, als hij,

zelfs ons ‘Judas!’ te dulden, zoals ook hij

en allen die haar dienen dat moeten dulden.

Eén stem van de rede verstomde. Boven zijn graf
rouwt het huishouden van Aandrift om een dierbaar vriend:

droevig is Eros, de bouwer van steden,

in tranen onregeerbare Afrodite.

[Engels]

would restore to the larger the wit and will
the smaller possesses but can only use

for arid disputes, would give back to

the son the mother's richness of feeling:

but he would have us remember most of all
to be enthusiastic over the night,

not only for the sense of wonder

it alone has to offer, but also

because it needs our love. With large sad eyes
its delectable creatures look up and beg

us dumbly to ask them to follow:

they are exiles who long for the future

that lies in our power, they too would rejoice
if allowed to serve enlightenment like him,

even to bear our cry of ‘Judas’,

as he did and all must bear who serve it.

One rational voice is dumb. Over his grave
the household of Impulse mourns one dearly loved:

sad is Eros, builder of cities,

and weeping anarchie Aphrodite.

November 1939

[p. 134]

Het model

Meestal is handlezen, net als een handschrift, en ook gezichten lezen

Een soort vertaalwerk, want er is menig verleider geweest

Die een heer leek te wezen,

Dat fronsende schoolmeisje snakt misschien wel naar

Een invitatie; maar

't Fysiek van deze oude dame geeft een scherp beeld van haar geest.

Ook zonder Rorschach of Binet ziet zelfs een dwaas aan haar

Dat het goed met haar gaat, dat ze leeft;

Want als je tachtig jaar

En ook al is het nog zo'n beetje hebberig bent,

Ben je zwaar patiënt,

Iemand aan wie één dag van wanhoop al meteen de doodklap geeft:

Of de stad ooit schuimwijn dronk uit haar schoentjes of dat

Ze gouvernante was, goed aangeschreven

In christelijke kring, of ze een man heeft gehad

Die haar verwende, of een zoon die niet meer leeft,

Dat is nu alles één. Zij heeft

Wat er ook is gebeurd overleefd; ze wérd; ze heeft vergeven.

Dus de schilder kan doen wat hij wil, haar een Engels park geven,

Rijstvelden in China, of een afbraakpand,

Een lichte of donkere lucht, dat is om het even,

Groen pluche als achtergrond of een rode baksteenmuur.

Zij geeft de dingen eenheid en duur,

Door haar zie je hun wezenlijke, menselijke kant.

The Model

Generally, reading palms or handwriting or faces

Is a job of translation, since the kind

Gentleman often is

A seducer, the frowning schoolgirl may

Be dying to be asked to stay;

But the body of this old lady exactly indicates her mind;

Rorschach or Binet could not add to what a fooi can see

From the plain fact that she is alive and well;

For when one is eighty

Even a teeny-weeny bit of greed

Makes one very ill indeed,

And a touch of despair is instantaneously fatal:

Whether the town once drank bubbly out of her shoes or whether

She was a governess with a gooi name

In Church circles, if her Husband spolled her

or if she lost her son,

Is by this time all one.

She survived whatever happened; she forgave; she became.

So the painter may please himself; give her an English park,
Rice-fields in China, or a slum tenement;
Make the sky light or dark;
Put green plush behind her or a red brick wall.
She will compose them all,
Centring the eye on their essential human element.

1942

[p. 135]

Een gezond oord

Fijne lui zijn 't - je zou er niet over peinzen om ooit
Een contract van ze na te lopen met een
Loep, of je brieven weg te sluiten - ook
Lief en doelmatig - wat je hebben wil krijg je.
Wat is er dan mis als je, tussen ze levend,
Steeds maar getroffen wordt door het groot aantal
Gelukkige huwelijken en ongelukkige mensen.
Ze missen geen lezing over Problemen Van Na De Oorlog,
Want raken doet het ze, hun hulpvaardigheid staat buiten kijf; toch,
Als in hun ochtendbladen de aarde zich aan hen voordoet,
Wat maken ze dan van haar verschrikking en dwaasheid,
Zij die nooit - zoiets weet je - een spontaan verlangen
Hebben gevoeld om de kat te martelen of in het openbaar
Naakt te gaan lopen? Hadden ze ooit, zo vraagje je af,
Zo dolgraag een eenhoorn gezien, al was 't maar
Een dooie? Mogelijk. Maar dat houden ze voor zich,
Stilzwijgend eensgezind doof voor ons hongeren
Naar eeuwig leven, dat bestraft stout kind van een vraag
Dat soms uit de hoek mag, op barbecuefeestjes of bij
Een academisch lustrum, en waarvoor alleen
Het schuine verhaal, ironisch genoeg, een goed woord doet.

A Healthy Spot

They're nice-one would never dream of going over
Any contract of theirs with a magnifying
Glass, or of locking up one's letters-also
Kind and efficient-one gets what one asks for.
Just what is wrong, then, that, living among them,
One is constantly struck by the number of
Happy marriages and unhappy people?
They attend all the lectures on Post-War Problems.
For they do mind, they honestly want to help: yet.
As they notice the earth in their morning papers,
What sense do they make of its folly and horror
Who have never, one is convinced, feit a sudden
Desire to torture the cat or do a strip-tease
In a public place? Have they ever, one wonders,
Wanted so much to see a unicorn, even
A dead one? Probably. But they won't say so.
Ignoring by tacit consent our hunger
For eternal life, that caged rebuked question
Occasionally let out at clambakes or
College reunions, and which the smoking-room story
Alone, ironically enough, stands up for.

1944

[p. 136]

De val van Rome
(Voor Cyril Connolly)

Golven die op dammen bonken;
Regen op een kaal terrein
Geselt een verlaten trein;
Boeven vullen bergspelonken.

Baljurken worden steeds frivoler;
Speurders van de fiscus gaan
Fel achter ontduikers aan
Door provinciestadriolen.

Steelse riten vol magie
Doen de tempelhoeren slapen;
Literaten houden knapen
Erop na, in fantasie.

Cato's breken cerebrotoon
Voor de oude tucht een lans;
Stramme mariniers nochtans
Muiten om rantsoen en loon.

Caesars bed biedt ruim vertier,
Maar een nederige klerk
Schrijft IK HOUD NIET VAN MIJN WERK
Op een roze formulier.

Onvermogend onmeelevend
Begluren roodvlerkvogeltjes
Op gestipte eiertjes
Elke stad, van griep vergeven.

Ver, ver daarvandaan gaan grote
Rendierkudden erop los
Over kilometers mos,
Stil, op uiterst rappe poten.

The Fall of Rome
(for Cyril Connolly)

The piers are pummelled by the waves
In a lonely field the rain
Lashes an abandoned train:
Outlaws fill the mountain caves.

Fantastic grow the evening gowns;
Agents of the Fisc pursue
Absconding tax-defaulters through
The sewers of provincial towns.

Private rites of magie send
The temple prostitutes to sleep;
All the literati keep
An imaginary friend.

Cerebrotonic Cato may
Extol the Ancient Disciplines.
But the muscle-bound Marines
Mutiny for food and pay.

Caesars double-bed is warm
As an unimportant clerk
Writes I DO NOT LIKE MY WORK
On a pink official form.

Unendowed with wealth or pity,
Little birds with scarlet legs.
Sitting on their speckled eggs,
Eye each flu-infected city.

Altogether elsewhere, vast
Herds of reindeer move across
Miles and miles of golden moss,
Silently and very fast.

1947

[p. 137]

In Schrafft

Haar maal gedaan met de Dagschotel Speciaal
En nu aan de koffie toe, zat ze
Te roeren in haar kop,
Een wat vormeloos soort vrouw,
Qua leeftijd moeilijk te schatten,
Met een heel gewoon hoedje op.

Toen ze opkeek zag je meteen aan haar
Dat onze furieuze planeet,
Onze mondiale afgrond
Van zonde en zwaar materieel
En stervenden bij de vleet
Voor haar gewoon niet bestond.

Welke hemel het was van de zeven
Die zo'n glimlach bracht op haar gezicht,
Zag je niet, maar je werd je bewust
Dat een god, welke god ook, voor wie het
Goed knielen ís, haar had bezocht,
In háár tempel had uitgerust.

In Schrafft's

Having finished the Blue-plate Special
And reached the coffee stage.
Stirring her cup she sat.
A somewhat shapeless figure
Of indeterminate age
In an undistinguished hat.

When she lifted her eyes it was plain
That our globular furore.
Our international rout
Of sin and apparatus
And dying men galore.
Was not being bothered about.

Which of the seven heavens
Was responsible her smile
Wouldn't be sure but attested
That, whoever it was. a god
Worth kneeling-to for a while
Had tabernacled and rested.

July 1947

[p. 138]

Uit: Marginalia

Een dood man
die nooit een ander heeft doen sterven
krijgt zelden een standbeeld.

*

De laatste koning
van een gevallen dynastie
heeft zelden een goede pers.

*

Weinigen willen zelfs maar
de verloren annalen kunnen lezen
van een neergeknuppeld volk.

*

Het devies van de tiran:
Al Wat Mogelijk Is
Is Noodzakelijk

*

Kleine tirannen, door grote bedreigd,
geloven heilig
dat ze houden van Vrijheid.

*

Geen tiran is ooit bang
voor zijn geologen of technici.

*

[Engels]

A dead man
who never caused others to die
seldom rates a statue.

* * *

The last king
of a fallen dynasty
is seldom well spoken of.

* * *

Few even wish they could read
the lost annals
of a cudgeled people.

* * *

The tyrant's device:
Whatever Is Possible
Is Necessary.

* * *

Small tyrants, threatened by big
sincerely believe
they love Liberty.

* * *

No tyrant ever fears
his geologists or his engineers.

[p. 139]

[Nederlands]

Tirannen worden nog wel eens vermoord,
maar hun beulen gaan doorgaans
dood in hun bed.

*

Patriotten? Jongetjes
bezeten van Grootheid,
Grote Pik, Groot Geld, Grote Knallen.

*

In Staten die niet in staat zijn
om Nood te lenigen
krijgt Onvrede de strop.

*

In halfalfabetische landen
maken demagogen
tieners het hof.

*

Wanneer het Staatshoofd
graag doorwerkt 's avonds
is het oppassen voor de burger.

*

De hand ter verwelkoming uitgestoken:
Kijk! Voor u
heb ik mijn vuist ontbald.

[Engels]

* * *

Tyrants may get slain,
but their hangmen usually
die in their beds.

* * *

Patriots? Little boys,
obsessed by Bigness.
Big Pricks, Big Money, Big Bangs

* * *

In States unable
to alleviate Distress,
Discontent is hanged.

* * *

In semi-literate countries
demagogues pay
court to teen-agers.

* * *

When Chiefs of State
prefer to work at night.
let the citizens beware.

* * *

The palm extended in welcome:
Look! for you
I have unclenched my fist

1965-1968

[p. 140]

Een nieuwjaarsgroet

(Na lezing van een artikel van Mary J. Marples in Scientific American, januari 1969)
voor Vasily Yanowski

Deze dag die traditie bestemt

voor het opmaken van de balans,

geldt mijn groet jullie allen, Gisten,

Bacteriën, Virussen,

Aeroben en Anaeroben:

Een heel gelukkig nieuw jaar

Voor elk voor wie mijn epidermis

Is als Middenaarde voor mij.

Aan schepsels van jullie formaat

bied ik vrijheid van vestiging,

dus strijk maar neer in de zone

die 't beste bevalt, in de poelen

van poriën, het tropisch woud

van mijn oksels en kruis, de woestijnen

van mijn onderarmen, of in het

koele bos van mijn schedel.

Koloniseer maar: ik zorg voor

warmte en vochtigheidsgraad,

vereiste lipiden en sebum,

maar beding wel dat jullie me nooit

irriteren met je bestaan,

dat je je gedraagt als van gasten

mag worden verwacht, niet te hoop loopt

tot acne, voetschimmel of steenpuist.

A New Year Greeting

After an article by Mary J. Marples in Scientific American, January, 1969 (for Vassily Yanowsky)

On this day tradition allots

to taking stock of our lives,

my greetings to all of you, Yeasts,

Bacteria, Viruses,

Aerobics and Anaerobics:

A Very Happy New Year

to all for whom my ectoderm

is as Middle-Earth to me.

For creatures your size I offer

a free choice of habitat,

so settle yourselves in the zone

that suits you best, in the pools

of my pores or the tropical

forests of arm-pit and crotch,

in the deserts of my fore-arms,

or the cool woods of my scalp.

Build colonies: I will supply

adequate warmth and moisture.

the sebum and lipids you need.

on condition you never

do me annoy with your presence.

but behave as good guests should.

not rioting into acne

or athlete's-foot or a boil.

[p. 141]

[Nederlands]

Heeft mijn innerlijk weer invloed

op het oppervlak waar jullie leven?

Verandert er iets, onvoorspelbaar,

als mijn innerlijk kwik diep omlaag duikt

van mooi weer: mentaal alles pluis

en gedachten die er toe doen,

naar lelijk weer: er gebeurt niets

en er belt niemand op en het regent.

Ik zou graag willen geloven dat ik

geen onmogelijke wereld ben,

maar een Eden zal het niet zijn:

mijn spel en mijn handelen

kan daarginds wel tot rampen leiden.

Als jullie godsdienstig zijn,

hoe rechtvaardigen dan jullie drama's

het lijden dat niet is verdiend?

Wat voor mythen heeft jullie clerus

ter verklaring van de orkanen

die woeden, twee maal per etmaal,

wanneer ik me aan- of uitkleed,

wanneer ondanks vlotten van hoornstof

hele steden weggevaagd worden,

in de ruimte vergaan - van de zondvloed

die dodelijk schroeit als ik douche?

Maar vroeger of later breekt er

een Apocalyptische dag aan,

mijn omhulsel, opeens, is te koud

en ook te ranzig voor jullie,

wel genietbaar voor vretend gedierte

van een grimmiger soort; dan ben ik

beroofd van excuses en nimbus,

een Verleden, goed voor het Oordeel.

[Engels]

Does my inner weather affect

the surfaces where you live?

Do unpredictable changes

record my rocketing plunge

from fairs when the mind is in tift

and relevant thoughts occur

to fouls when nothing will happen

and no one calls and it rains.

I should like to think that I make

a not impossible world,

but an Eden it cannot be:

my games, my purposive acts,

may turn to catastrophes there.

If you were religious folk,

how would your dramas justify

unmerited suffering?

By what myths would your priests account

for the hurricanes that come

twice every twenty-four hours,

each time I dress or undress,

when, clinging to keratin rafts,

whole cities are swept away

to perish in space, or the Flood

that scalds to death when I bathe?

Then, sooner or later, will dawn

A Day of Apocalypse,

when my mantle suddenly turns

too cold, too rancid, for you,

appetising to predators

of a fiercer sort, and I

am stripped of excuse and nimbus,

a Past, subject to Judgement.

May 1969