Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Jaargang 32

Heye's Nieuw Lied van de Zilvervloot niet geheel oorspronkelijk?

Bij het opzetten eener studie over de Zilvervloot, waarvan ik de resultaten weldra hoop te publiceeren, vond ik in een pamflet: Triumfe van weghen de Gheluckighe ende Overrycke Victorie, welcke de Heere onse God op den 8^sten Septembris des Jaers 1628 verleent heeft aan de Vlote van de West Indische Compagnie, beschreven door Dionysen Spranckhuysen (Delft 1629, Knuttel 3858) een passage, die bewijst, dat het aardige refrein van Heye's liedje niet oorspronkelijk is. Het is de volgende:

‘Soo haest en was hier te lande de blyde tydinge van uwe victorie niet onthickt ofte van stonden aen is uwen naem ende lof gaen liggen in den mont van de jonge kinderen ende suyghelingen. Kinderen van 4 ofte 5 jaeren, langs de straten gaende, wisten te spreecken van den generaal Pieter Pietersz. Heyn en van hem te singen, al was schoon synen naeme Kleyn, dat nochtans syne daden waren uytermate Groot, gelijck bleeck uyt het veroveren van de Silveren Vloot.

[p. 286]

De door mij cursief gedrukte woorden zijn in het pamflet op die wijze aangegeven en wijzen er m.i. op, dat wij hier de rijmwoorden van een vers voor ons hebben, van een volksliedje, dat ik in het mooie boek van den heer Scheurleer over Onze Mannen ter Zee vergeefs heb gezocht en dat dus waarschijnlijk verloren is gegaan.

Nu was Heye, naar ik hoor, gehuwd met een dochter van den bekenden boekliefhebber Van Voorst, wiens bibliotheek zooveel zeldzaams heeft bevat. Mogelijk is het, dat hij het versje zelf heeft gekend, mogelijk ook, dat hij alleen het pamflet van Spranckhuysen heeft gelezen en dat dit hem zijn aardig refrein in de pen heeft gegeven, dat zeker in niet geringe mate heeft bijgedragen tot de populariteit van zijn meest bekend volksliedje.

m.g. de boer.