De rode draad die Firmin en mezelf bindt is ‘de vos’ en onze voorliefde voor de beeldende kunst. Tegenover Firmin de Vos, een doorleefde, diepgaande en veelzijdige kunstenaar in hart en nieren, voel ik me zo klein. Daarom ben ik vereerd zijn verhaal te mogen vertellen.
Ik ontmoette Fimin langs het project GeoArt, wat staat voor ‘Kunst in het Gemeenschapsonderwijs’. Het project stelde zich tot doel kinderen in contact te brengen met kunst, de kunstbeleving intens te maken en er hen ook actief aan deel te laten nemen. Als pedagogisch medewerker van deze organisatie mocht ik in Firmins wereld en die van de ‘vossenstaarten’ binnenstappen om het prestigieuze kunstproject Reinaert in de kunst vakoverschrijdend uit te bouwen. De titel was Firmin op het lijf geschreven.
Hij was niet alleen van naam een Reynaert in de kunst. Zijn kijk op de wereld ademde een complexe persoonlijkheid. Firmin was een filosoof, een doordenker, iemand die de kunst bezat om de mensen altijd op zijn pad te krijgen, iemand die vriendschap tot handelsmerk maakte, ook al zei hij ongezouten zijn mening. Zelf praatte hij er zich steeds op een sympathieke wijze doorheen.
Vanuit zijn kunstwerken, maar ook bij een gezellige en guitige babbel straalde hij gezag uit, kunstig verpakt in nederigheid. Hij was iemand met grote klasse die zijn steentje heeft bijgedragen om van onze comsumptiemaatschappij, een leefbare, vriendschappelijke, hulpvaardige en esthetische gemeenschap te maken.
Firmin had een enorme flexibiliteit en durfde reeds op jonge leeftijd alles aan. Hij ontwierp decors voor toneel en opera, monumenten, meubels en de bloemencorso's van het jaarlijkse begoniafestival in Lochristi. Hij had bovendien ook de volledige organisatie van dit grootse gebeuren in handen. Ook in het restaureren van schilderijen en beelden was hij een specialist. Hij kon werkelijk alles aan. Mensen met problemen konden bij hem altijd terecht voor goede raad of een schouderklopje. Zijn gigantische professionaliteit gaf hij als een soort testament graag door.
De talrijke Reynaertbeelden die hij gemaakt heeft vertellen allemaal hun eigen verhaal. Ze dwingen tot nadenken en willen een gesprek aangaan. Elke pose die Reynaert aannam, was gelinkt aan eigen ervaringen. In 1965 ontwierp hij voor de VTB het Reynaertmonument aan de kerk van Lochristi. We zien er de vijf samenzweerders overheerst door de vos. In Destelbergen, vlak voor het gemeentehuis, maakte hij een fraaie scène met Bruun en Reynaert. Hij ontwierp ook de Reynaertreuzen van Lochristi: Reynaert, Hermeline en Nobel. Het Reynaertverhaal zat in zijn hart geworteld. Firmin was een echte Vos (in de moderne zin van het woord: schalks, pittig, pienter). Voor zijn Reynaertverdiensten werd hij in 1993 gelauwerd als ridder in de Orde van de Vossenstaart.