K. Michel
Over Arthur Sze
Het werk van Sze wordt gekenmerkt door onverwachte combinaties en door grillige verbanden; in zijn gedichten combineert hij stads- en natuurbeelden, ideeën uit de moderne natuurkunde en de oude Chinese filosofie, anecdotes uit het rurale en het industriële Amerika. Zo creëert hij teksten waarin de complexiteit van de werkelijkheid wordt gevangen en gereflecteerd.
In zijn vroege poëzie uit de jaren '70 en '80 was soms een anekdotisch element aanwezig en werd vaak één centraal idee uitgewerkt. In zijn latere gedichten valt de nadruk meer op het verweven van verschillende beeldenreeksen en verhaallijnen, op het samenbrengen van ‘de brokkelige momenten van onze levens’ in een soort mozaïek. Vanaf het begin van de jaren '90, wordt in (meestal) gedichtenreeksen een rijk geschakeerd beeld geschapen van onze wereld. Arthur Sze schroomt niet om natuurbeelden te combineren met regels die verwijzen naar de moderne sterrenkunde, en hij monteert losse elementen uit heel verschillende culturen tot één geheel; elementen uit bijvoorbeeld de oude Mayacultuur en de klassieke Chinese cultuur combineert hij met moderne uitvindingen als bijvoorbeeld de berylliumgyroscoop. Sze is vooral gefascineerd door de gelijktijdigheid waarmee totaal verschillende gebeurtenissen kunnen plaatsvinden; de conjunctie van iemand die doodvalt en iemand die lacht; een looptocht door een natuurpark die samenvalt met een misdrijf ergens anders. Hij lijkt dat wonderlijk te vinden én verbijsterend.
Arthur Sze werd geboren in New York in 1950. Hij studeerde aan de Universiteit van Californië in Berkeley. Zijn eerste zes poëziebundels werden verzameld in The Redshifting Web, poems 1970-1998. Daarna verschenen er nog drie bundels. Hij publiceerde ook een verzameling van vertalingen van klassieke Chinese gedichten onder de titel The silk dragon (2001) en hij stelde een boek samen waarin hedendaagse Chinese literatuur wordt belicht, Chinese Writers on Writing (2010). Zijn meest recente boekpublicatie is Compass Rose, dat in 2014 verscheen. Arthur Sze woont in New Mexico. Hij doceerde meer dan twintig jaar ‘creative writing’ aan het Institute of American Indian Arts in Santa Fe. In 2007 was hij te gast op het Poetry International Festival. Eerdere vertalingen in het Nederlands verschenen in het tijdschrift Raster nr. 111/112 en in nr. 119.
Het gedicht ‘Oolong’ verscheen oorspronkelijk in de bundel Archipelago (1995).
Auteursrechtelijk beschermd