Terras. Jaargang 2017 (12-13)

[p. 6]

[China, Terras 13]

Silvia Marijnissen
Carte blanche

Voor menig vertaler, of in ieder geval voor mij, is het krijgen van carte blanche een soort ideaal: je eigen voorliefde volgen en vertalen wat jijzelf de moeite van het lezen waard vindt, in de hoop dat je anderen daar ook van kunt overtuigen en daarmee hun horizon wellicht een beetje kunt verbreden. In plaats van dit nummer te vullen met bijvoorbeeld de meest trendy Chinese literatuur, of het waardevolste van de laatste vijftig jaar (maar dan zat je nu een paar uur met mijn smaak opgescheept), leek het me dan ook een mooi idee om die carte blanche bij alle vertalers Chinees neer te leggen: Wat vertaal je het liefste en zou je binnen de Nederlandse letteren eens onder de aandacht willen brengen?

Zo'n tien vertalers gingen in op dat verzoek en zo ontstond bijgaand nummer. Graag had ik daarbij ook aan diezelfde vertalers gevraagd om uit te leggen waarom ze deze teksten hadden gekozen en wat hun ervaringen bij het vertalen ervan waren, maar dat zou dit nummer flink hebben doen uitdijen. Gevarieerd is het in elk geval wel geworden. Er zit klassieke poëzie bij van Du Fu uit de achtste eeuw, in dit nummer de oudste bijdrage, maar de nadruk ligt op de hedendaagse literatuur, dat wil zeggen, de jaren negentig en later. Vooral wat de poëzie betreft is er ook zeer recent werk: van de twee dichters Woo Sai Nga en Qin Shanshu, die met hun nog geen dertig levensjaren nog maar net komen kijken. Ook de overige poëzie is bijna allemaal van de laatste tien, vijftien jaar, met recent werk van dichteres Ye Mimi, ooit nog geen dertig toen ze al optrad bij Poetry International Rotterdam (2007), van de intense en ironiserende Yu Xiang, de grappige Zhu Zhu, de intellectuele Zang Di en van ‘sappeldichter’ Xu Lizhi, die allemaal niet eerder in het Nederlands werden vertaald. Blij ben ik ook met de bijdrage van Liu Xia, de vrouw van Liu Xiaobo, de mensenrechtenactivist die in 2010 de Nobelprijs voor de Vrede won; via haar werk kunnen we hier ook stilstaan bij de tragische dood van haar echtgenoot afgelopen zomer.

Afgezien van Yu Hua zijn ook de prozaschrijvers in dit nummer voor Nederland nieuw. Heel moeilijk is dat niet, want de Chinese literatuur is in Nederland letterlijk een carte blanche, een wit kaartje: vrijwel onbekend. Misschien schiet Mo Yan nog een paar lezers te binnen, omdat hij in 2012 de Nobelprijs voor literatuur won (en om die reden hier dus maar niet is opgenomen). Verder herinnert u zich vast wat klassieke dichters, zoals Li Bai, Du Fu of Wang Wei, die terecht steeds weer opduiken; iedere nieuwe vertaling zet hun werk weer in een nieuw perspectief. In dit nummer

[p. 7]

dus vrijwel allemaal onbekende schrijvers, voor ons, want in eigen land hebben ze naam gemaakt, ieder met een geheel eigen stijl, die in bijgeleverde inleidinkjes kort wordt gekarakteriseerd. Hoe divers al die schrijvers ook zijn en hoe groot de contrasten tussen hen onderling - ook geografisch gezien, want ze zijn afkomstig uit China, Hongkong, Taiwan en Amerika - betrokkenheid is iets wat hen allemaal tekent, betrokkenheid bij de maatschappij, de mens, het leven.

Noot van de redactie: buiten het Chinese dossier vindt u achterin dit nummer een bijdrage van Daniël Rovers over de Joegoslavische, of Servische, schrijver Danilo Kiš aan wie Raster uitgebreid aandacht heeft besteed en een vertaling door Reina Dokter van een fragment uit zijn werk dat niet eerder in het Nederlands verscheen. Breyten Breytenbach is present met vier nieuwe gedichten, vertaald door Laurens Vancrevel. En Piet Meeuse schreef een essay over Brian Boyd en Christopher Booker en de functie van fictie.

Dit nummer tenslotte bestaat deels op papier en deels online. Bijdragen van Bin Chun, Jaap Blonk, Anneke Brassinga, Dung Kai-cheun, Wilt Idema, Pay-Uun Hiu, Sanmao en Zhu Xiang vindt u op www.tijdschriftterras.nl onder #13 China, net als meer gedichten van Breyten Breytenbach, Yi Sha, Yu Xiang en Zhu Zhu dan wij hier hebben kunnen opnemen. Ingevouwen in dit nummer is een poster van Zhou Junsheng uit de reeks ⊙ The Pointless Point.