Vicky Francken
Nieuwe mythologieën: een ‘update’
In 1957 publiceerde de Franse literatuurcriticus, semioticus en filosoof Roland Barthes (1915-1980) zijn boek Mythologies. Hierin beschreef hij alledaagse beelden en producten van de populaire cultuur van het Frankrijk in de jaren vijftig. Hij baseerde zich op de ideeën van Ferdinand de Saussure (1857-1913) over de structuralistische benadering van taal. Barthes betoogt dat cultuuruitingen vaak een betekenis in zich dragen die allereerst verborgen blijft, maar door een structuralistische analyse kan worden blootgelegd. Deze mythische betekenis die natuurlijk, universeel of vanzelfsprekend lijkt, is in werkelijkheid cultureel en historisch bepaald: geconstrueerd door de heersende dominante ideologie.
In 2007 verscheen, onder redactie van journalist en schrijver Jérôme Garcin (1954), het boek Nouvelles Mythologies. Verschillende schrijvers gaan hierin als eerbetoon aan Barthes en als ‘update’ van zijn werk verder waar Barthes was gebleven en proberen hedendaagse nieuwe mythologieën te ontmaskeren. Ze gaan op zoek naar teken, betekenaar en betekenis van uiteenlopende voorwerpen en fenomenen zoals Google, GPS, sms, speeddating, de sluier, 11 september en authenticiteitskoorts. In korte, puntige teksten wordt de ‘hedendaagsheid’ als mythe benoemd of ontmaskerd.
Deze Nieuwe Mythologieën gunnen ons een betekenisvolle blik op de wereld waarin wij leven.
Auteursrechtelijk beschermd