Van Aaf tot z
Scheiden
Het woord scheiden houdt me de laatste tijd bezig. Nee, ik ga niet scheiden. Ik ben niet eens getrouwd. En ik ga ook niet uit elkaar. Ik ben heel gelukkig met mijn verloofde.
Maar het lijkt alsof het woord scheiden niet meer mag. Eerst was er de tv-serie Divorce. Ja, die was Amerikaans, en ging over gescheiden mannen, en dan is het inderdaad gewoon dat zoiets Divorce heet. Maar toen kwam hij in Nederland op tv, met een Nederlandse cast, en heette hij nog steeds Divorce.
Dat komt, denk ik, doordat scheiden een naar woord is. Net als kanker. Of dood. Of dik. Je noemt een serie waarvan je hoopt dat er veel mensen naar gaan kijken niet Scheiden. Of Scheiding. Dan maar het Engelse woord gebruiken. (Het Amerikaanse programma Obese heet in de Nederlandse versie, vast niet toevallig, ook niet Dik, maar Obese.)
Toen begon het me op te vallen. Overal in het land hingen affiches voor een bedrijf dat aan scheidingsadviezen deed, en dat heette 2divorce.nl. Weer divorce, en 2 ervoor om het nog een hip, vrolijk cachet te geven.
Nu was er wat commotie in de Amsterdamse vinexwijk IJburg, waar een huis is opgezet voor gescheiden ouders die tijdelijk geen woning hebben. Dat huis heet Parentshouse. En natuurlijk, het is bedoeld voor ouders (die ineens ‘parents’ heten), maar niet voor álle ouders. Niet voor getrouwde ouders of bommoeders bijvoorbeeld. Het is voor gescheiden ouders die anders in hun auto moeten slapen, of bij een vriend op de bank. Maar het woord gescheiden wordt in deze naam ook vermeden.
Heel soms wordt het woord scheiding nog gebruikt, door de dappere initiatiefnemers van de Dag van de scheiding, bijvoorbeeld. Klinkt toch wel heftig, hè? De andere instantie die het woord scheiden vrijmoedig en veel gebruikt in reclameuitingen is de gemeente Amsterdam. Die heeft nu al een tijdje een abricampagne waarin je bijvoorbeeld een grijzend, vrolijk stel ziet, met daaronder het bijschrift: ‘Arie en Bep gaan scheiden.’ Dat is dan, heel jolig, net even anders bedoeld dan je denkt: ze gaan helemaal niet scheiden, althans, niet van elkaar, maar ze zijn met een canvastasje vol lege flessen, een uit elkaar gevallen triplex kast, wat bussen oude verf en een hele bups plastic verpakkingsmateriaal op weg naar het afvalpunt om hun afval te scheiden.
En ik schrik toch elke keer van die affiches. Nee, moet ik dan bewust tegen mezelf zeggen, die mensen op die poster gaan niet scheiden, ze gaan hun afval scheiden. Zo heftig is het woord scheiden dus. Dat het op een reclameposter, in een andere betekenis bedoeld, zelfs al een beetje een pijnlijk is.
Aaf Brandt Corstius