Redactie Onze Taal
Gaten in de taal
Slechte slaap door elektronica
Hoe noem je je broers en zussen in één woord? Is er een woord voor het geluid van schaatsen op natuurijs? Denk mee en vul de gaten in de taal.
Ze hebben niet gewonnen, de lezers die woorden als digidoezelen, kruimeltjesslaap en muizenslaapje instuurden als mogelijk alternatief voor ‘onrustige slaap, met name veroorzaakt door beeldschermwerken in de avonduren’. Maar toch hebben deze inzenders niet te klagen. Wie zo'n nacht vol gewoel en een opgejaagd gevoel omschrijft met bijna lieflijke woorden als doezelen, kruimeltjes, muizen en slaapje, heeft zelf waarschijnlijk nooit met dit bijltje gehakt.
We ontvingen relatief weinig inzendingen op onze oproep in het meinummer: 48 stuks, waarvan 42 verschillende, maar de kwaliteit ervan was wel opvallend hoog. Ze varieerden van onrealistisch maar origineel (e-wektronica) tot zakelijk en toepasbaar: actieslaap, prikkelslaap, ruisslaap, schermslaap, spamslaap en stoorslaap.
Die laatste zes woorden waren eigenlijk stuk voor stuk redelijke kanshebbers. Tot het moment dat twee andere inzendingen onze aandacht trokken. Allereerst een woord dat driemaal werd ingezonden en fraai werd toegelicht door Wim van der Linden: ‘Als het motortje van de slaap niet zo soepeltjes wil (blijven) lopen en dus niet wil starten of telkens dreigt af te slaan, zouden we kunnen spreken van “haperslaap”.’
Haperslaap. Het voelde op slag vertrouwd: alsof het begrip eigenlijk altijd al zo had geheten, maar het ons in een onbewaakt ogenblik was ontschoten.
Maar ook van de inzending van W.D. Platje waren we gecharmeerd: iSomnia. Dat klinkt hip en geleerd. Kunstig, maar niet gekunsteld. En het heeft met zijn internationale allure de potentie wereldwijd te worden overgenomen - een mooi vooruitzicht voor een woord dat drie zinnen terug zijn debuut in het Nederlands beleefde.
Een moeilijke keuze dus. We besloten het onszelf ditmaal eens niet té moeilijk te maken - we zouden er nog wakker van kunnen liggen. We doen ze voor deze ene keer gewoon eens allebei. Haperslaap, daar kunnen we ons op het werk mooi over beklagen als we ons derde bakkie halen bij het koffieapparaat. En iSomnia, dat is de diagnose die de dokter uiteindelijk zal stellen.
De boekenbonnen van €25,- gaan naar Wim van der Linden (dankzij de fraaie uitleg) en W.D. Platje. Alle inzenders: hartelijk bedankt.