Toen in ... juni 1918
Philip Bloemendal
Op 25 juni precies 95 jaar geleden werd de man geboren die later bekend zou worden als ‘de stem van Nederland’: Philip Bloemendal. Direct na de oorlog spoorde zijn vrouw hem aan te solliciteren bij de radio vanwege zijn mooie stemgeluid. Niet dat hij thuis tegen haar sprak zoals hij later in de bioscoop zou klinken met Polygoonberichten over bloemencorso's, prinsesjes en sportprestaties. Nee, die dictie mat hij zichzelf pas aan in 1946, nadat hij zijn eerste journaals had terugbeluisterd in de zaal. Dat klonk te zacht, te bescheiden - het moest gedragener en gearticuleerder, vond hij. En precies dat zou zijn handelsmerk worden, samen met zijn humor. Bij een bericht over de nieuwe voorjaarshoedjes in 1955 klonk het bijvoorbeeld woordspelerig: ‘Dames, weest op uw hoede, en zet hem op. Uw Amerikaanse zusters bereiden zich nu al behoedzaam voor op de lente.’
Hoewel alweer bijna dertig jaar geleden definitief het doek viel voor het Polygoon-journaal, Bloemendal in 1999 is overleden en geen Nederlander nog spreekt als hij, lijkt hij toch nog altijd te gelden als een ijkpunt voor een uitmuntende stem- en taalbeheersing. Zo wordt sinds 2002 iedere twee jaar de Philip Bloemendal Prijs uitgereikt aan jong presentatietalent dat zich onderscheidt in stem- en taalgebruik. En dát Bloemendals stemgeluid mooi was, is zelfs wetenschappelijk bewezen. Uit een onderzoek in de jaren negentig naar computerstemmen bleek de zuiverheid van zijn stem ongekend hoog. Of Bloemendal daar iets voor deed, werd hem ooit gevraagd. Zijn antwoord: ‘Nee, of nou ja, ik neem weleens een wybertje.’
Philip Bloemendal, halverwege de jaren vijftig.
Foto: J. van Eijk