Onze Taal. Jaargang 82

[p. 138]

Klassewerk

In de klas zijn vaak mooie taalvondsten en grappige ontsporingen te horen en te lezen. Maandelijks komen ze langs in de rubriek ‘Klassewerk’. Bijdragen zijn van harte welkom op [e-mail].

Amusementskamer
Nico Van Den Broek - Den Haag

Jaren geleden, toen ik docent Frans was aan het Nederlands Lyceum in Den Haag, liep ik door de gang en werd ik aangesproken door een brugklasmeisje: ‘Meneer, mag ik u iets vragen? Weet u ook waar de amusementskamer is?’ In eerste instantie heb ik geantwoord: ‘Dan kun je hier in ieder lokaal terecht.’ Na haar stomverbaasde blik heb ik haar natuurlijk de juiste weg gewezen naar de amanuensiskamer.

Hoedje kapot
Roel Hovenga - 'T Harde

Als stagiair in een kleuterklas hoor ik eindeloos veel mooie taalkronkels voorbijkomen. Bijvoorbeeld het 5-jarige jongetje dat na een gymles verzucht: ‘Pff, ik zweet m'n hoedje kapot, zeg!’

Stamt
Peter Cirk - Haastrecht

Nadat ik uitleg heb gegeven over het vervoegen van werkwoorden in de tegenwoordige tijd, loop ik door de klas om individuele leerlingen wat persoonlijke begeleiding te geven. Ik sta stil bij een van de leerlingen die taal wat uitdagender vinden, en lees de zin uit de opdracht: ‘Johan ........ hard met zijn voeten op de trap (stampen)’. Hij heeft de vervoeging weliswaar niet fout, maar de p is bij hem weggevallen: ‘stamt’ heeft hij ingevuld.

Ik loop nog een keer de regels met hem door. Als we bij de regel ‘stam + t’ komen, antwoordt hij verontwaardigd ‘Maar dat staat er!’

Componist
M. Koopmans - Groenhorst College Maartensdijk

Als docent Nederlands op een vmbogroen hoor ik geregeld bijzondere taalkronkels van onze leerlingen. Een vraag uit de toets luidde laatst: ‘Wat is een componist?’ Een leerling antwoordde: ‘Iemand die met tuinaarde werkt.’ Helaas kon ik het antwoord niet goedkeuren, maar ik heb er wel erg om gelachen.

Steunkousen?
Nelly Trapman - Docente Nederlands, Utrecht

Vorige week nam ik een toets af met daarin de vraag ‘Van welk geleerd begrip is “I hate you all welcome” een voorbeeld?’ Antwoord van een van de leerlingen: ‘steunkousenengels’.

Oorzaak en gevolg
R. Mulder - Scherpenzeel (GLD.)

Als het een leerling jaren geleden niet gelukt was zijn huiswerk te maken, moest dat aan het begin van de les gemeld worden. Was er een geldige reden, dan werd dit gedekt door een briefje van thuis. Zodoende stak een jongen in een 3-havoklas zijn vinger op, en deelde mee: ‘Meneer, ik heb m'n huiswerk niet gemaakt, want ik heb een briefje bij me.’ Een mooie aanleiding om het verschil tussen oorzaak/reden en gevolg nog eens uit te leggen.

Churchcouncil
Hub. Pittie - Maastricht

Al meer dan veertig jaar is een van mijn functies die van muziekleraar. Ik gaf in die tijd muziekles op alle niveaus, van kleuterschool tot conservatorium. Tijdens onze koffie- en andere pauzes wisselden wij natuurlijk de wederwaardigheden van de dag uit en zo hoorde je nog weleens wat.

Zo beweerde een leerling in een aardrijkskundeproefwerk ooit dat ‘een belangrijke waterweg in Vlaanderen’ het kanaal ‘van Gend naar Loos’ was. En in een geschiedenisproefwerk kwam als antwoord op de vraag waar de ‘Tachtigjarige Oorlog’ plaatsvond: ‘in het bejaardenhuis’.

Zelf maakte ik als gecommitteerde bij de conservatoriumexamens het volgende mee. Een van onze Koreaanse studenten moest zijn eindexamen doen als koordirigent. Als onderdeel van dat examen had hij een lijvige scriptie moeten schrijven over aspecten van de koormuziek. In het voorwoord wijdde hij ook een paar regels aan zijn docent, die volgens hem als ‘conductor of the Churchcouncil Symphony Orchestra’ erg succesvol was geweest. Ik verwonderde mij hier zeer over, daar ik nog nooit van een symfonieorkest met die naam had gehoord en ik de carrière van mijn collega goed meende te kennen. Toen realiseerde ik mij opeens dat het voor veel Koreanen misschien wel moeilijk is om zich in het Engels uit te drukken. Zijn hele scriptie wees daar ook op, en nader doordenken leerde mij dat er bedoeld werd dat mijn collega dirigent was geweest van het Kerkraads Symfonie Orkest.

Naakt
Ramon Saueressig - Eindhoven

Zojuist gehoord in de inburgeringsklas, waaraan ik lesgeef: ‘Ik drie morgen mijn verjaardag.’

In die klas zit ook een keurige dame van gegoede Keniaanse komaf. Ze was daar de vrouw van een stamhoofd en dat zie je terug in haar deftige manier van spreken en haar meer dan correcte omgangsvormen. Ik was dan ook behoorlijk verbouwereerd toen ze in keurig Nederlands zei dat ze het liefst naakt haar huiswerk maakt.

Ik probeerde mijn verbazing zo goed mogelijk te verbergen. De opluchting moet van mijn gezicht te lezen zijn geweest toen ze eraan toevoegde dat de kinderen dan op bed liggen en het lekker rustig in huis is. Ze bedoelde: 's nachts!

Roepnaam
Tilly Christiaans - Cuijk

Ik sta dan wel niet voor de klas, maar ik werk op een schooladministratie. In mijn beginjaren op kantoor van een scholengemeenschap kwam een leerling zich bij mij aan de balie melden en ik vroeg hem naar zijn roepnaam. Hij wist niet wat ik bedoelde, dus ik vroeg hem: ‘Hoe noemt je moeder je?’ Hij antwoordde mij: ‘Mijn moeder noemt me altijd “schatje”!’ Ik moet er nog steeds om glimlachen als ik eraan terugdenk.

Het ‘Churchcouncil Symphony Orchestra’ - oftewel het Kerkraads Symfonie Orkest.
Foto: Kerkraads Symfonie Orkest / Math Habets