Onze Taal. Jaargang 71

Tamtam
Redactie Onze Taal
Taalberichten

Walkman nu ook soortnaam

De merknaam Walkman lijkt aan zijn eigen succes ten onder te gaan. Sony liet de naam in de jaren tachtig wereldwijd registreren; wie het woord gebruikte voor een draagbare radio of cassetterecorder van een ander merk werd voor de rechter gesleept. Dat overkwam onlangs ook Time Tron Corp, een Oostenrijkse groothandelaar. Maar ditmaal kreeg het Japanse elektronicaconcern geen gelijk: het Oostenrijkse hooggerechtshof besliste dat Sony niet langer de exclusieve eigenaar is van de naam Walkman, en dat het nu dus ook een soortnaam is.

De rechters vonden dat de naam intussen zo bekend is dat niemand zich er nog van bewust is dat het ooit een merk is geweest. Zij verwezen daarbij naar een Duits woordenboek waarin walkman een plekje heeft verworven. Bovendien, zo oordeelden zij, had Sony met de introductie van de walkman een alternatief begrip moeten lanceren dat fabrikanten voor hun eigen draagbare (radio)-cassetterecorder konden gebruiken.

Sony was onaangenaam verrast door de uitspraak: ‘De naam is ons bezit en niet zomaar een zelfstandig naamwoord dat door iedereen gebruikt mag worden’, aldus een zegsvrouw van Sony. De beslissing van het Oostenrijkse hooggerechtshof kan een precedent vormen voor andere landen van de Europese Unie.

Overigens komt walkman ook voor in de grote Van Dale, in de betekenis ‘draagbare radio en/of cassetterecorder met koptelefoon’. Alleen staat daar (nog?) wel een ®-teken achter, dat aangeeft dat het om een merknaam gaat.

Bronnen: BBC News, 5-6-2002; Van Dale Taalweb, 6-6-2002

‘Meer Duits, minder Engels in Europese Unie’

Jim Janssen van Raay, Kamerlid voor de Lijst Pim Fortuyn en tweede ondervoorzitter van de Tweede Kamer, veroorzaakte begin juni een taalrelletje. Tijdens een besloten etentje met de buitenlandcommissie van het Europees Parlement liep hij tot verbazing van zijn dertig internationale tafelgenoten kwaad weg omdat de voertaal aan tafel Engels was.

De parlementariër sprak er vooral schande van dat de Europese commissaris voor uitbreiding van de Europese Unie (EU), de Duitser Günther Verheugen, zijn tafelrede in het Engels hield. Janssen van Raay, die jarenlang in het Europees Parlement zat namens het CDA, sprak Verheugen daar ten overstaan van het complete gezelschap in het Duits op aan. Hij noemde het onbegrijpelijk dat de EU-commissaris het Engels verkoos boven het Duits, de taal met de meeste moedertaalsprekers binnen de EU. Overigens kwam Janssen van Raay na tien minuten weer terug aan tafel, maar hij hield voet bij stuk: ‘Ik vond dat ik dit even moest zeggen.’

Het standpunt van Janssen van Raay, dat volgens een LPF-woordvoerster breed gedragen wordt binnen de partij, zal in ieder geval in goede aarde zijn gevallen bij de Duitse conservatieve partijen CDU en CSU. Die hadden namelijk enkele dagen eerder hun verkiezingsprogramma's bekendgemaakt, waarin zij eveneens aandringen op meer Europese status voor het Duits.

Bronnen: www.eurolang.nl, 31-5-2002; Algemeen Dagblad, 5-6-2002