Hom of kuit
Beledigen moet mogen
Frank Jansen
Moet het schoolvak Nederlands op de helling? Verdient onze taal wettelijke bescherming? Er zijn taalkwesties waarover heel verschillend kan worden gedacht. Taalkundige Frank Jansen behandelt maandelijks zo'n kwestie, en steekt daarbij zijn eigen mening niet onder stoelen of banken. Hij eindigt telkens met een stelling, waarop u kunt reageren met ‘mee eens’ dan wel ‘mee oneens’. Stemmen kan per post, maar ook via onze website kunt u ons hom of kuit geven.
Een Turk wil zegswijzen met Turk uit Van Dale verwijderen. Een Surinaamse stichting wil hetzelfde met neger. Anderen vinden dat Pim Fortuyn niet mag zeggen dat de islam een achterlijk geloof is. De overeenkomst: men acht zich beledigd en gediscrimineerd, en beledigen en discrimineren zijn beide strafbare taalhandelingen volgens artikel 137c en e van het Wetboek van Strafrecht.
Dat er niet gediscrimineerd mag worden is natuurlijk goed, maar ik denk dat we de passage over doelbewuste belediging beter uit het Wetboek van Strafrecht kunnen schrappen. Met die schrapping zijn de beledigers gebaat, want zij hoeven hun agressie niet meer op te kroppen. Ook de beledigden gaan erop vooruit. De huidige praktijk leidt tot een stoet van aandachtvragers die zich wentelen in zelfbeklag, en daar is nog nooit iemand beter van geworden.
Maar de maatschappij profiteert nog het allermeest van de voorgestelde schrapping. Wie door een uiting te verbieden probeert een standpunt te taboeïseren, gaat uit van een magische taalopvatting: iets onaangenaams verdwijnt als je erover zwijgt. Dat werkt niet. Door het huidige artikel wordt het debat, de enige manier waarop we verder komen, gesmoord, omdat tegenstanders van de belediger debatteren met een verachtelijke knuppel in hun zak: ‘Ik kan u altijd aangeven wegens het uiten van een verboden standpunt.’ Het is voor een tegenstander aantrekkelijker om een belediger tegemoet te treden met: ‘Ik ben het niet met u eens’ of: ‘Ik walg van uw standpunt.’
Maar leidt het schrappen er dan niet toe dat de overheid onmachtig is iets te doen tegen een bordje ‘Verboden voor Marokkanen’ op een disco? Helemaal niet. Het bezwaar tegen deze laatste uiting is niet dat Marokkanen zich beledigd voelen, maar dat ze belemmerd worden in de uitoefening van hun rechten - dat ze gediscrimineerd worden. En dan moeten ze zeker op hulp van de staat kunnen rekenen. Maar de staat kan niet bewerkstelligen dat burgers ongekwetst door het leven gaan. Kortom, het is verstandig om voor het strafbaar stellen van taalhandelingen meer gronden te verlangen dan alleen het gevoel beledigd te zijn.
Daarom luidt de stelling dit keer:
De passage over beledigen moet uit het Wetboek van Strafrecht.
Bent u het eens of oneens met deze stelling? Stuur voor 15 april een briefkaart met ‘mee eens’ of ‘mee oneens’ naar de redactie van Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag. Ook op onze website kunt u uw stem uitbrengen: www.onzetaal.nl. In een volgende aflevering komt Frank Jansen terug op de uitslag van de stemming.
Auteursrechtelijk beschermd