Ritselvrij
C. Kostelijk - Alkmaar
In het in 1998 verschenen boek Beatrix. Mens en majesteit van J.G. Kikkert trof ik de volgende passage aan: ‘Wat zij [de Koningin] uiteindelijk voorlas werd haar bij het betreden van de Ridderzaal op ritselvrij papier aangereikt door een gereedstaande hoveling.’
De niet in de woordenboeken opgenomen term ritselvrij is ook in de papierbranche vrijwel onbekend. Men kent daar wel ‘geruisloos papier’ en ‘programmaboekjespapier’, dat vanaf de achtste editie van Van Dale (1961) tot en met de elfde editie (1984) als ‘geruisloos programmapapier’ wordt omschreven. In de laatste twee edities van dit woordenboek zoekt men het tevergeefs. Is de geruisloosheid van het papier de woordenboekredacteuren misschien tegengevallen?
Onlangs had ik een stukje Profili wit, 70-grams houtvrij opdikkend filtreerpapier in handen - het papier dat presentatoren van het televisiejournaal voor zich hebben liggen. Er zijn geen wonderen van te verwachten, maar de ‘geruisloosheid’ in de zaal wordt wel degelijk bevorderd als men met z'n honderden een programmaboekje van dergelijk papier hanteert.