Dialecten
Op 5 maart vond in Zwolle de Nederlandse Dialectendag plaats. Het gevarieerde programma omvatte ook twee boekpresentaties. Het eerste boek was de inmiddels traditionele Dialectendaguitgave, die ditmaal vergelijkingen met dieren (‘zo trots als een aap’, ‘zo moe als een hond’) en zogenoemde elatieven tot onderwerp had. Elatieven - ook wel: ‘dikke woorden’ - zijn versterkende samenstellingen als apetrots en hondsmoe. De artikelen in het boek zijn gebaseerd op een enquête die eerder in regionale en landelijke dagbladen in Nederland en België gepubliceerd werd. De antwoorden werden per regio door een streektaaldeskundige geanalyseerd, besproken en van een context voorzien. Alle artikelen samen geven een levendig beeld van de ‘dikke woorden’ en ‘dikke vergelijkingen’ binnen het Nederlandse-taalgebied. Behalve deze artikelen bevat de bundel ook de teksten van de door Ann Marynissen, W.T. van Gelder en Ewoud Sanders op de Dialectendag uitgesproken lezingen, en een overzichtelijke wegwijzer voor de Nederlandse dialectologie, met veel adressen van instellingen en titels van publicaties.
De tweede uitgave die gepresenteerd werd, betreft het onderwerp ‘stadstaal’. Door sociale-klassenvorming zijn er sinds het laatste kwart van de vorige eeuw in de grotere steden zogenoemde stadsdialecten ontstaan, die vooral door de lagere sociale klassen gesproken werden en daarom eigenlijk meer groepstalen dan stadstalen waren. Een van de eigenschappen van een groepstaal (of ‘sociolect’) is het zich afzetten tegen de standaardtaal om daarmee de eigen identiteit te bewaren en te profileren, dit in tegenstelling tot het ‘gewone’ dialect, dat zich veel makkelijker laat beïnvloeden door de standaardtaal. In de bundel Honderd jaar stadstaal worden de ontwikkelingen van ruwweg de laatste honderd jaar binnen de stadstalen van twintig Nederlandse en Belgische steden beschreven. Op verzoek van de redactie is daarbij de nadruk komen te liggen op de woordenschat, maar uiteraard komen ook zaken als uitspraak en grammatica aan bod. De beschreven stadstalen zijn die van Groningen, Leeuwarden, Coevorden, Deventer, Nijmegen, Zutphen, Amsterdam, Den Haag, Leiden, Rotterdam, Utrecht, Den Bosch, Zierikzee, Maastricht, Roermond, Tongeren, Gent, Kortrijk, Antwerpen en Brussel.
| • | In vergelijking met dieren. Intensiverend taalgebruik volgens de SND-krantenenquête (1998) onder redactie van Veronique De Tier en Siemon Reker is een uitgave van de Stichting Nederlandse Dialecten (SND) en kost f 25,-. Het boek kan besteld worden bij het secretariaat van de SND, Generaal Gavinstraat 344, 6562 MR Groesbeek; tel. 024 - 361 20 48; fax 024 - 361 19 72. (375 blz.)
ISBN 90 73869 05 6 |
| • | Honderd jaar stadstaal, onder redactie van Joep Kruijsen en Nicoline van der Sijs, is verschenen bij Contact en kost f 49,90. (336 blz.)
ISBN 90 254 9553 2 |
Auteursrechtelijk beschermd
