Onze Taal. Jaargang 67

[p. 303]

Tamtam
Redactie Onze Taal
Taalberichtentaalberichtentaalberichtentaalberichten

Duitse deelstaat wijst nieuwe spelling af

De nieuwe spelling in Duitsland begint een beetje bedreigd te raken. Kiezers in de deelstaat Sleeswijk-Holstein wezen eind september de nieuwe regels af in een referendum dat tegelijk met de Bondsdagverkiezingen werd gehouden.

Dat lijkt vreemd, omdat de nieuwe regels in Duitsland al sinds 1 augustus van kracht zijn. Dat het toch mogelijk is, heeft alles te maken met uitspraken die het Duitse Constitutionele Hof deze zomer deed. Die uitspraken vormden het sluitstuk van een juridische strijd die in gang was gezet door verontruste ouders die vinden dat de nieuwe regels niet te rijmen zijn met hun grondwettelijk recht op een correcte opvoeding. Het Hof oordeelde dat de verplichte invoering van de nieuwe spelling weliswaar niet in strijd is met de Duitse grondwet, maar bepaalde óók dat kwesties van onderwijs en cultuur niet onder de federale overheid vallen. De zestien Duitse deelstaten mogen op deze terreinen een eigen beleid voeren. Een voorwaarde is wel dat de bevolking zich in een referendum uitspreekt vóór zo'n afwijking. En dat is in Sleeswijk-Holstein dus gebeurd bij de nieuwe spelling.

Het gevolg is dat er op de scholen in Sleeswijk-Holstein weer in de oude spelling wordt lesgegeven. En de tegenstanders van de nieuwe regels putten er de hoop uit dat de spellinghervorming ook in de rest van het Duitse-taalgebied alsnog zal worden teruggedraaid.

Bron: NRC Handelsblad, 28-9-1998

Hans Hogendoorn ‘beste radiostem’

Begin september is Hans Hogendoorn uitgeroepen tot de ‘beste radiostem van het jaar’. Hans Hogendoorn, die aankondigingen inspreekt voor radio- en tv-programma's van de NOS (‘NOS. Acht uur journaal. Pia Dijkstra.’), ontving tijdens het achtste Nationale Omroepcongres de microfoonuitvoering van de Marconi Award uit handen van Cees Manintveld, directeur van stemmenbureau Multi-Voice. Vorig jaar kreeg Harmke Pijpers de prijs.

In zijn toespraak wees Manintveld op het belang van een opvallende, herkenbare stem in de ‘promo's en stationcalls’ van een zender of omroep. ‘Het effect valt des te meer op wanneer zo'n stem verdwijnt. Neem Cor Galis, Alfred Lagarde en Jetske van Staa. Ja, de ether raakt een beetje leeg, er ontstaat als het ware een luchtzak, de luisteraar is ineens de weg kwijt.’

Bron: De Stem, najaar 1998

78 allochtone talen in Nederland

In Nederland worden naast of in plaats van het Nederlands 78 verschillende vreemde talen gesproken. En misschien zelfs nog wel meer, want het onlangs verschenen rapport waaruit dit naar voren komt, had alleen betrekking op de gemeente Den Haag. Nog een opmerkelijke uitkomst: bij maar liefst één op de twee leerlingen in het Haagse voortgezet onderwijs wordt thuis (ook) een andere taal gesproken.

Het onderzoek waarop het rapport is gebaseerd, werd uitgevoerd door drie wetenschappers van de letterenfaculteit van de Katholieke Universiteit Brabant. Zij hielden een ‘taalpeiling’ onder 13.000 leerlingen van bijna alle Haagse scholen voor voortgezet onderwijs. De gegevens over thuistaalgebruik die dat opleverde, zijn van groot belang voor het beleid op het gebied van onderwijs in allochtone talen en onderwijs in Nederlands als tweede taal. Daarom werd het rapport (titel: ‘Allochtone talen in het voortgezet onderwijs’) op 12 oktober aangeboden aan staatssecretaris Adelmund van Onderwijs en de Haagse wethouder P. Heijnen van Onderwijs en Integratiebeleid.

NOVIB wint Duidelijke Taal Trofee

Op 15 oktober heeft de Nederlandse Organisatie voor Internationale Ontwikkelingssamenwerking (NOVIB) de ‘Duidelijke Taal Trofee’ ontvangen. De trofee is een onderdeel van de duidelijketaalcampagne van SIRE (Stichting Ideële Reclame), die tweeëneenhalf jaar geleden is begonnen. Andere genomineerden waren onder meer de Belastingdienst en het tv-programma Het Klokhuis. Het is de tweede keer dat de prijs wordt toegekend; eerder ontving het Jeugdjournaal de trofee.

De jury (onder voorzitterschap van Erik de Zwart) prees de manier waarop NOVIB in simpele en prikkelende bewoordingen een beeld weet te schetsen van de grote problemen in de wereld. Als voorbeeld noemde ze ‘Vandaag is haar laatste werkdag. Morgen gaat Felicia (10) voor het eerst naar school.’

Tijdens de prijsuitreiking werd ook de nieuwe duidelijketaalcampagne van SIRE gepresenteerd. Die zal zich vooral gaan richten op bedrijven en organisaties. Er komt een nieuwe serie tv-spotjes en dagblad- en tijdschriftadvertenties waarin zulke instellingen wordt gewezen op de voordelen van duidelijke taal.