Onze Taal. Jaargang 63

Taalcuriosa
Jules Welling

Topogrammen

In Onze Taal van oktober 1992 schreef ik in deze rubriek over toponiemen in zinsverband. Daarop kreeg ik een groot aantal reacties van lezers, waarvan ik een deel verwerkt heb in een vervolgrubriek in Onze Taal (april 1993, blz. 71). Veel materiaal is echter blijven liggen.

In januari 1993 noemde ik Made en Edam het mooiste koppel toponiemen dat ik ken in spiegelbaarheid (halfpalindromie). Door mijn trouwe correspondent Ton Majoor uit Soest werd mij erop gewezen dat het wellicht het mooiste koppel in deze categorie is, maar niet het enige. Hetzelfde verschijnsel doet zich voor bij Ool (bij Roermond, Limburg) en Loo (bij Duiven, Gelderland).

Majoor kwam met nog veel meer moois op de proppen. Hij ging op zoek naar topografische anagrammen: plaatsnamen waaruit door verandering van de lettervolgorde nieuwe plaatsnamen ontstaan. Het Nederlandse territorium bleek zeer vruchtbaar in deze categorie curiosa, waarbij Majoor het telefoonboek en het postcodeboek als referentiemateriaal hanteerde. Ik citeer zijn lijst integraal:

1	drie letters: Ens - Nes, Loo - Ool;
2	vier letters: Drie - Ried, Edam - Made, Heel - Lhee, Heer - Rhee;
3	vijf letters: Andel - Dalen, Haart - Raath, Hoorn - Rhoon, Itens - Stein, Walem - Wamel;
4	zes letters: Deelen - Leende, Deinum - Muiden, Eethen - Heeten, Eldrik - Kilder, Hernen - Rhenen, Holten - Tholen, Hulsen - Hunsel, Leuven - Veulen, Nutter - Rutten;
5	zeven letters:?

De vraag aan de lezers van Onze Taal luidt natuurlijk of er topografische anagrammen van zeven (of meer) letters bestaan.

Majoor had nóg een verrassing in petto met Elsen - Leens - Sleen, een drietrapsvariant in de categorie met vijf letters. Natuurlijk moet ook dit curiosum te boek gesteld worden.