Taalcuriosa
Jules Welling
Mevrouw Pappzack
Je zult mevrouw Pappzack heten en een ongevraagde, persoonlijk gerichte reclameboodschap (‘direct mailing’) krijgen over een vermageringskuur, terwijl je rondhuppelt met een atletisch postuur en fysiek niets dan gezondheid uitstraalt... Het lijkt een verzinsel van een morbide geest, maar de feiten liegen niet. Het voorbeeld is afkomstig uit de (openbare) overwegingen van de Reclame Code Commissie uit 1989. De tekst van de ‘direct mailing’ luidde: ‘De Drie-Dagen-Kuur helpt u, mevrouw Pappzack’ en ‘Nog vóór de zomer slank, mevrouw Pappzack’. Wie dik is, heeft dat aan zichzelf te wijten, zo liet het persoonlijk gerichte schrijven weten. Bovendien viel uit de brief op te maken dat dikke mensen niet vitaal zouden zijn. Het zouden mensen zonder humor zijn, altijd maar op zoek naar uitvluchten om het eigen dik-zijn te verontschuldigen.
Dat schoot mevrouw Pappzack - zij bestaat echt - in het verkeerde keelgat. Ze protesteerde bij de Reclame Code Commissie. Zo wenste zij niet benaderd te worden en zeker niet ongevraagd.
De zaak kwam voor en de wijze heren van de commissie stelden haar volledig in het gelijk. De tekst van de ‘directe brief’ werd in strijd bevonden met de eisen van goede smaak en redelijk fatsoen. Bovendien, zo oordeelde de commissie, veronderstelde de afzender een niet aangetoond gewichtsprobleem en werden de klaagster enkele niet zo fraaie karaktertrekjes aangewreven waarvan zij zelf niet op de hoogte was. De brief moest ingetrokken worden. Maar inmiddels was het leed geschied. Herhaling werd weliswaar verboden, maar de bevoegdheden van de commissie zijn beperkt. Voor een eventuele schadevergoeding moest mevrouw Pappzack bij de burgerrechter zijn.
Dit is een wel heel curieus voorbeeld van een buitengewoon ongelukkige reclamecampagne, die uitmondde in rechtstreekse beledigingen aan het adres van de aangesprokene, waartegen terecht bezwaar gemaakt werd. In veel gevallen is het gelijk van de aangeschrevene minder gemakkelijk aan te tonen.
Er is een antwoordnummer in Amsterdam (666, 1000 TL Amsterdam) van een bedrijf dat adressen voor dit soort ‘direct mailings’ verstrekt. Daar kan iedereen zijn naam laten verwijderen uit adressenbestanden voor commerciële doeleinden.
Voor mijn naam is ook wel eens een K geschreven, maar dat is voor mevrouw Pappzack natuurlijk een schrale troost...
Auteursrechtelijk beschermd