Taalverandering in uitvoering
‘Hun hebben hun geslagen is fout’, zegt de taalliefhebber. ‘Nee, hier verandert de taal voor onze ogen’, zegt de historisch taalkundige. ‘Hoe fout is taalverandering voor de taalgebruikers zelf?’, vraagt de sociolinguïst zich vervolgens of.
Deze aflevering van Onze Taal is voor een groot deel gewijd aan de veranderingen in de derde persoon meervoud van het persoonlijk voornaamwoord: zij (eerste naamval), hun (derde naamval) en hen (vierde naamval). De schoolgrammatica geeft strikte regels voor het gebruik van deze vormen, maar daar houden we ons niet meer aan: hen en hun worden ‘door elkaar’ gebruikt, en zij wordt steeds vaker door hun vervangen.
De nu volgende artikelen maken duidelijk dat beide veranderingen helemaal niet op elkaar lijken. Het strikte onderscheid tussen hen en hun is een bedenksel van taalbouwers dat nooit wortel geschoten heeft bij de gewone gebruikers van de standaardtaal. Dit kunstmatige onderscheid is aan het verdwijnen, doordat hun wordt vervangen door hen. De vervanging van zij door hun is waarschijnlijk een zaak van de jeugd. Hun hun hebben stuit op fel en breed verzet van de ouderen. Zullen die erin slagen de jongeren in de loop van hun opleiding van dit hun af te helpen? Of nemen de opvoeders van nu zij hebben ergens in de 21ste eeuw mee in hun graf? Zie daarvoor jaargang 120.